Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Lublinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 września 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia	SA Barbara Mazurkiewicz-Nowikowska
Sędziowie:	SA Marcjanna Górska SA Krzysztof Szewczak (spr.)
Protokolant: Anna Szymanek-Leziak

po rozpoznaniu w dniu 10 września 2014 r. w Lublinie

sprawy W. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o wypłatę wyrównania

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 24 kwietnia 2014 r. sygn. akt VIII U 2472/13

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 571/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 października 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. ustalił wysokość emerytury W. R. i podjął wypłatę świadczenia od dnia 1 września 2013r.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył ubezpieczony domagając się wypłaty przyznanej mu emerytury od dnia 28 czerwca 2013 r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego odrzucenie z uwagi na nieoznaczenie daty skarżonej decyzji. Na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. domagał się oddalenia odwołania wnioskodawcy.

Wyrokiem z dnia 24 kwietnia 2014 r. Sąd Okręgowy w Lublinie zmienił decyzję organu rentowego z dnia 2 października 2013 r. i ustalił podjęcie wypłaty emerytury W. R. od dnia 28 czerwca 2013 r.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd pierwszej instancji oparł na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych.

W. R. w dniu 13 czerwca 2013 r. złożył wniosek o przyznanie emerytury. We wniosku zaznaczył, że z dniem 27 czerwca 2013 r. nastąpi rozwiązanie stosunku pracy.

W dniu 28 czerwca 2013 r. organ rentowy wydał decyzję, w której przyznał wnioskodawcy emeryturę od dnia 1 czerwca 2013r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, jednocześnie zaznaczając, że wypłata świadczenia podlega zawieszeniu, gdyż wnioskodawca kontynuuje zatrudnienie.

Dnia 28 czerwca 2013 r. ZUS wydał kolejną decyzję, w której także przyznał wnioskodawcy emeryturę od dnia 1 czerwca 2013r. wskazując jej wysokość i zaznaczając, że wypłata nie będzie podjęta, gdyż wysokość świadczenia jest mniej korzystna od emerytury ustalonej na zasadach określonych w art. 26 ustawy emerytalnej.

W dniu 13 września 2013 r. W. R. złożył do organu rentowego oryginał świadectwa pracy stwierdzający rozwiązanie umowy o pracę z dniem 27 czerwca 2013 r.

Decyzją z dnia 2 października 2013 r. organ rentowy podjął wypłatę świadczenia od dnia 1 września 2013 r.

Sąd Okręgowy podkreślił, że zgodnie z treścią art. 116 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.) postępowanie w sprawach o świadczeń wszczyna się na wniosek zainteresowanego. Do wniosku winny być dołączone dowody uzasadniające prawo do świadczeń i ich wysokości określone w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego. Art. 129 ust. 1 wskazuje zaś, że świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Mając na uwadze treść Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe z dnia 11 października 2011 r. ( Dz.U. z 2011r. ,Nr 237, poz. 1412) Sąd pierwszej instancji zaznaczył, że w myśl § 3 ust.1 i 2 postępowanie w sprawach świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego, chyba że przepisy ustawy przewidują wszczęcie tego postępowania z urzędu. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, stanowi zgłoszone na piśmie lub ustnie do protokołu w organie rentowym żądanie przyznania świadczenia. Przepisy § 4 ust. 1, 4 , 5 i 6 cyt. rozporządzenia wskazują natomiast, że wniosek, o którym mowa w § 3 ust. 2 pkt 1, powinien zawierać:

1)imię i nazwisko zainteresowanego;

2)datę urodzenia zainteresowanego;

3)numer PESEL zainteresowanego, a jeżeli nie nadano tego numeru - serię i numer dowodu osobistego lub paszportu;

4)adres miejsca zamieszkania i adres do korespondencji zainteresowanego;

5)ostatni adres miejsca zamieszkania zainteresowanego w Polsce - w przypadku osoby zamieszkałej za granicą, jeżeli zamieszkiwała uprzednio w Polsce;

6)adres miejsca pobytu lub ostatniego miejsca zamieszkania zainteresowanego - w przypadku osoby nieposiadającej adresu miejsca zamieszkania;

7)wskazanie rodzaju świadczenia, o które ubiega się zainteresowany;

8)wskazanie sposobu wypłaty świadczenia wraz z podaniem odpowiednich danych niezbędnych do jego wypłaty;

9)podpis zainteresowanego, pełnomocnika albo osoby upoważnionej przez zainteresowanego, o której mowa w § 7.

Jeżeli we wniosku nie zamieszczono danych lub nie dołączono dokumentów, które są niezbędne do jego rozpatrzenia, organ rentowy wzywa zainteresowanego do uzupełnienia wniosku w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia otrzymania wezwania z pouczeniem, że w razie nieusunięcia tych braków organ rentowy pozostawia bez rozpoznania wniosek, który nie zawiera danych określonych w ust. 1 pkt 1 lub 4 albo 6. Jeżeli zainteresowany nie usunął braków, mimo pouczenia, o którym mowa w ust. 4, organ rentowy wydaje decyzję o odmowie wszczęcia postępowania.

W tej sytuacji Sąd pierwszej instancji przyjął, że ustawodawca nie wymaga od zainteresowanego złożenia razem z wnioskiem świadectwa rozwiązania stosunku pracy. Organ rentowy nie wzywał natomiast wnioskodawcy do uzupełnienia brakujących dokumentów.

Sąd Okręgowy powołał się również na art. 100 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, z którego wynika, że prawo do świadczeń powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa.

Wnioskodawca rozwiązał stosunek pracy z dniem 27 czerwca 2013r. Sąd pierwszej instancji wskazał, iż zgodnie z treścią art. 102 a cyt. ustawy prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego. Wnioskodawca rozwiązał stosunek pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał pracę przed dniem nabycia prawa do emerytury, a więc bezzasadnym było przyznanie wypłaty świadczenia od dnia 1 września 2013r., a nie od dnia 28 czerwca 2013r. tj. dnia, w którym wnioskodawca spełnił wszystkie przesłanki uzyskania prawa do świadczenia.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na mocy powołanych przepisów i art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego.

Apelację od powyższego wyroku wniósł Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. zaskarżając przedmiotowe rozstrzygnięcie w całości i zarzucając naruszenie prawa materialnego przez błędne przywołanie art. 102a, pominięcie art. 103 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jedn. Dz.U. z 2013 r.,poz. 1440 ze zm.), błędną interpretację § 3 ust. 1,2 i pominięcie ust. 3 lit. d, błędną interpretację § 4 i pominięcie § 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe z dnia 11 października 2011 r. ( Dz.U. z 2011r. ,Nr 237, poz. 1412) poprzez podjęcie wypłaty emerytury od wcześniejszej daty.

W uzasadnieniu apelant podnosił, że decyzją przyznającą prawo do emerytury , obliczającą jej wysokość oraz zawieszającą wypłatę świadczenia z uwagi na kontynuowanie przez wnioskodawcę zatrudnienia, ZUS poinformował wnioskodawcę, że w celu podjęcia wypłaty emerytury należy przedłożyć świadectwo pracy lub zaświadczenie potwierdzające fakt rozwiązania stosunku pracy z każdym pracodawcą, na rzecz którego praca była wykonywana bezpośrednio przed nabyciem prawa do emerytury. Konieczne jest też zgłoszenie wniosku o podjęcie wypłaty świadczenia. Organ rentowy zaznaczył również, że oświadczenie wnioskodawcy w żadnym razie nie może zastępować świadectwa pracy lub zaświadczenia pracodawcy stwierdzającego rozwiązanie stosunku pracy. W związku z faktem, iż dowód uzasadniający podjęcie wypłaty emerytury wpłynął do ZUS dopiero we wrześniu 2013 r. zaskarżona decyzja została wydana w sposób prawidłowy.

Powołując się na powyższe okoliczności organ rentowy domagał się zmiany zaskarżonego wyroku i oddalenia odwołania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja jako oczywiście bezzasadna podlega oddaleniu.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela zarówno ustalenia faktyczne, jak i rozważania prawne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Nie istnieje zatem potrzeba szczegółowego ich powtarzania.

W ocenie Sądu drugiej instancji Sąd Okręgowy właściwie ocenił zebrany w sprawie materiał dowodowy i w oparciu o ustalony w wyniku tej oceny stan faktyczny prawidłowo zastosował obowiązujące przepisy dochodząc do wniosku, iż podjęcie wypłaty emerytury W. R. winno nastąpić od dnia 28 czerwca 2013 r.

Odnosząc się do sformułowanego w apelacji zarzutu naruszenia prawa materialnego przez błędne przywołanie art. 102a oraz pominięcie art. 103 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jedn. Dz.U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.) należy podkreślić, iż jest on chybiony. Powołanie się przez Sąd pierwszej instancji na „art. 102 a” zamiast na „art. 103 a” cyt. ustawy niewątpliwie było konsekwencją zwykłej omyłki pisarskiej, która nie miała żadnego wpływu na rozstrzygnięcie. Ustawa o emeryturach i rentach z FUS nie zawiera bowiem „art. 102 a”, a cytowana w uzasadnieniu wyroku treść przepisu, który miał na uwadze Sąd Okręgowy, w pełni odpowiada treści art. 103 a wymienionej ustawy. Ostatnio wskazany przepis nie został zatem pominięty przez Sąd pierwszej instancji, który tym samym nie dopuścił się jego naruszenia. Sąd Okręgowy słusznie doszedł natomiast do wniosku, że brak było podstaw do zawieszenia wypłaty emerytury W. R. w trybie tego przepisu z uwagi na niespełnienie przesłanki w postaci kontynuowania zatrudnienia bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego ubezpieczony wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego. Wnioskodawca rozwiązał bowiem swój stosunek pracy z dniem 27 czerwca 2013 r.

Wbrew twierdzeniom apelanta całkowicie niezasadny jest również zarzut naruszenia przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe ( Dz.U. z 2011r. ,Nr 237, poz. 1412). We wskazanym zakresie Sąd pierwszej instancji słusznie powołał się na przepisy § 3 i § 4 cyt. rozporządzenia regulujące kwestię wszczęcia postępowania w sprawach o świadczenia oraz zawartości wniosku zainteresowanego inicjującego takie postępowanie. Sąd Okręgowy zwrócił przy tym uwagę na treść ust. 4 § 4, który stanowi, że jeżeli we wniosku nie zamieszczono danych lub nie dołączono dokumentów, które są niezbędne do jego rozpatrzenia, organ rentowy wzywa zainteresowanego do uzupełnienia wniosku w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia otrzymania wezwania z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje wydanie decyzji o odmowie wszczęcia postępowania. Sąd pierwszej instancji nie wskazał natomiast, jak podnosił skarżący, iż oświadczenie W. R. o zamiarze rozwiązania stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą z dniem 27 czerwca 2014 r. powinno zastąpić świadectwo pracy jako dowód potwierdzający prawo wnioskodawcy do emerytury. W przypadku odwołującego mieliśmy do czynienia z całkiem odmienną sytuacją. Nie planował on zastąpienia świadectwa pracy oświadczeniem, a zasygnalizował jedynie we wniosku o przyznanie prawa do emerytury, że rozwiązanie stosunku pracy z L. Urzędem Wojewódzkim w L. nastąpi w dniu 27 czerwca 2013 r. Należy mieć przy tym na uwadze, że ubezpieczony był pracownikiem mianowanym korpusu służby cywilnej i zakończenie jego pracy wiązało się z koniecznością wystąpienia do ministra finansów o przygotowanie środków na odprawę emerytalną oraz z przekazaniem spraw bieżących. To z kolei skutkowało określonym upływem czasu, który W. R. miał na uwadze składając wniosek o ustalenie prawa do świadczenia emerytalnego. Posiadając informację o zamiarze rozwiązania stosunku pracy przez wnioskodawcę z dniem wskazanym we wniosku, po wymienionej dacie Zakład Ubezpieczeń Społecznych powinien był zatem wezwać ubezpieczonego w trybie § 4 ust. 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe do złożenia dokumentu w postaci świadectwa pracy, jako niezbędnego do rozpoznania wniosku o emeryturę. Cytowany przepis jest bowiem skierowany właśnie do organu rentowego, który w sytuacji stwierdzenia braków formalnych wniosku o świadczenie ma obowiązek wezwania strony do ich uzupełniania. Przerzucanie na zainteresowanego konsekwencji związanych ze złożeniem niekompletnego wniosku nie znajduje żadnego uzasadnienia prawnego i stanowi rażącą obrazę cytowanych przepisów.

W niniejszej sytuacji nie doszło więc do pominięcia przez Sąd pierwszej instancji § 19 cyt. rozporządzenia, ponieważ przepis ten nie miał zastosowania do prawnej oceny zaistniałego stanu faktycznego.

Wobec niewywiązania się przez ZUS z nałożonych na niego obowiązków oraz braku podstaw do zawieszenia prawa do emerytury na podstawie art. 103 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych konieczna była zmiana decyzji organu rentowego z dnia 2 października 2013 r. dokonana przez Sąd Okręgowy zaskarżonym wyrokiem. W myśl art.129 ust.1 cyt. ustawy świadczenia wypłaca się bowiem poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. Rozwiązanie stosunku pracy wnioskodawcy nastąpiło z dniem 27 czerwca 2013 r., a zatem świadczenie emerytalne powinno być wypłacane od dnia 28 czerwca 2013 r.

Mając to wszystko na uwadze Sąd Apelacyjny oddalił złożony środek odwoławczy na podstawie art. 385 k.p.c.