Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Lublinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 marca 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia	SA Małgorzata Rokicka-Radoniewicz
Sędziowie:	SA Małgorzata Pasek SA Krzysztof Szewczak (spr.)
Protokolant: sekretarz sądowy Krzysztof Wiater

po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2019 r. w Lublinie

sprawy K. F.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 26 lipca 2018 r. sygn. akt VIII U 2430/17

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L. na rzecz K. F. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Małgorzata Pasek Małgorzata Rokicka-Radoniewicz Krzysztof Szewczak

III AUa 781/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 sierpnia 2017 r., znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił K. F. prawa do wcześniejszej emerytury przyznawanej na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. 2017 r., poz. 1383 ze zm.) w związku z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy wskazał, że wnioskodawca nie udowodnił 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. ZUS podniósł, że wnioskodawca nie przedłożył żadnego dokumentu potwierdzającego pracę w szczególnych warunkach.

W odwołaniu od tej decyzji K. F. domagał się jej zmiany poprzez przyznanie mu prawa do emerytury. Wnioskodawca podniósł przy tym, że pracował w szczególnych warunkach w okresach: od dnia 15 lutego 1975 r. do dnia 10 grudnia 1976 r. w Spółdzielni (...) w N., przy czym od dnia (...) do dnia (...) odbywał zasadniczą służbę wojskową, od dnia 8 marca 1977 r. do dnia 25 kwietnia 1978 r. w Spółdzielni (...)w Ś., od dnia 21 września 1981 r. do dnia 31 maja 1991 r. w Spółdzielni (...)w N., od dnia 1 października 1991 r. do dnia 31 lipca 1993 r. w Przedsiębiorstwie (...) w Ś. oraz od dnia 2 sierpnia 1993 r. do dnia 31 grudnia 1997 r. w Przedsiębiorstwie (...) w Ś.. Dowodami na to są świadectwa pracy z dnia 24 sierpnia 1998 r. i z dnia 31 lipca 1993 r. oraz zaświadczenie o zatrudnieniu z dnia 8 maja 2017 r. Ubezpieczony ponadto wskazał, że pracował w gospodarstwie rolnym, w związku z czym posiada wymagane 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. wniósł o jego oddalenie, podnosząc przy tym, że wnioskodawca udowodnił ogólny staż pracy w wymiarze 25 lat, jednak nie udowodnił 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Wyrokiem z dnia 26 lipca 2018 r. Sąd Okręgowy w Lublinie zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił K. F. prawo do emerytury od dnia (...).

W uzasadnieniu tego wyroku Sąd I instancji ustalił, że ubezpieczony K. F., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 23 sierpnia 2017 r. wniosek o emeryturę.

Organ rentowy na podstawie przedstawionych przez wnioskodawcę dokumentów, w tym świadectw pracy i zaświadczeń o zatrudnieniu, wydał zaskarżoną decyzję odmawiającą prawa do wcześniejszej emerytury w związku z nieudowodnieniem 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. W decyzji tej ZUS omyłkowo wskazał, że wnioskodawca nie udowodnił również 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Sąd Okręgowy dalej ustalił, że K. F. od dnia 7 stycznia 1975 r. posiada prawo jazdy kategorii(...), a od dnia 7 stycznia 1976 r. – kategorii(...).

W dniu 15 lutego 1975 r. ubezpieczony zawarł umowę o pracę ze Spółdzielnią (...)w N.. Na jej podstawie został zatrudniony na stanowisku kierowcy ciągnikowego na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy.

Spółdzielnia (...)w N. świadczyła usługi transportowe oraz usługi typowo rolnicze. Zatrudniała dwie grupy traktorzystów: jedną odpowiedzialną za prace rolnicze oraz drugą odpowiedzialną za prace transportowe. Wnioskodawca należał do drugiej grupy, a do jego obowiązków należało przewożenie materiałów do miejsc budów. Jego przełożonym był kierownik transportu. Wnioskodawca przewoził ciągnikiem marki „U.” z jedną lub dwoma przyczepami piasek, cement, żwir oraz inne niezbędne materiały do budowy bloków mieszkalnych oraz dróg. Załadunek dokonywany był przez odrębną grupę ładowaczy. Praca świadczona była przez cały rok, niezależnie od warunków atmosferycznych. Wnioskodawca nie wykonywał innych prac, w tym prac rolniczych (polowych). Był jedynie zobowiązany do wypełnienia karty pracy. W razie awarii ciągnika zgłaszał konieczność naprawy, która wykonywana była w warsztacie przez mechaników. W razie długotrwałych usterek przesiadał się na inny ciągnik. Wnioskodawca pracował jako kierowca ciągnika od początku zatrudnienia pomimo uzyskania prawa jazdy kategorii (...) dopiero od dnia 7 stycznia 1976 r. Pracodawca dopuszczał do pracy kierowców z uprawnieniami kategorii (...), w tym do wykonywania prac transportowych na drogach publicznych.

W trakcie zatrudnienia, w okresie od dnia (...) do dnia (...)wnioskodawca odbył zasadniczą służbę wojskową. W przeciągu tygodnia od jej zakończenia powrócił do pracy na dotychczasowe stanowisko. Umowa o pracę została rozwiązana z dniem 10 grudnia 1976 r.

Wnioskodawca ponownie został zatrudniony w Spółdzielni (...)w N. na podstawie umowy o pracę z dnia 21 września 1981 r., na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy.

W trakcie pracy w tej Spółdzielni K. F.wykonywał taką samą pracę, jak podczas pierwszego okresu zatrudnienia, tj. zajmował się świadczeniem usług transportowych, a mianowicie przewoził materiały budowlane do miejsc budów mieszkań i dróg.

W trakcie tego zatrudnienia wnioskodawca od dnia 13 września 1990 r. do dnia 31 maja 1991 r. przebywał na urlopie bezpłatnym. Umowa o pracę ze Spółdzielnią (...)w N. została rozwiązana z dniem 31 maja 1991 r. na mocy porozumienia stron.

W dniu 8 marca 1977 r. K. F. zawarł umowę o pracę ze Spółdzielnią (...) w Ś., na podstawie której został zatrudniony na stanowisku kierowcy ciągnika na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy.

Wnioskodawca wykonywał usługi transportowe na rzecz Spółdzielni (...) w Ś.. Przewoził drogami publicznymi torf na tereny zielone, a także materiały budowlane: piasek, gruz, cement, suporeks oraz cegły na teren budowy. Ubezpieczony był jedynym traktorzystą zatrudnionym w Spółdzielni. Nie zajmował się załadunkiem oraz rozładunkiem. W razie awarii pojazd naprawiany był przez mechanika, a wnioskodawca otrzymywał urlop.

Umowa o pracę ze Spółdzielnią (...) w Ś. została rozwiązana z dniem 25 kwietnia 1978 r.

W dniu 24 października 1986 r. K. F. uzyskał uprawnienia do obsługi ciężkich maszyn budowlanych i drogowych – żurawi samojezdnych kołowych do 16 ton klasy (...).

Wnioskodawca w dniu 1 października 1991 r. zawarł umowę o pracę z Przedsiębiorstwem (...) w Ś., na podstawie której został zatrudniony na czas określony do dnia 31 grudnia 1991 r., w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego. Na podstawie kolejnych umów na czas określony wnioskodawca był zatrudniony w tym zakładzie pracy nieprzerwanie do dnia 31 lipca 1993 r.

W trakcie zatrudnienia w powyższym okresie ubezpieczony był kierowcą samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony marki „L.” wyposażonego w dźwig, który dodatkowo obsługiwał. Przy pomocy tego dźwiga załadowywał oraz rozładowywał samochód materiałami w postaci elementów stalowych do produkcji maszyn, po czym je transportował. W przypadku awarii tego samochodu wnioskodawcy udzielano urlopu.

Umowa o pracę z Przedsiębiorstwem (...) w Ś. została rozwiązana z dniem 31 lipca 1993 r. na mocy porozumienia stron.

K. F. w dniu 2 sierpnia 1993 r. zawarł umowę o pracę z Przedsiębiorstwem (...) spółką z o. o. w Ś.. Na jej podstawie został zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy operatora na czas określony do dnia 31 sierpnia 1993 r. Od dnia 1 września 1993 r. został zatrudniony na czas nieokreślony.

W ramach swoich obowiązków wnioskodawca obsługiwał 5-tonowy dźwig zamontowany na samochodzie ciężarowym marki „S.”. Jako operator dźwigu rozładowywał materiały budowlane na palety. Wykonywał nadto na rzecz Przedsiębiorstwa czynności kierowcy samochodu ciężarowego w transporcie, polegające na przewożeniu materiałów budowlanych z cementowni w C.. W przypadku awarii wnioskodawca otrzymywał samochód zastępczy. Sporadycznie ubezpieczony wykonywał obowiązki operatora spychacza, którym wyrównywał powierzchnię śmieci na wysypisku.

W trakcie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) wnioskodawca przebywał na urlopie bezpłatnym od dnia 17 października 1997 r. do dnia 31 grudnia 1997 r. Umowa o pracę z tym ostatnim pracodawcą została rozwiązana z dniem 31 grudnia 1997 r.

Sąd Okręgowy nadto ustalił, że ubezpieczony osiągnął wiek 60 lat, udowodnił ogólny staż ubezpieczeniowy w wymiarze 25 lat oraz nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Sąd I instancji powyższych ustaleń dokonał na podstawie dowodów z zeznań świadków, zeznań wnioskodawcy oraz dokumentów w postaci umów o pracę, świadectw pracy, zaświadczeń o zatrudnieniu, prawa jazdy, książeczki, legitymacji potwierdzającej uprawnienia do obsługi ciężkich maszyn budowlanych i drogowych, karty wynagrodzeń za 1993 r. oraz informacja podatkowej (...)za 1993 r.

Sąd I instancji dał wiarę zeznaniom wszystkich przesłuchanych świadków. Zaznaczył, że świadek H. W. pracowała z wnioskodawcą w Spółdzielni (...)w N., gdzie była kadrową. Pamiętała, że wnioskodawca pracował w grupie kierowców ciągników odpowiedzialnych jedynie za transport materiałów budowlanych po drogach publicznych. Nie wykonywał prac polowych.

Świadek L. P. był zatrudniony wraz z wnioskodawcą w Spółdzielni(...)w Ś.. Potwierdził, że Spółdzielnia posiadała jeden ciągnik z przyczepą, którego kierowcą był wnioskodawca. Ubezpieczony tym ciągnikiem przewoził materiały budowlane.

Z kolei świadek W. S. pracował z ubezpieczonym w Przedsiębiorstwie (...) w Ś.. Z zeznań tego świadka wynika, że ubezpieczony był kierowcą samochodu ciężarowego z dźwigiem. Świadek Z. S. zeznał natomiast że, wnioskodawca w Przedsiębiorstwie (...) w Ś. wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Zeznania wszystkich świadków potwierdzają okoliczności przytoczone w zeznaniach wnioskodawcy, są z nimi spójne i wzajemnie się uzupełniają. Z tego względu Sąd Okręgowy uznał za wiarygodne zarówno zeznania świadków, jak i zeznania K. F..

Dowody z w/w dokumentów nie były kwestionowane przez strony. Nie budziły również wątpliwości Sądu Okręgowego co do formy i treści, w związku z czym zostały uznane za wiarygodne. Akta osobowe z okresu zatrudnienia w Spółdzielni (...)w N. zawierają oryginalne umowy o pracę oraz angaże wnioskodawcy. Znajdują się w nich również odpisy prawa jazdy i uprawnień operatora ciężkich maszyn budowlanych. Dokumenty te potwierdzają zeznania wnioskodawcy o okresie zatrudnienia oraz stanowisku pracy w tej Spółdzielni. Wynika z nich, że ubezpieczony pracował jako kierowca ciągnika od początku zatrudnienia, pomimo uzyskania uprawnień kategorii (...)z dniem 7 stycznia 1976 r. Zeznania ubezpieczonego potwierdzają również dokumenty zgromadzone w aktach osobowych z okresu zatrudnienia w Spółdzielni (...) w Ś..

Za wiarygodne Sąd Okręgowy uznał także dokumenty znajdujące się w aktach osobowych z okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w Ś.. Co prawda brak w nich umowy o pracę na ostatni okres od dnia 1 stycznia 1993 r. do dnia 31 lipca 1993 r., to jednak zatrudnienie w tym czasie potwierdza karta wynagrodzeń za 1993 r. oraz informacja podatkowa (...)wystawiona przez pracodawcę. Okoliczność ta została potwierdzona przez (...) sp. z o.o. w W. – następcę prawnego Przedsiębiorstwa (...) w Ś..

Akta osobowe z okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w Ś. również potwierdzają okres świadczenia pracy na rzecz tego pracodawcy oraz stanowisko pracy wnioskodawcy, a także zawierają informacje o przebywaniu na urlopie bezpłatnym.

Sąd Okręgowy zacytował następnie treść przepisów art. 32 ust. 2 oraz art. 184 ust. 1 i 2 powołanej na wstępie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz §§ 2, 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Sąd I instancji podniósł, że prawidłowe rozstrzygnięcie sprawy niniejszej wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnił przesłankę posiadania co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. Bezsporne natomiast było spełnienie przez wnioskodawcę pozostałych przesłanek prawa do emerytury w obniżonym wieku, tj. osiągnięcia wieku 60 lat, posiadania wymaganego ogólnego stażu ubezpieczeniowego, a także nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego.

Zgromadzony w sprawie niniejszej materiał dowodowy, zdaniem Sądu Okręgowego, pozwolił na ustalenie, że wnioskodawca pracował w warunkach szczególnych w następujących okresach:

a/ w trakcie zatrudnienia w Spółdzielni (...)w N. od dnia 15 lutego 1975 r. do dnia 10 grudnia 1976 r. oraz od dnia 21 września 1981 r. do dnia 31 maja 1991 r. (łącznie 10 lat, 9 miesięcy i 19 dni po wyłączeniu okresu urlopu bezpłatnego od dnia 19 września 1990 r. do dnia 31 maja 1991 roku), gdzie wykonywał prace wskazane pod pozycją 2 działu VIII (W transporcie i łączności) wykazu A stanowiącego załącznik powołanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.. Zostały tam wymienione prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów;

b/ w okresie zatrudnienia w Spółdzielni(...)w Ś. od dnia 8 marca 1977 r. do dnia 25 kwietnia 1978 r. (1 rok, 1 miesiąc i 18 dni), gdzie również wykonywał prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony;

c/ w trakcie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w Ś. od dnia 1 października 1991 r. do dnia 31 lipca 1993 r. (1 rok i 10 miesięcy), gdzie wykonywał prace wskazane pod pozycją 1 działu VIII wykazu A stanowiącego załącznik rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r., tj. ciężkie prace załadunkowe i wyładunkowe oraz przeładunek materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie;

d/ w trakcie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) sp. z o.o. w Ś. od dnia 2 sierpnia 1993 r. do dnia 31 grudnia 1997 r. (4 lata, 2 miesiące i 15 dni, po wyłączeniu okresu urlopu bezpłatnego od dnia 17 października 1997 r. do dnia 31 grudnia 1997 r.), gdzie wykonywał prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony w transporcie, a także był kierowany do prac polegających na obsłudze dźwigu samojezdnego w ramach ciężkich prac załadunkowych i wyładunkowych.

Sąd Okręgowy podniósł, że pomimo zatrudnienia wnioskodawcy na stanowisku kierowcy ciągnika, wykonywał on prace w transporcie publicznym. Nie wykonywał prac typowo rolniczych. Za udowodniony Sąd I instancji uznał łączny okres pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 17 lat, 11 miesięcy i 22 dni. Do tego okresu Sąd Okręgowy zaliczył okres odbywania zasadniczej służby wojskowej od dnia (...) do dnia(...). Przed powołaniem do odbywania zasadniczej służby wojskowej K. F. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracę w szczególnych warunkach na stanowisku kierowcy, a po jej zakończeniu w terminie 30 dni powrócił na to samo stanowisko. Sąd Okręgowy podzielił pogląd, że pracownik zatrudniony w szczególnych warunkach, który po zakończeniu czynnej służby wojskowej powraca do tego zatrudnienia w przepisanym terminie, w tym samym zakładzie pracy, zachowuje status pracownika zatrudnionego w szczególnych warunkach (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 13 listopada 2015 r., III AUa 52/15 – Legalis nr 1399071).

Mając na uwadze, że wnioskodawca K. F. spełnił wszystkie przesłanki prawa do emerytury w obniżonym wieku, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustalił ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia (...)tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym został złożony wniosek o to świadczenie.

Apelację od tego wyroku wniósł Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.. Zaskarżając wyrok Sądu I instancji w całości, organ rentowy zarzucił mu:

a/ naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 184 ust. 1 pkt 1 i art. 32 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. 2017 r., poz. 1383 ze zm.), a także § 2 ust. 1 oraz § 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) poprzez ustalenie prawa do wcześniejszej emerytury osobie nie spełniającej przesłanki 15 lat pracy w szczególnych warunkach;

b/ naruszenie prawa procesowego poprzez przekroczenie wyrażonej w art. 233 § 1 k.p.c. zasady swobodnej oceny dowodów;

c/ sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału poprzez uznanie, że wnioskodawca spełnił wszystkie warunki do przyznania wcześniejszej emerytury, w tym udokumentował ponad 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W konsekwencji tych zarzutów organ rentowy wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie odwołania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zaskarżony wyrok pomimo częściowo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu. Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ nie zostały w niej przedstawione zarzuty skutkujące zmianą lub uchyleniem zaskarżonego wyroku.

W toku postępowania przed organem rentowym oraz późniejszego postępowania sądowego sporna była kwestia, czy wnioskodawca spełnił jeden z warunków prawa do emerytury w obniżonym wieku, jakim jest posiadanie stażu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze co najmniej 15 lat. Spełnienie przez K. F. pozostałych warunków prawa do wcześniejszej emerytury, bliżej określonych w art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. 2018 r., poz. 1270 ze zm.), na etapie postępowania apelacyjnego nie było sporne.

W świetle zarzutów apelacji spór został zasadniczo zawężony do oceny, czy okresy zatrudnienia ubezpieczonego na stanowisku kierowcy ciągnika (traktorzysty) w Spółdzielni(...)w N. od dnia 15 lutego 1975 r. do dnia 10 grudnia 1976 r. oraz od dnia 21 września 1981 r. do dnia 31 maja 1991 r. (łącznie 10 lat, 9 miesięcy i 19 dni), a także w Spółdzielni (...)w Ś. od dnia 8 marca 1977 r. do dnia 25 kwietnia 1978 r. (1 rok, 1 miesiąc i 18 dni) podlegają zaliczeniu do stażu pracy w szczególnych warunkach. Sąd Okręgowy prawidłowo zaliczył te okresy do stażu pracy wnioskodawcy w szczególnych warunkach. Dokonał natomiast nieprawidłowej kwalifikacji prac wykonywanych w w/w okresach jak prac wymienionych pod pozycją 2 działu VIII wykazu A stanowiącego załącznik rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. (prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów). W Spółdzielni (...)w N. oraz w Spółdzielni (...) w Ś. wnioskodawca pracował wyłącznie na stanowisku kierowcy ciągnika (traktorzysty) i niewątpliwie nie wykonywał prac wymienionych pod pozycją 2 działu VIII wykazu A stanowiącego załącznik rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Prace kierowców ciągników, które ubezpieczony faktycznie wykonywał u tych dwóch pracodawców, zostały wymienione pod pozycją 3 działu VIII tego wykazu A i jako takie należało prawidłowo zakwalifikować prace wnioskodawcy we wspomnianych trzech okresach świadczone na rzecz Spółdzielni (...)w N. oraz Spółdzielni (...) w Ś..

Przedstawiony w apelacji zarzut naruszenia przez Sąd Okręgowy przepisów postępowania, a mianowicie art. 233 § 1 k.p.c. nie jest trafny. Organ rentowy formułując powyższy zarzut w istocie usiłował podważyć dokonaną przez Sąd I instancji kwalifikację prawną prac wykonywanych przez ubezpieczonego na rzecz poszczególnych pracodawców (przede wszystkim w Spółdzielni (...)w N. oraz w Spółdzielni (...) w Ś.) jako prac wykonywanych w szczególnych warunkach. Należy zatem wskazać, że błąd sądu polegający na pominięciu przy dokonywaniu oceny prawnej pewnych ustalonych faktów, jak i oparcie tej oceny na stanie faktycznym niedostatecznie ustalonym dla przypisania go określonej normie prawnej, jest błędem w zakresie subsumpcji prawa. Na tej podstawie nie można formułować zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., dotyczącego zasad oceny dowodów. Okoliczność, jakie prace wnioskodawca wykonywał będąc zatrudnionym w Spółdzielni (...)w N. oraz w Spółdzielni (...) w Ś. na stanowisku kierowcy ciągnika była bezsporna, zatem chybiony jest zarzut naruszenia przez Sąd I instancji prawa procesowego.

Bezzasadny jest również zarzut naruszenia prawa materialnego, a mianowicie art. 184 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. 2018 r., poz. 1270 ze zm.), a także § 2 ust. 1 oraz § 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Jak wynika z apelacji, zdaniem organu rentowego, pracy wnioskodawcy wykonywanej w spornych okresach w charakterze kierowcy ciągnika nie można zaliczyć do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, ponieważ wykonywał ją w resorcie rolnictwa, a więc nie w dziedzinie transportu i łączności, i o ile można zaliczyć prace transportowe kierowcy ciągnika do prac w transporcie objętym działem VIII poz. 3 wykazu A stanowiącego załącznik ostatnio powołanego rozporządzenia, mimo że pracował on w spółdzielni kółek rolniczych, a nie w przedsiębiorstwie transportowym, to nie ma podstaw do potraktowania prac polowych, jako prac w transporcie, a tym samym zaliczenia ich do prac wykonywanych w szczególnych warunkach. W apelacji organ rentowy przedstawił swoje wątpliwości dotyczące dokonanego przez Sąd Okręgowy ustalenia, że wnioskodawca w okresach zatrudnienia w Spółdzielni(...)w N. na stanowisku kierowcy ciągnika (traktorzysty) wykonywał wyłącznie prace transportowe. W związku z tym organ rentowy stwierdził, że „trudno dać wiarę, że wnioskodawca nie wykonywał żadnych prac polowych oraz poruszał się ciągnikiem z przyczepą po drogach publicznych, mimo braku uprawnień, tj. prawa jazdy kategorii (...)”. Jedynie ten ostatni zarzut należy uznać za trafny. Jak wynika bowiem z niekwestionowanych przez strony ustaleń Sądu Okręgowego, ubezpieczony od dnia 7 stycznia 1976 r. posiada prawo jazdy kategorii(...) uprawniające m.in. do prowadzenia ciągników rolniczych z przyczepami po drogach publicznych. Tak więc dopiero od tej daty wnioskodawca kierując ciągnikiem rolnym z przyczepą (przyczepami) mógł wykonywać prace transportowe. Z kolei wcześniejszego okresu świadczenia pracy na rzecz Spółdzielni (...)w N. na stanowisku kierowcy ciągnika, tj. okresu od dnia 15 lutego 1975 r. do dnia 6 stycznia 1976 r. (10 miesięcy i 21 dni), nie można zaliczyć do stażu pracy w szczególnych warunkach. Niezaliczenie tego okresu do stażu pracy w szczególnych warunkach miało ostatecznie jedynie takie znaczenie, że o wspomniany okres 10 miesięcy i 21 dni należało pomniejszyć ustalony przez Sąd Okręgowy łączny okres pracy wnioskodawcy w szczególnych warunkach (17 lat, 11 miesięcy i 22 dni). Sąd Apelacyjny przyjął zatem, że K. F. udowodnił posiadanie stażu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 17 lat, 1 miesiąca i 1 dnia, a więc znacznie powyżej minimalnego tego stażu w wymiarze co najmniej 15 lat. Pozostałe okresy pracy wnioskodawcy w tej Spółdzielni, tj. okresy od dnia 7 stycznia 1976 r. do dnia 10 grudnia 1976 r. oraz od dnia 21 września 1981 r. do dnia 31 maja 1991 r. podlegają zaliczeniu do stażu pracy w szczególnych warunkach. W tych okresach ubezpieczony jako kierowca ciągnika rolniczego „U.” z jedną bądź dwoma przyczepami wykonywał prace transportowe polegające na przewożeniu materiałów budowlanych: cementu, żwiru, piasku i innych na budowy bloków mieszkalnych oraz dróg. Były to niewątpliwie prace wymienione pod pozycją 3 działu VIII wykazu A stanowiącego załącznik powołanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Jako kierowca ciągnika wnioskodawca w w/w okresach zatrudnienia w Spółdzielni (...)w N. nie wykonywał innych prac, w tym prac typowo polowych. Zgłoszona w apelacji sama wątpliwość ZUS dotycząca tego ostatniego ustalenia żadną miarą nie może być uznana za wystarczającą do jego skutecznego zakwestionowania. Organ rentowy nie powołał przy tym jakiegokolwiek dowodu pozwalającego na ustalenie, że wnioskodawca w okresach zatrudnienia w Spółdzielni (...)w N. wykonywał również prace polowe. To na organie rentowym, zgodnie z ogólną regułą dowodową wyrażoną w art. 6 k.c. i art. 232 zd. 1 k.p.c., spoczywał ciężar dowodu w tym zakresie. Za dowód taki nie może być uznany sam brak przekonania strony, wątpliwości (ZUS) co do prawidłowości ustaleń dokonanych przez Sąd I instancji. Należy jednocześnie podkreślić, iż brak aktywności organu rentowego w zgłaszaniu dowodów mających potwierdzać jego wątpliwości, nie może być zastępowany dopuszczaniem przez Sąd I instancji z urzędu odpowiednich dowodów, zwłaszcza w sytuacji gdy dowody przeprowadzone na wniosek drugiej strony nie nasuwały wątpliwości co do ich wiarygodności.

Hipotetycznie zakładając, że wnioskodawca jako kierowca ciągnika w okresie zatrudnienia w Spółdzielni (...)w N. wykonywał obok prac transportowych również prace typowo polowe, to okres wykonywania tych ostatnich prac winien również polegać zaliczeniu do stażu pracy w szczególnych warunkach. Sąd Apelacyjny nie uznaje za trafne przedstawionego w apelacji stanowiska organu rentowego w tym zakresie. Faktem jest, że spółdzielnie kółek rolniczych nie należą sensu stricte do sektora transportowego gospodarki, ale pod pozycją 3 działu VIII w/w wykazu A, poza pracą kierowców ciągników, wymienione zostały również prace kierowców kombajnów lub pojazdów gąsienicowych. Kombajny czy pojazdy gąsienicowe nie służą do transportu po drogach publicznych towarów, przedmiotów, produktów, natomiast zawarta w przepisach regulujących zasady ruchu drogowego definicja ciągnika jako pojazdu silnikowego skonstruowanego do używania łącznie ze sprzętem do prac rolnych, leśnych, lub ogrodniczych, mogącego być również przystosowanym do ciągnięcia przyczep oraz do prac ziemnych, wskazuje na jego podstawowe przeznaczenie wyłącznie do wykonywania prac rolniczych, a jedynie wyjątkowo do pracy w transporcie (po odpowiednim przystosowaniu). Obecna definicja określa ciągnik rolniczy jako pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia rozwijanie prędkości nie mniejszej niż 6 km/h, skonstruowany do używania łącznie ze sprzętem do prac rolnych, leśnych lub ogrodniczych; ciągnik taki może być również przystosowany do ciągnięcia przyczep oraz do prac ziemnych. Nie ulega wątpliwości, że kombajny i ciągniki rolnicze są maszynami rolniczymi służącymi do prac polowych. Normodawca wymieniając te pojazdy i pracę ich kierowców w dziale VIII wykazu A (W transporcie i łączności), nie miał zamiaru zaliczenia jako pracy w szczególnych warunkach jedynie pracy transportowej oraz wyłączenia z takiej kwalifikacji pracy kierowców tych pojazdów w pozostałym zakresie, np. przy wykonywaniu prac polowych. Podobnie pojazdy gąsienicowe nie są urządzeniami służącymi do poruszania się po drogach publicznych, a jako pojazdy poruszające się z nieznaczną szybkością, nie służą do prac transportowych, lecz stosowane są powszechnie w wojsku i jako maszyny do robót ziemnych. Tym samym, w ocenie Sądu Apelacyjnego, należy przyjąć, że ustawodawca regulując ten rodzaj pracy w dziale VIII, pod pozycją 3, wykazu A stanowiącego załącznik rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wziął pod uwagę to, że pracami w szczególnych warunkach są również prace kierowców ciągników rolniczych, kombajnów i kierowców pojazdów gąsienicowych, które są typowymi, klasycznymi pracami w rolnictwie. Zestawienie tych trzech rodzajów prac (kierowca ciągnika, kombajnu i pojazdu gąsienicowego) łącznie pod pozycją 3 działu VIII wykazu A (W transporcie i łączności) spowodowane było uznaniem tych prac za prace w szczególnych warunkach właśnie ze względu na samo kierowanie tymi pojazdami, a nie ze względu na wykonywanie takiej pracy wyłącznie w transporcie – w ruchu publicznym. Normodawca wziął pod uwagę to, że praca kierowcy ciągnika w polu (a więc w rolnictwie), który może i w istocie wykonuje te same lub zbliżone przedmiotowo czynności co kierowca kombajnu czy kierowca pojazdu gąsiennicowego, jest również pracą w szczególnych warunkach. Przeciwna wykładnia wskazanych przepisów zaprzeczałaby bowiem istocie pracy w szczególnych warunkach związanej z wpływem szkodliwych czynników na organizm pracownika. Charakter pracy kierowcy ciągnika rolniczego przystosowanego do transportu i wykonującego wyłącznie transport oraz kierowcy ciągnika wykonującego prace polowe za pomocą ciągnika i współpracujących z nim maszyn i urządzeń rolniczych jest tożsamy. Dlatego też nie ma znaczenia, że prace kierowców ciągników zostały wymienione w dziale VIII (W transporcie i łączności) wykazu A stanowiącego załącznik rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.

Apelacja zdaje się odwoływać do skądinąd słusznego poglądu, że wyodrębnienie prac w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. ma charakter stanowiskowo-branżowy. Oznacza to, że przynależność pracodawcy do określonej gałęzi gospodarki ma znaczenie istotne i nie można dowolnie, z naruszeniem postanowień rozporządzenia, wiązać konkretnych stanowisk pracy z branżami, do których nie zostały przypisane w tym akcie prawnym (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 19 maja 2011 r., III UK 174/10 – LEX nr 901652; z dnia 3 czerwca 2008 r., I UK 381/07 – LEX nr 494112; z dnia 16 czerwca 2009 r., I UK 20/09 – LEX nr 515698; z dnia 1 czerwca 2010 r., II UK 21/10 – LEX nr 619638; z dnia 19 maja 2011 r., III UK 174/10 – LEX nr 901652). Jednocześnie w judykaturze uznaje się zgodnie, że zasada ta nie ma charakteru absolutnego i w określonych okolicznościach sprawy uzasadnione jest odstąpienie od tej reguły. Zdarza się bowiem, że zakład pracy podległy określonemu ministrowi wykonuje także zadania całkowicie odpowiadające innemu działowi gospodarki, leżącemu w sferze zainteresowania innego ministra (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 25 marca 2014 r., I UK 337/13 – LEX nr 1458817; z dnia 2 czerwca 2008 r., I UK 381/07 – LEX nr 494112; z dnia 25 marca 2014 r., I UK 337/13 – LEX nr 1458817).

Przepis art. 32 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wyraźnie stanowi, że dla celów ustalenia uprawnień za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Skoro tak, to zasadnym jest twierdzenie, że przyporządkowanie branżowe ma znaczenie wówczas, gdy uciążliwość i szkodliwość danej pracy wynika z wykonywania jej właśnie w ramach danej branży. Natomiast w sytuacji, gdy stopień szkodliwości lub uciążliwości danego rodzaju pracy nie wykazuje żadnych różnic w zależności od gałęzi gospodarki, w której praca ta jest wykonywana, to – jak wskazał Sąd Najwyższy w przywołanych orzeczeniach – brak jest podstaw do zanegowania świadczenia jej w szczególnych warunkach jedynie dlatego, że w wykazie A została ona przyporządkowana do innego działu przemysłu. Jeżeli pracownik w ramach swych obowiązków był narażony na działanie takich samych czynników, na jakie byli narażeni pracownicy działu przemysłu ujętego w załączniku, i przez co ich praca była uznana za pracę w szczególnych warunkach, to zróżnicowanie sytuacji tych pracowników jedynie z tego powodu naruszałoby zasadę równości w traktowaniu podmiotów (osób) znajdujących się w tej samej sytuacji. Tak więc pracą w szczególnych warunkach jest praca wykonywana przy takim samym oddziaływaniu szkodliwych czynników niezależnie od branży w jakiej jest świadczona, chyba że właśnie ze specyfiki tej branży wynika szkodliwość i uciążliwość warunków pracy (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 24 marca 2015 r., II UK 191/14 – LEX nr 1657602 oraz z dnia 23 listopada 2016 r., II UK 393/15 – LEX nr 2183485).

Pracownik zatrudniony na stanowisku kierowcy ciągnika, wykonując różne prace polowe (np. orka, bronowanie, talerzowanie, koszenie, kopanie ziemniaków, rozsiewanie nawozów, wykonywanie oprysków środkami ochrony roślin, itp.) był narażony na podobną, a nawet większą ekspozycję czynników szkodliwych dla zdrowia i posługiwał się podobną technologią wykonywania pracy, jak przy wykonywaniu typowych prac transportowych, skoro miał w sposób stały do czynienia z hałasem, wibracjami, zmiennym mikroklimatem, trudnymi warunkami terenowymi (np. nieutwardzone podłoże, teren podmokły itp.), dużym zapyleniem powietrza, jak i ze szkodliwymi substancjami, takimi jak różne środki ochrony roślin itp.

Organ rentowy argumentami przedstawionymi w apelacji w żaden sposób nie podważył zasadności stanowiska Sądu I instancji. Powołanie się przez apelanta na stanowisko Sądu Najwyższego odmiennie kwalifikującego pracę traktorzysty nie może być uznane za uzasadnione z podanych wyżej przyczyn i dlatego nie znajduje akceptacji Sądu Apelacyjnego. Przyjęcie bowiem, że tylko kierowcy ciągników czy kombajnów zatrudnieni w firmach transportowych wykonywali pracę w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 32 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wypaczałoby sens tej regulacji, ponieważ ze względu na ich specyfikacje, pojazdy te wykorzystywane są do określonych dla nich czynności, w tym prac polowych, z którymi wiąże się także szereg czynności transportowych. Niewątpliwie ubezpieczony był narażony na działanie niekorzystnych dla zdrowia czynników, a świadczenie pracy w takich warunkach przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu. Wykonywanie takiej pracy gwarantuje możliwość skorzystania z wcześniejszej emerytury. Prawo to stanowi przywilej i odstępstwo od zasady wyrażonej w art. 27 powołanej ostatnio ustawy, a zatem regulujące je przepisy należy wykładać w sposób gwarantujący zachowanie celu uzasadniającego to odstępstwo. Skoro zatem prawo do emerytury w wieku niższym od powszechnego, z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jest ściśle związane z szybszą utratą zdolności do zarobkowania z uwagi na szczególne warunki lub szczególny charakter pracy, to decydujące znaczenie w sprawie niniejszej winny mieć narażające na szkodliwe dla zdrowia warunki pracy ubezpieczonego, nie zaś dział gospodarki, do którego należał wówczas jego pracodawca.

Z tych samych względów okres zatrudnienia wnioskodawcy na stanowisku kierowcy ciągnika w Spółdzielni (...) w Ś. należało zaliczyć do stażu pracy w szczególnych warunkach. Był to bowiem okres wykonywania prac w szczególnych warunkach wymienionych pod pozycją 3 działu VIII wykazu A stanowiącego załącznik rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Prawidłowo natomiast apelant zarzucił, że Sąd Okręgowy dokonał nieprawidłowej kwalifikacji pracy wykonywanej w tym okresie jako wymienionej pod pozycją 2 działu VIII wykazu A. Niewątpliwie prace kierowców ciągników nie zostały wymienione pod tą pozycją, lecz pod pozycją 3 działu VIII, o czym była już wyżej mowa. Wadliwe zakwalifikowanie przez Sąd Okręgowy prac wykonywanych przez wnioskodawcę w okresach zatrudnienia w Spółdzielni (...) w N. oraz w Spółdzielni(...)w Ś. (powołanie niewłaściwej [2] pozycji działu VIII wykazu A) nie pozbawia tych prac waloru prac wykonywanych w szczególnych warunkach.

Trafnie apelant zarzucił również, że Sąd i instancji nieprawidłowo zakwalifikował pracę wnioskodawcy w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w Ś.. Z niekwestionowanych przez strony ustaleń Sądu Okręgowego w tym zakresie wynika, że ubezpieczony w okresie od dnia 1 października 1991 r. do dnia 31 lipca 1993 r. wykonywał pracę na stanowisku kierowcy samochodowego „L.” o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony zostały wymienione pod pozycją 2 działu VIII wykazu A stanowiącego załącznik powołanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Bez wpływu na taką kwalifikację pracy wykonywanej przez ubezpieczonego w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w Ś. pozostaje okoliczność, że powierzony ubezpieczonemu przez pracodawcę samochód ciężarowy „L.” był dodatkowo wyposażony w dźwig. Miało to tylko takie znaczenie, że wnioskodawca przy pomocy tego dźwiga sam wykonywał załadunek i wyładunek różnych materiałów, w tym elementów stalowych do produkcji maszyn, które transportował powierzonym mu samochodem do różnych miejsc przeznaczenia. Należy z całą mocą podkreślić, że wnioskodawca zajmował się przede wszystkim wykonywaniem prac polegających na transporcie różnych materiałów, a czynnościami ubocznymi, chociaż ściśle związanymi z czynnościami podstawowymi (pracami transportowymi), był załadunek i wyładunek materiałów, które były przez niego przewożone. Kwalifikację tej pracy przez Sąd Okręgowy jako pracy wymienionej pod pozycją 1 działu VIII wykazu A należało uznać za nieprawidłową, ponieważ wnioskodawca w okresie od dnia 1 października 1991 r. do dnia 31 lipca 1993 r. nie wykonywał ciężkich prac załadunkowych i wyładunkowych oraz przeładunku materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie. Jeszcze raz należy z całą mocą podkreślić, że w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w Ś. ubezpieczony wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym całkowitym powyżej 3,5 tony, z tą różnicą, w porównaniu do kierowców samochodów ciężarowych niewyposażonych w dźwig, że w czasie załadunku i wyładunku różnych materiałów przewożonych tym samochodem, nie miał przerwy w pracy na czas wykonywania tych czynności, lecz sam przy pomocy dźwiga zamontowanego na powierzonym mu samochodzie ciężarowym wykonywał załadunek i wyładunek różnych materiałów przewożonych tym samochodem.

Reasumując, należy stwierdzić, że cały okres zatrudnienia wnioskodawcy w Przedsiębiorstwie (...) w Ś. prawidłowo Sąd Okręgowy zaliczył do stażu pracy w szczególnych warunkach. Sąd I instancji dokonał jedynie nieprawidłowej kwalifikacji prac wykonywanych w tym okresie uznając, że były to prace wymienione pod pozycją 1 działu VIII wykazu A. Wada ta podlegała naprawie w postępowaniu apelacyjnym poprzez uznanie, że były to prace kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, wymienione pod pozycją 2 działu VIII wykazu A stanowiącego załącznik rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.

Mając to wszystko na uwadze zarzut sprzeczności istotnych ustaleń Sądu z treści zebranego w sprawie materiału dowodowego należało również uznać za całkowicie chybiony.

W konsekwencji powyższych rozważań, za uprawnione uznać należy przyjęcie, że praca wnioskodawcy w objętych sporem okresach, ze względu na niekorzystne dla zdrowia czynniki, była pracą w szczególnych warunkach, odpowiadająca pracy wymienionej pod pozycją 3 (praca w Spółdzielni (...)w N. oraz w Spółdzielni (...) w Ś.) oraz pod pozycją 2 (praca w Przedsiębiorstwie (...) w Ś.) działu VIII wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Trafnie zatem Sąd Okręgowy uznał, że K. F. spełnił wszystkie warunki prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, wymienione w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

O kosztach postępowania instancji odwoławczej Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c. i art. 391 § 1 oraz § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. 2018 r., poz. 265).

Z przedstawionych wyżej względów Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji.