Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Lublinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 stycznia 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia	SA Krystyna Smaga
Sędziowie:	SA Małgorzata Rokicka-Radoniewicz SA Krzysztof Szewczak (spr.)
Protokolant: sekr. sądowy Krzysztof Wiater

po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2018 r. w Lublinie

sprawy M. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 15 maja 2017 r. sygn. akt VIII U 3207/16

oddala apelację.

Małgorzata Rokicka-Radoniewicz Krystyna Smaga Krzysztof Szewczak

Sygn. akt III AUa 548/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 sierpnia 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odmówił M. D. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym podnosząc, że wnioskodawca nie posiada 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Wnioskodawca nie przedstawił bowiem świadectwa pracy w szczególnych warunkach a świadectwo pracy z dnia 31 maja 2006 r. nie zawiera informacji pozwalających na przyznanie świadczenia.

W odwołaniu od tej decyzji M. D. podnosił, że zgodnie z zapisem w świadectwie pracy w okresie od 20 maja 1976 r. do 31 maja 2006 r. pracował w warunkach szczególnych jako kierowca ciągnika. Była to praca określona w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Wykonywał ją w Spółdzielni Kółek Rolniczych w P., w pełnym wymiarze czasu pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy domagał się jego oddalenia wskazując, iż wnioskodawca jest nadal członkiem otwartego funduszu emerytalnego i nie złożył wniosku o przekazanie zgromadzonych środków na rachunku OFE na dochody budżetu państwa. Nie przedstawił ponadto świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach zawierającego powołanie przepisów Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. oraz przepisów resortowych.

Wyrokiem z dnia 15 maja 2017 r. Sąd Okręgowy w Lublinie zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił M. D. prawo do emerytury od dnia 9 stycznia 2017 r. Swoje rozstrzygnięcie Sąd oparł na następujących podstawach faktycznych i prawnych.

M. D. w dniu 4 grudnia 2015 r. złożył wniosek o emeryturę. Wnioskodawca osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat oraz udowodnił 25 –letni okres ubezpieczenia. Sąd Okręgowy ustalił, że M. D. został zatrudniony w Spółdzielni Kółek Rolniczych w P. jako kierowca ciągnika, na podstawie umowy o pracę z dnia 20 maja 1976 r. Na stanowisku tym pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy do dnia 30 września 2005 r. Spółdzielnia zajmowała się świadczeniem usług w rolnictwie oraz usług transportowych, wykonywanych przez cały rok. Wnioskodawca pracował przy orce, sianiu, nawożeniu i opryskach. Przewoził również materiały budowlane, piach, cegłę, wapno, obornik, nawozy, tytoń ze skupów do zakładów tytoniowych. W spółdzielni zatrudniano ok. 130 osób, w tym w początkowym okresie ok. 100 kierowców ciągników, z upływem czasu liczba traktorzystów zmniejszyła się do ok. 7 osób. Główna baza pracodawcy mieściła się w P., w terenie były punkty spółdzielni. W wydzielonym warsztacie odbywały się naprawy. Kierowcy pracowali bez przerw, przez cały rok, w lecie i w zimie, przy świadczeniu usług transportowych. Spółdzielnia zajmowała się również produkcją wyrobów z drewna, zawiązała spółkę z nadleśnictwem. Na potrzeby tej produkcji ciągnikami przewożono drewno z lasu. W okresie zimy kierowcy byli także wynajmowani przez inne podmioty do prac transportowych, przy remontach dróg, wożeniu materiałów budowlanych - betonu i żwiru. Wnioskodawca wykonywał wskazane prace jako kierowca ciągnika, stale i pełnym wymiarze czasu pracy przez 19 lat, 10 miesięcy i 7 dni. Obejmowały one cały okres zatrudnienia z wyłączeniem urlopów bezpłatnych.

W toku procesu na rozprawie w dniu 9 stycznia 2017 r. M. D. oświadczył, że składa wniosek o przekazanie zgromadzonych środków na rachunku w OFE na dochody budżetu państwa.

Powołując się na treść art.184 ust 1 i 2 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z § 2 ust 1 i § 4 ust 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze Sąd Okręgowy uznał, iż odwołanie M. D. zasługuje na uwzględnienie.

Sąd I instancji stwierdził, że przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż wnioskodawca, jako kierowca ciągnika w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy, pracował stale w szczególnych warunkach, wykonując przez ponad 15 lat prace ujęte w wykazie A dział VIII poz. 3. Praca na tym stanowisku wymieniona jest również w wykazie A, dział VIII, poz.3 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. oraz w przepisach resortowych załączniku do uchwały KZRK i OR z 14 czerwca 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w jednostkach organizacyjnych kółek rolniczych.

Tym samym Sąd I instancji uznał, że M. D. wykonujący łącznie przez 19 lat, 10 miesięcy i 7 dni pracę w szczególnych warunkach, spełnił konieczny warunek ustalenia prawa do emerytury na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ponieważ wykazał, że na dzień 1 stycznia 1999 roku legitymował się stażem pracy w warunkach szczególnych w wymiarze ponad 15 lat. Mając to na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił wnioskodawcy prawo do emerytury od dnia 9 stycznia 2017 r., w którym ubezpieczony złożył wniosek o przekazanie zgromadzonych środków na rachunku w OFE na dochody budżetu państwa.

Apelację od tego wyroku wywiódł pozwany organ rentowy, zaskarżając orzeczenie w całości i zarzucając mu naruszenie:

- prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. 2016 r. poz. 887) w zw. z § 2 ust 1 i § 4 ust 1 i pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43), poprzez ustalenie prawa do emerytury osobie niespełniającej przesłanki 15 lat pracy w szczególnych warunkach;

- naruszenie prawa procesowego tj. przekroczenie wyrażonej w art. 233§1 k.p.c. zasady swobodnej oceny dowodów oraz sprzeczność ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, poprzez uznanie, że wnioskodawca spełnił wszystkie warunki wymagane do przyznania emerytury, w tym udokumentował ponad 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach wykonywanej stale i pełnym wymiarze czasu pracy.

Wskazując na powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania.

Uzasadniając zarzuty apelant podniósł, że dla oceny czy ubezpieczony pracował w szczególnych warunkach wymagane jest zakwalifikowanie pracy pod pozycję wymienioną w wykazach A lub B, stanowiących załączniki do rozporządzenia. Powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazał, że wyodrębnienie tych prac ma charakter stanowiskowo-branżowy. Specyfika poszczególnych gałęzi przemysłu determinuje charakter świadczonych w nich prac i warunki, w jakich są one wykonywane, ich uciążliwość i szkodliwość dla zdrowia. Nie można zatem swobodnie i dowolnie wiązać konkretnych stanowisk pracy z branżami, do których nie zostały one przypisane w tym akcie prawnym. Podczas zatrudnienia na stanowisku kierowcy ciągnika w Spółdzielni Kółek Rolniczych w P., wnioskodawca wykonywał prace polowe oraz usługi transportowe. O ile wykonywane przez skarżącego prace transportowe można zaliczyć do prac w transporcie, objętych działem VIII poz. 3 wykazu A, to nie ma żadnych podstaw do potraktowania prac polowych, jako prac w transporcie. Prace traktorzysty nie zostały wymienione ani w dziale X „prace w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym” ani w dziale XIV „prace różne”. Po zakwalifikowaniu pracy kierowcy „w transporcie i łączności” jako pracy w szczególnych warunkach decyduje nie sam fakt kierowania ciągnikiem, lecz kierowania nim w ruchu publicznym, wymagającego szczególnych zdolności psychofizycznych i stanowiącego szczególne obciążenie dla pracownika. Obciążenie takie nie występuje w przypadku prac polowych polegających na koszeniu, orce czy opryskach, które nie stanowią prac transportowych. Prace przy transporcie nie były natomiast wykonywane przez wnioskodawcę w wymiarze pełnego etatu co powoduje, iż nie udowodnił on ponad 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

W odpowiedzi na apelację wnioskodawca domagał się jej oddalenia. Podniósł, że apelujący powołując się na wykonywanie przez niego prac polowych podczas zatrudnienia w Spółdzielni Kółek Rolniczych w P. pominął, iż przesłuchani w sprawie świadkowie zeznali, że wnioskodawca przez cały rok, w lecie i zimie wykonywał usługi transportowe dla pracodawcy. Organ rentowy nie uwzględnił również faktu, iż wnioskodawca przez cały okres swojego zatrudnienia na stanowisku kierowcy był narażony na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia bez względu na to czy pracował przy transporcie czy obsługiwał ten sam rodzaj ciągnika podczas prac polowych z doczepioną przyczepą, specjalistycznym sprzętem typu kombajn ziemniaczany lub prasa do słomy. Z tych względów również ta praca winna być uznana za pracę w szczególnych warunkach. Podniósł, iż apelujący, zarzucając wyrokowi Sądu I instancji naruszenie art. 233§ 1 k.p.c., nie wskazał na czym konkretnie ma polegać przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna i z tych względów podlegała oddaleniu.

Sąd Okręgowy przeprowadził wyczerpujące postępowanie dowodowe, dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i wydał trafne, odpowiadające prawu rozstrzygniecie. Sąd Apelacyjny ustalenia te podziela i przyjmuje za własne, co powoduje, że nie zachodzi potrzeba ich szczegółowego powtarzania (por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1997 r., II UKN 61/97 - OSNAP z 1998 roku, nr 3, poz. 104 i z dnia 5 listopada 1998 r., I PKN 339/98 OSNAP z 1998 roku, nr 24, poz. 776).

W rozpoznawanej sprawie kwestią sporną było, czy ubezpieczony M. D. na dzień 1 stycznia 1999 r. spełnia warunek nabycia prawa do emerytury na podstawie art. 184 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej w zw. z § 4 ust 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w postaci posiadania okresu 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Sporny był, uznany przez Sąd Okręgowy za pracę w szczególnych warunkach, okres zatrudnienia wnioskodawcy od 20 maja 1976 r. do 31 grudnia 1998 r. (z wyłączeniem okresów urlopów bezpłatnych) w Spółdzielni Kółek Rolniczych w P. na stanowisku kierowcy ciągnika.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, w świetle całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił, że praca wykonywana przez wnioskodawcę w powyższych okresach winna zostać zakwalifikowana do stażu pracy w warunkach szczególnych. Ocena Sądu pierwszej instancji nie narusza przy tym dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c.

Art. 233 § 1 k.p.c., wyraża zasadę, iż sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Określone w tym przepisie granice swobodnej oceny dowodów może naruszać tylko dowolna ocena zebranego materiału, brak wszechstronnej oceny wszystkich istotnych dowodów lub ich ocena sprzeczna z zasadami logicznego powiązania wniosków z ustalonym stanem faktycznym lub doświadczeniem życiowym (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 4 lutego 1999 r., II UKN 459/98 – OSNAPiUS 2000/6/252; z dnia 5 sierpnia 1999 r., II UKN 76/99 – OSNAPiUS 2000/19/732; z dnia 10 listopada 1999 r., I PKN 361/99 – OSNAPiUS 2001/7/216 oraz z dnia 16 kwietnia 2002 r., V CKN 1446/00 – LEX nr 55167). Ocena wiarygodności i mocy dowodów przeprowadzonych w danej sprawie powinna odpowiadać regułom logicznego myślenia wyrażającym formalne schematy powiązań między podstawami wnioskowania i wnioskami oraz uwzględniać zasady doświadczenia życiowego będące wyznacznikiem granic dopuszczalnych wniosków i stopnia prawdopodobieństwa ich przydatności w konkretnej sytuacji. Tylko w przypadku wykazania, że brak jest powiązania przyjętych wniosków z zebranym materiałem dowodowym, możliwe jest skuteczne podważenie oceny dowodów dokonanej przez sąd. Nie jest wystarczająca sama polemika wyprowadzająca wnioski odmienne, lecz wymagane jest wskazanie, w czym wyraża się brak logiki lub uchybienie regułom doświadczenia życiowego w przyjęciu wniosków kwestionowanych (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00 – LEX nr 56906; z dnia 20 stycznia 2005 r., I UK 137/04).

Przeprowadzoną przez Sąd I instancji ocenę dowodów należy uznać za prawidłową, w pełni odpowiadającą kryteriom określonym w art. 233 § 1 k.p.c. Apelant nie wykazał uchybień w rozumowaniu Sądu Okręgowego, pozwalających na stwierdzenie, że dokonana ocena dowodów jest nieprawidłowa. Sąd Okręgowy wskazał dowody, na których się oparł, prawidłowo przyjmując, że praca wykonywana przez wnioskodawcę w spornym okresie może być zakwalifikowana jako praca w warunkach szczególnych.

Na wstępie należy zauważyć, iż wnioskodawca przedłożył w toku postępowania przed organem rentowym świadectwo pracy, wystawione w dniu 31 maja 2006 r. zaświadczające, że w Spółdzielni Kółek Rolniczych w P. w okresie od 20 maja 1976 r. do 31 maja 2006 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach w charakterze kierowcy ciągnika. Świadectwo wykonywania pracy (pracy w szczególnych warunkach) nie jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § l i 2 k.p.c. lecz dokumentem prywatnym w rozumieniu art. 245 k.p.c., stanowiącym dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Zgodnie z treścią art. 473 k.p.c. w postępowaniu przed sądem w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i przesłuchania stron. Sąd nie jest związany środkami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organami rentowymi. Powyższe oznacza, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe.

Apelant zarzucał, że Sąd Okręgowy, nieprawidłowo zakwalifikował jako pracę w szczególnych warunkach, pracę ubezpieczonego polegającą na wykonywaniu ciągnikiem prac polowych.

Zauważyć należy, że do uzyskania emerytury na podstawie art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych uprawnia wykonywanie pracy na stanowisku określonym w wykazie A lub B, stanowiących załącznik do powołanego powyżej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Od zasady stanowiskowo-branżowego charakteru wyodrębnienia prac kwalifikujących do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym w szczególnych okolicznościach sprawy można było odstąpić jeżeli dany zakład pracy wykonywał także zadania całkowicie odpowiadające innemu działowi gospodarki a co za tym idzie, szkodliwość danego rodzaju pracy odpowiadała szkodliwości pracy przyporządkowanej do innej branży.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego dotyczące zaliczenia pracy kierowców ciągników do pracy w szczególnych warunkach było niejednolite. Praca ta była uznawana za pracę pozwalającą na przyznanie świadczenia w wieku obniżonym w zależności od ustaleń faktycznych konkretnej sprawy.

Ustalenia stanu faktycznego oraz prawidłowa ocena materiału dowodowego, dokonane przez Sąd Okręgowy w sprawie niniejszej w ocenie Sądu Apelacyjnego wskazują, że praca wnioskodawcy zatrudnionego w Spółdzielni Kółek Rolniczych w P. na stanowisku kierowcy ciągnika przy wykonywaniu usług ściśle transportowych przewożeniu drewna, tytoniu, jabłek, materiałów budowlanych jak również praca przy przewożeniu i wykonywaniu oprysków, nawożeniu i sianiu z wykorzystaniem naczep i sprzętów specjalistycznych podlega zaliczeniu do prac wskazanych w Dziale VIII Transport poz. 3 powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r .– prace kierowców ciągników, kombajnów lub pojazdów gąsiennicowych.

W apelacji organ rentowy przyznał, iż z uwagi na wykonywanie części obowiązków pracowniczych przy kierowaniu cięgnikiem w ruchu publicznym, świadczona w tym zakresie praca może zostać zaliczona do pracy w szczególnych warunkach. Z uwagi na niespełnienie przesłanki wykonywania jej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wnioskodawca nie legitymuje się jednak 15 letnim okresem pracy pozwalającym na przyznanie mu świadczenia.

Apelant podniósł jednocześnie zarzut nieprawidłowego uznania przez Sąd Okręgowy za pracę w szczególnych warunkach pracy wnioskodawcy wykonywanej podczas prac polowych bowiem nie była ona związana z koniecznością zachowania zasad i reguł bezpieczeństwa w ruchu publicznym.

W ocenie Sądu Apelacyjnego zarzut ten należy uznać za bezzasadny. Przeprowadzone postępowanie dowodowe, w szczególności zeznania przesłuchanych świadków jednoznacznie wskazują, iż przez cały sporny okres zatrudnienia w Spółdzielni Kółek Rolniczych w P., wnioskodawca pracował w szczególnych warunkach, w ciągłym narażeniu na czynniki szkodliwe dla zdrowia. Wykonywana przez cały rok praca ubezpieczonego miała taki charakter zarówno przy wykonywaniu prac ściśle transportowych – wożeniu drewna z lasu, tytoniu, jabłek, materiałów budowlanych, żwiru, betonu, piachu, cegły, wapna jak i prac polowych polegających na przewożeniu i wykonywaniu oprysków, nawożeniu i sianiu z wykorzystaniem naczep i sprzętów specjalistycznych. Z pracami wykonywanymi w polu wiązało się transportowanie różnych materiałów wykorzystywanych w rolnictwie, również środków chemicznych. Wnioskodawca przez cały czas pracował w hałasie, jeździł drogami publicznymi w celu dostarczenia transportowanych ładunków, koszeniu poboczy dróg. Podczas wykonywania prac polowych poruszał się na nieutwardzonym podłożu, w zapyleniu i narażeniu na szkodliwe substancje. W aktach osobowych wnioskodawcy znajdują się zaświadczenia i angaże świadczące o wykorzystywaniu przez ubezpieczonego różnych urządzeń rolniczych: kombajnu ziemniaczanego, DT Białoruś, kombajnu zbożowego, pras, sieczkarni, wiązałek, koparki „Waryński” oraz o transportowaniu wody przy wykonywaniu oprysków i przy pracach chemizacyjnych, które wnioskodawca obsługiwał, pracując przy pracach polowych jako kierowca ciągnika.

Prace kierowców ciągników i kombajnów nie zostały wymienione w dziale X prace w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym powołanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. tylko umieszczone w dziale VIII pkt 3 rozporządzenia –w transporcie. Zauważyć jednak należy, że ciągniki i kombajny są wykorzystywane głównie w rolnictwie, nie służą stricte do transportu. Praca obsługujących je osób jest swoistym transportem związanym, wyłącznie lub przynajmniej na pewnych odcinkach, z uczestnictwem w ruchu publicznym oraz z transportowaniem różnych rzeczy, w tym również substancji szkodliwych dla zdrowia oraz obsługiwaniem dodatkowych urządzeń w narażeniu na ciągłe zapylenie i hałas. Wykonywana praca z uwagi na stopień jej szkodliwości i uciążliwości, mimo przyporządkowania jej do innego działu przemysłu, jeżeli była wykonywana stale i pełnym wymiarze czasu pracy powinna więc zostać uznana za pracę w szczególnych warunkach (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia z dnia 26 marca 2014 r. II UK 368/13, LEX nr 1458633, z dnia 3 czerwca 2008 r., I UK 381/07 Legalis nr 176291, z dnia 6 lutego 2014 r., I UK 314/13, z dnia 25 września 2008 r. II UK 1/08 Legalis nr 178570).

Wykonywanie przez wnioskodawcę pracy kierowcy ciągnika, wbrew twierdzeniom apelanta, nie uniemożliwia uznania spornego okresu za pracę w szczególnych warunkach, określoną w Wykazie A, Dziale VIII, poz. 3 powołanego rozporządzenia. Nie jest trafny zarzut, że Sąd Okręgowy przekroczył wyrażoną w art. 233§1 k.p.c. zasadę swobodnej oceny dowodów zaś ustalenia Sądu są sprzeczne z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego. Apelant nie wskazał na czym te uchybienia miałyby polegać. Sąd I instancji prawidłowo ocenił zebrany w sprawie materiał dowodowy. Niewątpliwie relacje świadków, którzy w spornym okresie pracowali razem z wnioskodawcą miały pierwszorzędne znaczenie dla oceny charakteru jego pracy, ponieważ pozwoliły Sądowi pierwszej instancji, na ustalenie, jakie konkretnie czynności i w jakim wymiarze wnioskodawca wykonywał. Relacje świadków są również zgodne z treścią zeznań wnioskodawcy, znajdują potwierdzenie w części dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych i aktach rentowych. W konsekwencji fakt świadczenia przez odwołującego się pracy w szczególnych warunkach, w sposób stały i w pełnym wymiarze czasu pracy, znajduje potwierdzenie w całym szeregu dowodów poddanych całościowej ocenie.

Łączna ocena zgromadzonych w tej sprawie dowodów słusznie doprowadziła Sąd Okręgowy do wniosku, że M. D. w okresie od 20 maja 1976 r. do 31 grudnia 1998 r. (z wyłączeniem okresów przebywania na urlopach bezpłatnych), wykonywał prace w szczególnych warunkach, ujęte w wykazie A dział VIII poz. 3, tj. prace kierowców ciągników, kombajnów oraz pojazdów gąsiennicowych. Dochodząc do powyższego wniosku, Sąd Okręgowy nie naruszył żadnej z zasad oceny materiału dowodowego. Apelant nie przedstawił merytorycznej argumentacji, która przemawiałaby za odmienną oceną zgromadzonych w sprawie dowodów, niż dokonana przez Sąd pierwszej instancji.

Reasumując, Sąd Apelacyjny po rozważeniu zarzutu obrazy prawa procesowego, nie znalazł przesłanek do zakwestionowania dokonanej przez Sąd I instancji oceny materiału dowodowego i opartych na tej ocenie ustaleń faktycznych tego Sądu. Sąd Okręgowy zbadał sporne okresy pracy wnioskodawcy pod kątem zaliczenia ich do stażu pracy w szczególnych warunkach w sposób wszechstronny i wyczerpujący, a wnioski, które wywiódł ze zgromadzonych dowodów były w pełni uzasadnione.

W konsekwencji powyższych rozważań, nietrafny okazał się również zarzut obrazy art. 184 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach (tekst jedn. Dz.U. 2017 r. poz. 1383) w zw. z § 2 i 4 ust 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U.1983, Nr 8, poz. 43). Sąd Okręgowy, na podstawie prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, zasadnie stwierdził, że praca wnioskodawcy w spornym okresie w Spółdzielni Kółek Rolniczych w P. może być uwzględniona przy ustalaniu jego uprawnień do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. W konsekwencji Sąd ten prawidłowo przyjął, że ubezpieczony M. D., który w dniu 9 stycznia 2017 r. złożył wniosek o przekazanie środków na rachunku OFE na dochody budżetu państwa, w dniu złożenia tego wniosku, spełnił wszystkie przesłanki warunkujące ustalenie prawa do emerytury.

Z przedstawionych wyżej względów Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji.