Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Lublinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 grudnia 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia	SA Małgorzata Pasek
Sędziowie:	SA Elżbieta Czaja (spr.) SO del. do SA Iwona Jawor-Piszcz
Protokolant: st. prot. sądowy Joanna Malena

po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 2018 r. w Lublinie

sprawy J. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 28 lutego 2018 r. sygn. akt VIII U 2129/17

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L. na rzecz J. P. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Iwona Jawor-Piszcz Małgorzata Pasek Elżbieta Czaja

Sygn. akt III AUa 337 /18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 sierpnia 2017 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił J. P. prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych na podstawie art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W uzasadnieniu decyzji organ podał, że wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 roku udowodnił jedynie 12 lat, 4 miesiące i 15 dni okresu wykonywania stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych.

Wnioskodawca złożył odwołanie od decyzji domagając się jej zmiany i ustalenie prawa do emerytury. Wskazał, że od dnia 15 września 1975 roku do 5 maja 1986 roku wykonywał pracę kierowcy ciągnika rolniczego, którą zaliczono do pracy w szczególnych warunkach według Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Wyrokiem z dnia 28 lutego 2018 roku Sąd Okręgowy w Lublinie zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił J. P. prawo do emerytury od(...).

Podstawą wyroku były następujące ustalenia.

J. P. urodził się w dniu (...). W dniu 14 sierpnia 2017 roku ubezpieczony złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L. wniosek o ustalenie prawa do emerytury. Wniósł w nim o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa.

Na mocy decyzji z dnia 18 listopada 2016 roku J. P. ma ustalone prawo do świadczenia przedemerytalnego. W oparciu o zgromadzone dokumenty, w tym świadectwo pracy z dnia 16 lutego 2004 roku wystawione przez Przedsiębiorstwo Państwowej (...) w P., organ rentowy uwzględnił wnioskodawcy na dzień 1 stycznia 1999 roku łączny staż ubezpieczeniowy w wymiarze 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz stwierdził, że skarżący nie spełnia warunku 15-letniego zatrudnienia w warunkach szczególnych, gdyż posiada jedynie 12 lat, 4 miesiące i 15 dni pracy w szczególnych warunkach. Nie uznał wnioskodawcy okresu pracy od 15 września 1975 roku do 5 maja 1986 roku w Spółdzielni (...)w K. z siedzibą w M. za pracę wykonywaną w warunkach szczególnych, ponieważ z przedłożonego świadectwa pracy z dnia 5 maja 1986 roku nie wynika, że praca kierowcy ciągnika była pracą wykonywaną w szczególnych warunkach.

J. P. w okresie od dnia 15 września 1975 roku do dnia 5 maja 1986 roku był zatrudniony w Spółdzielni(...)w K. z siedzibą w M.. Przez cały okres zatrudnienia świadczył pracę w charakterze kierowcy ciągnika. Od dnia 14 lutego 1975 roku zdobył uprawnienia do prowadzenia ciągnika. Spółdzielnia, w której był zatrudniony, nie posiadała własnych zasobów ziemi. Zatrudnieni traktorzyści, których było od pięciu, do siedmiu, w różnych okresach, pracowali na rzecz rolników, którzy zwracali się do Spółdzielni o wykonanie prac polowych, albo w transporcie. Od kwietnia do końca października każdego roku traktorzyści, w tym wnioskodawca, pracowali przy pracach polowych. Były to prace polegające na przygotowaniu ziemi pod uprawy – oranie, kultywatorowanie, sianie wapna, bo nawozów raczej nie było, na jesieni były prace przy wykopkach, ponownie, oranie, kultywatorowanie. W czasie żniw była to praca na kombajnach. Skarżący od 1982 roku posiadał uprawnienia do pracy na kombajnie. W okresie od kwietnia do końca października każdego roku, poza pracami polowymi, sporadycznie skarżący wykonywał prace w transporcie. Zaś w okresie od listopada do marca każdego roku, skarżący pracował w transporcie. W dalszym ciągu miał powierzony ciągnik rolniczy, ale nie pracował już przy pracach polowych, tylko w transporcie. Podobnie, jak pozostali traktorzyści. Spółdzielnia(...)w K. zajmowała się bowiem dostarczaniem zboża, tytoniu, buraków do (...) w L.. W tym celu zatrudnieni przez nią traktorzyści rozwozili ciągnikami rolniczymi towary. Poza takimi pracami, w okresie zimowym, traktorzyści pracowali przy gołoledzi, rozwozili piach, sól, jeździli po piach, czy sól do L., aby potem rozsypać na drogach. W czasie prac transportowych rozwozili też siano i obornik. Wnioskodawca obowiązki wynikające z zatrudnienia wykonywał świadcząc pracę w pełnym wymiarze czasu pracy przez minimum 8 godzin dziennie, często również w godzinach nadliczbowych. W trakcie zatrudnienia odwołujący nie był delegowany do wykonywania innych prac, nie zajmował się także naprawą powierzonego mu sprzętu, leżało to w gestii mechaników, który pracowali w warsztacie znajdującym się na terenie bazy sprzętu i transportu. Jedynie w zimie mogło się zdarzyć, że wykonywał prace przy konserwacji sprzętu, ale nie były to prace wykonywane stale, gdyż w okresie zimowym pracował w transporcie i przy usuwaniu gołoledzi.

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów, oraz zeznania świadków i wnioskodawcy które zasługują na obdarzenie wiarą w całości. Zeznania te znajdują potwierdzenie w dokumentach zgromadzonych przez organ rentowy. Sąd podniósł, że świadkowie pracowali razem z wnioskodawcą w Rolniczej (...)w K., jako kierowcy ciągnika, i mieli zatem taki sam zakres obowiązków, jak skarżący. Z racji wykonywanych obowiązków, świadkowie ci mieli możność poczynienia bezpośrednich spostrzeżeń odnośnie rodzaju wykonywanych przez skarżącego czynności. Świadkowie zgodnie wskazali, że wnioskodawca z uwagi na posiadane uprawnienia, pracował jako kierowca ciągnika rolniczego, w czasie żniw, jako kierowca kombajnu. W okresie od kwietnia do października każdego roku pracował przy pracach polowych, zaś od listopada do marca w transporcie. Pracował w pełnym wymiarze godzin.

Świadkowie są dla wnioskodawcy osobami obcymi, nie są zainteresowani rozstrzygnięciem niniejszej sprawy i nie mieli powodu by składać zeznania niezgodnie z prawdą. Świadkowie ci byli zatrudnieni na stanowiskach umożliwiających dokonanie spostrzeżeń co do rodzaju codziennych czynności pracowniczych wnioskodawcy, a stałość i powtarzalność tych zdarzeń spowodowały, iż okoliczności świadczenia przez odwołującego pracy zostały przez nich zapamiętane na tyle dobrze, że mimo upływu czasu byli oni w stanie rzetelnie je wskazać. Za wiarygodne Sąd uznał też zeznania wnioskodawcy, ponieważ są spójne, logiczne i co do podstawowych okoliczności zgodne z pozostałym, zebranym w sprawie materiałem dowodowym.

Sąd uznał, że odwołanie wnioskodawcy jest zasadne.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. 2016, poz. 887 ze zm.), mężczyznom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęły okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27. Emerytura taka przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Z art. 32 ust. 2 tej ustawy wynika, że za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. W myśl postanowień art. 32 ust. 4 ustawy, wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki na podstawie, których osobom wymienionym w ust. 2 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Zgodnie z § 2 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Według § 3 cyt. rozporządzenia za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudnienia", uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Natomiast § 4 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Sąd, w przeciwieństwie do organu rentowego, nie jest związany określonymi środkami dowodowymi. Zgodnie, bowiem z treścią art. 473 k.p.c., stanowiącego, iż w postępowaniu przed sądem w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i przesłuchania stron. Oznacza to, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Z kolei ustalenie przez Sąd w toku postępowania odwoławczego, że dana praca była wykonywana w szczególnych warunkach jest wystarczającą podstawą do uznania wykonywanej pracy za pracę tego rodzaju.

Zdaniem Sądu, z zeznań wnioskodawcy i przesłuchanych w sprawie świadków, oraz świadectwa pracy wynika, że J. P. w okresie od 15 września 1975 roku do 5 maja 1986 roku tj. przez 11 lat, 4 miesiące i 22 dni wykonywał prace kierowcy ciągnika rolniczego, zaś po uzyskaniu uprawnień w 1982 roku w miesiącach lipcu i sierpniu, kierowcy kombajnu. Prace te zostały zaliczone do wykonywanych w warunkach szczególnych w wykazie A, dział VII „W transporcie i łączności” pod pozycją 3 „Prace kierowców ciągników, kombajnów lub pojazdów gąsienicowych” załącznika nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku (Dz. U. 1983 r., Nr 83, poz. 43). Ponadto, praca ta jest wymieniona w wykazie A, dziale VIII, poz. 3 pkt 1 załącznika nr 1 do zarządzenia nr 16 Ministerstwa Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 31 marca 1988 roku w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.Urz.MRiRW z 1988, poz. 2, nr 4), a także w zarządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 1 lipca 1983 roku w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na którym są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej.

Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Sądu Apelacyjnego w Poznaniu wyrażone w uzasadnieniu wyroku z dnia 25 czerwca 2015 roku (III AUa 1804/14, LEX nr 1781954), iż przyjęcie, że tylko kierowcy ciągników zatrudnieni w firmach transportowych wykonywali pracę w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 32 ust. 2 ustawy emerytalnej, wypaczałoby sens tej regulacji. Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Okręgowy uznał, że wnioskodawca pracując jako kierowca ciągnika przy pracach polowych i transportowych, jak też jako kierowca kombajnu przy pracach polowych świadczył pracę w warunkach szczególnych.

Fakt wykonywania przez ubezpieczonego pracy w szczególnych warunkach w spornym okresie znajduje potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, został on zwłaszcza potwierdzony i uszczegółowiony zeznaniami świadków, współpracowników ubezpieczonego ze spornego okresu zatrudnienia.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy uznał, że J. P. spełnił wszystkie warunki do przyznania mu prawa do emerytury w oparciu o przepis art. 184 ustawy o rentach i emeryturach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Na dzień 1 stycznia 1999 roku udowodnił 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w dniu 14 sierpnia 2017 roku złożył wniosek o ustalenie prawa do emerytury, w którym zawarł wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa, a w dniu(...)ukończył wymagany wiek, to jest 60 lat. Po uwzględnieniu pracy w szczególnych warunkach w łącznym wymiarze 23 lata, 8 miesięcy i 27 dni (11 lat, 4 miesiące i 22 dni uznane przez Sąd oraz niekwestionowane przez organ rentowy 12 lat, 4 miesiące i 15 dni), spełnia on tym samym, wszystkie przesłanki niezbędne do ustalenia prawa do emerytury.

Sąd zaznaczył że w orzecznictwie sądowym jest także prezentowane odmiennie stanowisko. I tak, Sąd Najwyższy w wyrokach z dnia 3 grudnia 2013 roku (I UK 172/13) i z dnia 25 października 2016 roku (II UK 352/15) wskazał, że praca traktorzysty może być uznana za pracę w warunkach szczególnych tylko wtedy, gdy pracownik wykonywał wyłącznie prace transportowe, a nie prace rolnicze, jako że to stanowisko pracy zostało umieszczone w dziele „W transporcie i łączności”, powołanego rozporządzenia.

Sąd Okręgowy zaznaczył, że w realiach sprawy niniejszej, uznanie wyłącznie, jako pracy w warunkach szczególnych, wykonywania przez J. P. pracy kierowcy ciągnika w transporcie, jest wystarczające do spełnia wymogu 15 – letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Należy bowiem zważyć, że wnioskodawca każdego roku zatrudnienia w Spółdzielni (...)od listopada do marca, a więc przez 5 miesięcy w roku, pracował jako kierowca ciągnika w transporcie. Biorąc pod uwagę 11 – letni okres zatrudnienia, jako kierowca ciągnika w transporcie, przepracował 55 miesięcy, co daje 4 lata i 7 miesięcy. Przy uwzględnieniu okresu niekwestionowanego przez organ rentowy - 12 lat, 4 miesiące i 15 dni, okres pracy w szczególnych warunkach wynosi 16 lat, 11 miesięcy i 15 dni. Przy takim założeniu, J. P. także spełnia wymóg 15 – letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

W myśl postanowień art. 100 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Natomiast zgodnie z art. 129 ust. 1 tej ustawy, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Z uwagi na treść cytowanych powyżej przepisów, prawo do emerytury przysługuje wnioskodawcy od dnia (...), w którym to dniu ukończył 60 rok życia.

Z tych względów i na podstawie powołanych przepisów oraz na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł, jak w wyroku.

Od tego wyroku apelację złożył Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. zaskarżając wyrok w całości. Wyrokowi zarzucał:

- naruszenie przepisów prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w związku z § 4 ust 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze poprzez ustalenie prawa do emerytury osobie nie spełniającej przesłanki 15 lat pracy w szczególnych warunkach,

- naruszenie prawa procesowego poprzez przekroczenie wyrażonej w art. 233& 1 zasady swobodnej oceny dowodów,

- sprzeczność ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez uznanie, że wnioskodawca spełnił wszystkie warunki wymagane do przyznania emerytury, w tym udokumentował ponad 15 letni staż pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach.

Wskazując na powyższe zarzuty domagał się zmiany zaskarżonego wyroku i oddalenia odwołania.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik wnioskodawcy wnosił o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja podlega oddaleniu.

Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i wydał trafne, odpowiadające prawu rozstrzygnięcie przedstawiając logiczną argumentację prawną. Ustalenia sądu I instancji i wyprowadzone na ich podstawie wnioski Sąd Apelacyjny w pełni podziela i przyjmuje za własne. Sprawia to, że nie zachodzi potrzeba powtarzania szczegółowych ustaleń faktycznych oraz dokonanej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku interpretacji przepisów prawa mających zastosowanie w niniejszej sprawie.

Na etapie postępowania apelacyjnego spór dotyczy jedynie tego, czy ubezpieczony legitymuje się 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W apelacji skarżący kwestionuje stanowisko Sądu odnośnie uwzględnienia jako pracy w warunkach szczególnych zatrudnienie ubezpieczonego w charakterze kierowcy ciągnika. Zdaniem skarżącego stanowisko kierowcy ciągnika zostało przez ustawodawcę wymienione w dziale VIII załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. - w transporcie i łączności, nie zaś w dziale X - w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym, a skoro tak, to nie można przyjąć, że praca kierowcy ciągnika wykonywana w zakładach pracy spoza resortów transportu lub łączności (np. w rolnictwie) była pracą w szczególnych warunkach uprawniającą do wcześniejszej emerytury.

Sądowi Apelacyjnemu w Lublinie znane są poglądy wyrażane w najnowszym orzecznictwie Sądu Najwyższego cytowane w uzasadnieniu apelacji. Zgodnie z poglądami w nich zaprezentowanymi - wyodrębnienie prac w wykazie A stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. ma charakter stanowiskowo-branżowy i nie można dowolnie, z naruszeniem postanowień rozporządzenia, wiązać konkretnych stanowisk pracy z branżami, do których nie zostały one przypisane w akcie prawnym. Przypomnieć jednak należy ugruntowany i dominujący pogląd wyrażany zarówno przez Sąd Najwyższy, jak i sądy powszechne, zgodnie z którym - co do zasady przyporządkowanie danego rodzaju pracy do określonej branży ma istotne znaczenie dla jej kwalifikacji, jako pracy w szczególnych warunkach, ale nie zawsze wynika ono z funkcjonowania zakładu pracy w określonym resorcie. Może się bowiem zdarzyć, że zakład pracy podległy określonemu ministrowi wykonuje także zadania całkowicie odpowiadające innemu działowi gospodarki, leżącemu w sferze zainteresowania innego ministra” (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 2014 r. sygn. I UK 337/13). Brak jest zatem uzasadnionych podstaw, by odmawiać uznania jej za pracę w warunkach szczególnych, z powołaniem się tylko i wyłącznie na stanowiskowo-branżowy charakter wyodrębnienia prac w załączniku do rozporządzenia. Tego rodzaju wykładnia przepisów § 4 ust. 1 rozporządzenia w związku z art. 32 ust. 1 ustawy emerytalnej nie może zyskać aprobaty, jako sprzeczna z celem przepisów dotyczących uprawnienia do obniżenia wieku emerytalnego pracowników, którzy przez określony w ustawie czas pracowali na stanowiskach szczególnie uciążliwych dla zdrowia (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 26 marca 2014 r., II UK 368/13, z dnia 3 czerwca 2008 r., I UK 381/07, z dnia 25 września 2008 r., II UK 1/08, z dnia 6 lutego 2014 r., I UK 314/13).

Odnosząc się do zarzutów apelacji, przede wszystkim podkreślić należy, że ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie nie były kwestionowane przez organ rentowy, a spór dotyczył możliwości zakwalifikowania zatrudnienia wnioskodawcy jako pracy w szczególnych warunkach.

Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego J. P. od dnia 15 września 1975 roku do dnia 5 maja 1986 roku był zatrudniony w Spółdzielni(...)w K. z siedzibą w M.. Przez cały okres zatrudnienia świadczył pracę w charakterze kierowcy ciągnika, do której to pracy od dnia 14 lutego 1975 roku posiada uprawnienia. Od kwietnia do końca października każdego roku traktorzyści, w tym wnioskodawca, pracowali przy pracach polowych, w tym w czasie żniw na kombajnach. W okresie od kwietnia do końca października każdego roku, poza pracami polowymi, sporadycznie skarżący wykonywał prace w transporcie. Natomiast w okresie od listopada do marca każdego roku, skarżący pracował jako kierowca ciągnika wykonując wyłącznie prace transportowe. Spółdzielnia (...)w K. zajmowała się bowiem dostarczaniem zboża, tytoniu, buraków do (...) w L. i zatrudnieni przez nią traktorzyści rozwozili ciągnikami rolniczymi towary. Poza takimi pracami, w okresie zimowym, traktorzyści pracowali przy gołoledzi, rozwozili piach, sól, jeździli po piach, czy sól, aby potem rozsypać na drogach, rozwozili też siano i obornik. Wnioskodawca pracował w pełnym wymiarze czasu pracy , często również w godzinach nadliczbowych. W trakcie zatrudnienia odwołujący nie był delegowany do wykonywania innych prac, nie zajmował się także naprawą powierzonego mu sprzętu, leżało to w gestii mechaników, który pracowali w warsztacie znajdującym się na terenie bazy sprzętu i transportu.

Ustaleń co do charakteru wykonywanej przez wnioskodawcę pracy w szczególnych warunkach w spornych okresach zatrudnienia Sąd I instancji dokonał nie tylko na podstawie zeznań wnioskodawcy i świadków – osób z nim pracujących, lecz także w odniesieniu do dokumentacji znajdującej się w aktach osobowych, które to dowody zostały przez Sąd w sposób staranny przeanalizowane. W ocenie Sądu Apelacyjnego zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy z uwzględnieniem specyfiki zatrudnienia wnioskodawcy w okresach od listopada do marca w trakcie zatrudnienia, pozwala na zakwalifikowanie jego pracy jako wykonywanej w szczególnych warunkach. Świadczone przez niego zadania były uwarunkowane obsługą i przemieszczaniem się pojazdów ciągnikowych, w tych okresach.

Ustalenia te pozwoliły na przyjęcie, że w okresach (od listopada do marca) wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace wymienione w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w wykazie A, w dziale VIII, poz. 3 (prace kierowców ciągników, kombajnów lub pojazdów gąsienicowych). Sąd I instancji przyjął,
(a wyliczeń tych nie zakwestionował organ rentowy), że na dzień 01.01.1999 r. staż pracy wnioskodawcy w warunkach szczególnych z uwzględnieniem pracy w sezonach od listopada do marca jest wystarczający do spełnia wymogu 15 – letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Dodać należy także, że część okresu zatrudnienia wnioskodawcy - od dnia 15 września 1975 do 31 grudnia 1979 przypada w okresie obowiązywania załącznika do rozporządzenia z dnia 10 września 1956 roku w sprawie zaliczania pracowników do kategorii zatrudnienia (Dz. U. z 1956 r. Nr 39, poz. 176), obowiązującego od dnia 1 lipca 1956 r. do dnia 31 grudnia 1979 roku.

Nie jest kwestionowane, że w tym okresie, że wnioskodawca wykonywał stale i pełnym wymiarze czasu pracy pracę kierowcy rolniczego ciągnika (pracę traktorzysty), zaliczaną do I kategorii zatrudnienia według rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 1956 r. w sprawie zaliczania pracowników do kategorii zatrudnienia (dział XVII rolnictwo i leśnictwo wymieniał: traktorzystów (poz. 1). Praca ta, przy uwzględnieniu § 9 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 maja 1979 r. w sprawie pierwszej kategorii zatrudnienia, mieści się w rozszerzonym na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze katalogu prac wykonywanych w szczególnych warunkach, o których mowa w § 4.

Powyższy okres jest wystarczający, by wraz z okresem uznanym przez organ rentowy stwierdzić, że wnioskodawca legitymuje się wymaganym okresem 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W tym stanie rzeczy nie doszło do naruszenia przepisów prawa materialnego, o jakich mowa w apelacji.

Sąd Apelacyjny, na mocy art. 385 KPC orzekł, jak w wyroku.

O kosztach Sąd orzekł w oparciu o art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. i rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 z póż zm. ) - § 10 ust. 1 pkt 2.