I ACa 697/25 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Lublinie z 2025-07-04

Tytuł:
Sąd Apelacyjny w Lublinie z 2025-07-04
Data orzeczenia:
4 lipca 2025
Data publikacji:
24 lipca 2025
Data uprawomocnienia:
4 lipca 2025
Sygnatura:
I ACa 697/25
Sąd:
Sąd Apelacyjny w Lublinie
Wydział:
I Wydział Cywilny
Przewodniczący:
Mariusz Tchórzewski
Protokolant:
Dorota Jędrak
Hasła tematyczne:
Potrącenie ,  Konsument
Podstawa prawna:
art. 22(1)kc, art, 385(1) kc, art. 203(1)kc
Teza:
a. Ustalenia statusu konsumenta dokonuje się wyłącznie na moment zawarcia umowy z przedsiębiorcą i irrelewantne dla tego ustalenia są następcze zmiany w sytuacji ocenianego podmiotu; b. Najistotniejszym kryterium kwalifikacji konsumenta jest kwestia braku bezpośredniego („typowego") związku między dokonaną przez dany podmiot czynnością prawną, a jego działalnością gospodarczą lub zawodową; c. W świetle postanowień początkowych przepisów dyrektywy 93/13 dla oceny statusu kredytobiorcy oraz zakresu obowiązków informacyjnych przedsiębiorcy zawierającego umowę z takim klientem irrelewantną jest kwestia, że konsument ma wyższe wykształcenie ekonomiczne i pozostawał w zatrudnieniu w banku, nawet wówczas, gdy do jego obowiązków należałoby przygotowywanie umów kredytowych dla innych osób; d. Wiążącej wykładni przepisów prawa unijnego dla wszystkich organów stosujących prawo w Unii Europejskiej (w tym, co do korelacji z prawem krajowym państw członkowskich) dokonuje wyłącznie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, będący tzw. „sądem ostatniego słowa" (wyrok TSUE z 31.03.2022 r. C-472/20); e. Brak określenia, w mechanizmach waloryzacyjnych narzuconych przez bank, granic potencjalnego wzrostu kursu CHF wyklucza przyjęcie, że sytuacja kredytobiorców była porównywalna z sytuacją kredytodawcy i możność stwierdzenia, że wdacie zawierania umowy byli oni tego świadomi oraz godzili się na realny, parokrotny wzrost zadłużenia kredytowego; f. Niedopuszczalny jest podział walutowej klauzuli indeksacyjnej na klauzulę ryzyka kursowego (przeliczeniową) i klauzulę spreadu (kursu). Powstałe w wyniku takiego podziału części nie mogą funkcjonować w ramach umowy, jako samodzielne normy umowne, bez konieczności uzupełnienia lub zmiany jej znaczenia. Bez znaczenia pozostaje przy tym fakt, czy za niedozwoloną uznana zostanie część kursowa czy spreadowa klauzuli indeksacyjnej, czy też obie. W każdym z tych przypadków, jako niedozwoloną, a więc bezskuteczną ocenić należy całą klauzulę indeksacyjną; g. W aktualnym stanie prawnym, obowiązującym od listopada 2019 r. z woli ustawodawcy istotnie zmieniona została kwestia uwzględniania przez Sąd kwestii potrącenia wierzytelności stron, wpływającej na materialnoprawną podstawę dochodzenia jednej z nich w danym procesie. ile w odniesieniu do innych kwestii materialnoprawnych i ustaleń faktycznych rzutujących na istnienie lub wysokość wierzytelności strony powodowej Sądy merytoryczne muszą je badać i uwzględniać z urzędu (co do zasady), o tyle w przypadku instytucji potrącenia aktualnie jest to możliwe wyłącznie w przypadku skutecznego podniesienia zarzutu procesowego sensu stricte opartego na normie at 203' k.p.c. A contrario, brak podniesienia takiego zarzutu, lub uczynienie tego nieskutecznie wskutek uchybienia omawianego przepisu skutkuje tym, że Sąd rozpoznający w sprawie roszczenie o zapłatę w ogóle nie uwzględnia kwestii ewentualnego, wzajemnego umorzenia wierzytelności stron wskutek potrącenia z art. 4985 1 k.c., ani nie bada skuteczności i zakresu tego umorzenia w kontekście art. 499 i nast. k.c. (czyli skutków materialnoprawnych czynności jednej ze stron).
Istotność:
Dodano:  ,  Opublikował(a):  Magdalena Szymaniak
Podmiot udostępniający informację:  Sąd Apelacyjny w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Mariusz Tchórzewski
Data wytworzenia informacji: