Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

III AUa 158/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Lublinie z 2021-10-26

Sygn. akt III AUa 158/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 października 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

sędzia Jacek Chaciński

Protokolant: sekretarz sądowy Joanna Malena

po rozpoznaniu w dniu 26 października 2021 r. w Lublinie

sprawy S. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o prawo do emerytury pomostowej

na skutek apelacji S. R.

od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 22 grudnia 2020 r. sygn. akt VIII U 4576/19

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od S. R. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt III AUa 158/21

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 22 grudnia 2020 r. Sąd Okręgowy w Lublinie oddalił odwołanie S. R. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L. z dnia 30 października 2019 r. odmawiającej wnioskodawcy prawa do emerytury pomostowej.

Sąd Okręgowy oparł swoje rozstrzygnięcie ma następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych.

S. R. urodzony dnia (...) w dniu 7 października 2019 roku złożył wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury pomostowej.

Organ rentowy ustalił, iż wnioskodawca ukończył wiek(...) lat, posiada wymagany co najmniej 25-letni okres składkowy i nieskładkowy. Zakład odmówił przyznania emerytury pomostowej ponieważ S. R. po dniu 31 grudnia 2008 roku nie udowodnił wykonywania prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. W uzasadnieniu swojej decyzji zakład podnosił, że wnioskodawca od 1 stycznia 2009 roku nie został zgłoszony jako pracownik zatrudniony w warunkach szczególnych. Organ rentowy kwestionował jako okresy pracy w szczególnych warunkach okres zatrudnienia ubezpieczonego od dnia 5 maja 1991 roku do dnia 15 lutego 2007 roku oraz od dnia 24 marca 2007 roku do dnia 30 kwietnia 2007 roku z uwagi na brak potwierdzenia wykonywania pracy wymienionej w załączniku 1 lub 2 do ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych.

S. R. w Krajowej Spółce (...) S.A. w T. Oddział (...) w O. zatrudniony był w okresie od dnia 6 maja 1991 roku do dnia 30 kwietnia 2007 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku spawacza. W powyższym okresie wnioskodawca korzystał z urlopu bezpłatnego od dnia 16 lutego 2007 roku do dnia 23 marca 2007 roku. .

Do czasu zatrudnienia w (...) w O. wnioskodawca pracował jako spawacz CO i instalacji gazowych wewnątrz budynku. Pracował w (...) P. w zakładzie remontowym, gdzie wykonywał pracę przy spawaniu instalacji centralnego ogrzewania w przychodni zdrowia. Następnie pracował w (...) jako spawacz na budowie szpitala w L. wykonując podłączenia kotłów, przy wykonywaniu kanałów ciepłowniczych które były wykonywane między rożnymi obiektami. W Przedsiębiorstwie (...) w L. pracował na kotłowniach, sprężarkowniach, przy budowie nowych obiektów. Były to prace spawalnicze wykonywane na różnych obiektach nie tylko w zbiornikach o malej kubaturze. Część z nich była bardzo mała powierzchniowo jak sprężarkownia. Wykonywał różną pracę w zależności od potrzeb. W czasie pracy w (...) był w Niemczech na kontrakcie. Tam pracował jako spawacz przy różnych obiektach, kanałów ciepłowniczych, klimatorowni, wymiennikowni przepompowni, w obiektach o różnych kubaturach.

Ubezpieczony ukończył kurs podstawowy spawania gazowego z wynikiem dobrym w dniu 4 marca 1977 roku, zaś w następnych latach powiększał uprawnienia spawacza. Skarżący ukończył kurs spawania łukowego, kurs specjalistyczny spawania gazowego, kurs specjalistyczny spawania łukowego oraz kurs specjalistyczny spawania łukowego rur .

Cukrownia w której zatrudniony był S. R. podzielona była na działy: fabryczny, mechaniczny, elektryczny, transportu i automatyki. Skarżący na początku zatrudnienia wykonywał swoje obowiązki w dziale fabrycznym, gdzie pracował będąc członkiem brygady spawaczy. Wnioskodawca podlegał służbowo brygadziście, który odpowiadał za remont i przygotowanie fabryki do kampanii cukrowniczej .

S. R. od 1991 roku pracował w pomieszczeniach fabryki jako spawacz przy modernizacji fabryki. Do jego obowiązków należało spawanie gazowe i elektryczne. Spawał rurociągi, które były zlokalizowane pomiędzy warnikiem a wyparkami i pomiędzy ogrzewaczami a wyparkami. Rurociągi znajdowały się w pomieszczeniach (...). Pomieszczenia, w których odbywało się spawanie posiadały wymiary 10 na 10 metrów oraz 3 metry wysokości. W tych pomieszczeniach znajdowały się skrzynie, zbiorniki oraz pompy. Ponadto skarżący wykonywał prace polegające na spawaniu elementów wewnątrz warników. W Cukrowni znajdowały się 3 warniki o wysokości 5-6 metrów. Komora grzewcza posiadała wymiar 3 metry na 70 cm. Wnioskodawca wykonywał również prace polegające na spawaniu elektrycznym dna zbiornika o wysokości około 4-5 metrów oraz o szerokości 3 metrów. Ubezpieczony pracował przy remontach zbiorników, przy powiększeniu dekontatora o wysokości około metra i szerokości około 3 metrów. S. R. wchodził do środka dekontatora gdzie spawał pierścień dookoła oraz obcinał blachę od góry i od dołu w celu powiększenia zbiornika. Do wykonywania poszczególnych rodzajów prac był kierowany w miarę potrzeb zakładu pracy .

Od dnia 15 stycznia 1996 roku wnioskodawca został przeniesiony do działu mechanicznego, gdzie wykonywał obowiązki brygadzisty spawalni .

W (...) znajdowała się oddzielna spawalnia, którą stanowiły dwa pomieszczenia oraz szatnia. Pomieszczenia spawalni posiadały powierzchnię 5 merów na 4 metry oraz wysokość około 3 metrów. W pomieszczeniach spawalni jednocześnie pracowało 3-4 spawaczy. W spawalni wykonywane były remonty m.in. pojazdów, łyżek, beczek oraz wykonywano prace spawalnicze m.in. przy produkcji ogrodzeń z rurek i profilów na potrzeby cukrowni. Spawacze część swojej pracy wykonywali w warsztatach samochodowych oraz na placu na zewnątrz cukrowni przy urządzeniach, które służyły do transportu buraków .

Wnioskodawca na stanowisku brygadzisty nadal pracował jako spawacz. W okresie zimowym od stycznia do kwietnia większość prac wykonywanych było w spawalni. S. R. na terenie spawalni pracował 2-3 dni w tygodniu zaś w pozostałym czasie w części fabrycznej. Ilość pracy wykonywanych poza spawalnią nasilała się w okresie letnim przed kampanią cukrową.

Prace remontowe wykonywane były na ciągach technologicznych gdzie naprawiano m.in. rurociągi oraz zapobiegano awariom maszyn. Przy powyższych czynnościach wnioskodawca pracował jako spawacz. Wskazane prace wykonywane były w większych obiektach, zaś niektóre urządzenia przy których pracował skarżący były tak umiejscowione, że był do nich ograniczony dostęp.

W (...) najczęstsze awarie dotyczyły rurociągów oraz zbiorników. W razie awarii rurociągu należało wyciąć uszkodzony fragment z rurociągu oraz wspawać nowy element. Prace były wykonywane wewnątrz zbiorników takich jak zbiornik błota defekacyjnego lub zbiorniki soków. W zbiornikach znajdowały się mieszadła, które w razie awarii należało wymienić i wspawać nowy element.

W okresie kampanii cukrowej wnioskodawca pełnił obowiązki majstra ślusarzy. Do obowiązków ślusarzy należało przyciąganie węży, podciąganie gumy na wózkach. Wnioskodawca dodatkowo wykonywał czynności związane z montażem rur czy innych urządzeń. Remonty urządzeń wykonywane były na ternie całej Cukrowni. W czasie kampanii wnioskodawca pracował w tzw. brygadzie ruchu, która miała za zadanie usunięcie na bieżąco wszelkich awarii.

Kampania cukrownicza trwała w okresie od października do marca. Poza kampanią wnioskodawca wykonywał prace związane z przeróbką, modernizacją i dorabianiu urządzeń (...). Powyższe prace polegały m.in. na spawaniu lemieszów - tj. łyżki w ładowarce typu F.. W warsztacie wnioskodawca spawał bramy garażowe, drzwi metalowe do warsztatu oraz wykonywał inne drobne urządzenia.

W (...) prowadzone były takie prace jak budowa stacji splawiakowej, stacji uzdatniania wody, przerabianie magazynu cukru. Przy stacji splawiakowej wnioskodawca budował zbiornik, doprowadzenie do wody oraz budynek w konstrukcji stalowej. Zbiornik wykonywany był z blachy którą najpierw poddawana była walcowaniu, a następnie blachy były spawane. Spawanie wykonywane było zarówno od strony zewnętrznej jak i wewnętrznej. Początkowo spawano blachy o długość boku 7,5 m, a następnie pod wpływem gięcia nadawano jej kształt rury oraz spawano dekle na górze i dole. Wskazane elementy wnioskodawca spawał w pomieszczeniach(...) oraz poza nimi.

S. R. remontował wymienniki ciepła w wymiennikowni, w pomieszczeniu gdzie podgrzewana była woda na potrzeby centralnego ogrzewania. Wymiennikownia była pomieszczeniem o powierzchni 8 metrów na 8 metrów i wysokości 4 metry.

W 2006 roku S. R. został skierowany do prac adaptacyjnych wiaty na potrzeby fabryki cukierków. Skarżący wykonywał wówczas demontaż rurociągów oraz instalacji CO poprzez wycinanie gazowe elementów konstrukcji. Domontowana wiata posiadała powierzchnię około 1800m ( 2) posiadała 6 metrów wysokości. Ponadto w końcowym okresie zatrudnienia w (...) ubezpieczony wykonywał prace polegające na wykonywaniu instalacji powietrznej do planowanej fabryki cukierków. Wnioskodawca spawał rurociąg powietrzny. Wskazana praca wykonywana była na zewnątrz, pomiędzy budynkami na odcinku ok. 250 metrów. Rurociąg znajdował się na wysokości około 4 metrów .

Po zakończeniu pracy w(...) S. R. rozpoczął prowadzenie własnej działalności gospodarczej .

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zawarte w aktach sprawy, a także z dokumentów znajdujących się w aktach osobowych odwołującego z okresu jego zatrudnienia w Krajowej Spółce (...) S.A. w T. Oddział (...) w O. i w aktach organu rentowego, które Sąd obdarzył wiarą w całości. Zdaniem Sądu, zostały one sporządzone w przepisanej formie, w oparciu o obowiązujące w dacie ich wydania przepisy prawne oraz wydane przez kompetentne osoby w ramach przysługujących im uprawnień. Zachowane akta osobowe były przechowywane przez uprawniony podmiot, nie nosiły śladów podrobienia ani przerobienia.

Przystępując do oceny dowodów osobowych Sąd stwierdził, że przesłuchani w sprawie świadkowie A. B., W. K. (1), K. M. oraz D. D. (1) są to osoby obce dla wnioskodawcy. Byli oni jego współpracownikami przez okres zatrudnienia w Krajowej Spółce (...) S.A. w T. Oddział (...) w O..

Wskazani świadkowie dysponowali, niezbędnymi wiadomościami w zakresie charakteru czynności wykonywanych przez wnioskodawcę, jego obowiązków, warunków zatrudnienia i zasad organizacji pracy.

Sąd wskazał, iż z zeznań wskazanych świadków jak również z zeznań samego wnioskodawcy wynika, iż w ramach zatrudnienia w Krajowej Spółce (...), S. R. wykonywał szereg różnych czynności związanych ze spawaniem. Skarżący pracował w różnych pomieszczeniach (...) oraz poza pomieszczeniami (...). Wykonując prace cięcia gazowego i spawania gazowego i elektrycznego skarżący pracował nie tylko w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze z utrudnioną wentylacją. Znaczna część wykonywanych przez niego czynności wykonywana była w warsztacie, w pomieszczeniach (...)przy naprawie urządzeń (...)oraz poza pomieszczeniami(...) (na zewnątrz obiektu).

Z poczynionych ustaleń wynika, że w (...) znajdowały się zbiorniki leżące oraz stojące o różnych pojemnościach i wielkościach. W ramach swoich obowiązków wnioskodawca pracował przy naprawie tych zbiorników oraz spawał elementy konstrukcji tych zbiorników. Nie wszystkie natomiast ze wskazanych zbiorników można uznać jako zbiorniki o małej kubaturze. Z zeznań świadka W. K. (1) wynika, iż w (...) „niewiele było zbiorników o małej kubaturze w których pracowałby wnioskodawca”.

Sąd podniósł także, że w ramach swoich obowiązków wnioskodawca poza pracą wewnątrz warników, mieszadeł pionowych, wykonywał również prace remontowe, które odbywały się także poza zbiornikami czy całkowicie poza pomieszczeniami (...). Skarżący w znacznej części wykonywał prace spawalnicze m.in. przy remontach pojazdów, łyżek, beczek, wykonywaniu ogrodzeń(...) oraz przy budowie nowych konstrukcji znajdujących się na terenie (...). Swoje obowiązki wnioskodawca wykonywał również w warsztacie samochodowych oraz na placu na zewnątrz (...) przy urządzeniach, które służyły do transportu buraków. Remonty urządzeń przy których pracował wnioskodawca wykonywane były na ternie całej (...). W czasie kampanii wnioskodawca pracował w tzw. brygadzie ruchu, która miała za zadanie usunięcie na bieżąco wszelkich awarii na terenie całego obiektu.

Sąd wskazał, że w zakładzie pracy wnioskodawcy, kampania cukrownicza trwała w okresie od października do marca. Poza kampanią wnioskodawca wykonywał prace związane z przeróbką, modernizacją i dorabianiu urządzeń (...)także spawanie lemieszy - tj. łyżki w ładowarce typu F..

Z dokonanych ustaleń wynika, że faktycznie w okresie zimowym od stycznia do kwietnia znaczna część prac wykonywana była w spawalni, zaś ilość pracy wykonywanej poza spawalnią nasilała się dopiero w okresie letnim przed kampanią cukrową.

Wszystko powyższe prowadzi – w ocenie Sądu Okręgowego - do wniosku, iż brak jest podstaw do uznania, że podstawowymi czynnościami wykonywanymi przez S. R. w okresie zatrudnienia w (...) w O. był jedynie prace bezpośrednio przy spawaniu łukowym lub cięciu termicznym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze, z utrudnioną wentylacją (podwójne dna statków, zbiorniki, rury itp.).

Zdaniem Sądu odwołanie wnioskodawcy nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd wskazał, że stosownie do postanowień art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (t.j. Dz.U. 2018 roku, poz. 1924 ze zm.) prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1.  urodził się po dniu 31 grudnia 1948 roku,

2.  ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,

3.  osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn,

4.  ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn,

5.  przed dniem 1 stycznia 1999 roku wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS,

6.  po dniu 31 grudnia 2008 roku wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7.  nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Natomiast zgodnie z art. 49 prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1. po dniu 31 grudnia 2008 roku nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2. spełnia warunki określone w art. 4 pkt. 1-5 i 7 i art. 5-12;

3. w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Prace w szczególnych warunkach zostały określone poprzez definicję zawartą w art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych. Wyliczenie rodzajów prac związanych z czynnikami ryzyka występującymi w szczególnych warunkach pracy zawarte jest w art. 3 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych oraz wykaz takich prac zawarty jest w załączniku nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych. Natomiast prace o szczególnym charakterze zostały zdefiniowane w art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych. i wyliczone w załączniku nr 2 do tej ustawy. Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy, warunkiem zaliczenia określonego rodzaju pracy do kategorii prac w szczególnych warunkach jest wykonywanie jej w szczególnych warunkach środowiska pracy determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, występowanie czynników ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, stawianie przed pracownikami wymagań przekraczających poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej. Dopełnieniem definicji zawartej w art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych jest wyliczenie rodzajów prac wykonywanych w szczególnych warunkach determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, z którymi związane są wspomniane czynniki ryzyka. Do pierwszej kategorii należą prace wykonywane po ziemią, na wodzie, pod wodą i w powietrzu. Do drugiej kategorii - prace wykonywane w warunkach gorącego i zimnego mikroklimatu, bardzo ciężkie prace fizyczne, prace w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego i ciężkie prace fizyczne związane z bardzo dużym obciążeniem statycznym wynikającym z konieczności pracy w wymuszonej, niezmiennej pozycji ciała.

Wykazy te mają zamknięty charakter i o nabyciu prawa do emerytury pomostowej decyduje umieszczenie danego rodzaju pracy w wykazach prac w szczególnych warunkach lub prac o szczególnym charakterze. Wskazać również trzeba, iż w ustawie o emeryturach pomostowych ograniczono zakres prac w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w porównaniu do zakresu prac w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze z rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Nie wszystkie prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wcześniejszej emerytury na podstawie art. 32 i 184 ustawy emerytalnej, uprawniają obecnie do emerytury pomostowej. Znaczenie mają tylko prace wymienione w załączniku do ustawy o emeryturach pomostowych.

Sąd podniósł, że w rozpatrywanej sprawie bezspornym było, iż wnioskodawca wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz legitymuje się wykonywaniem takich prac przez okres wynoszący ponad 15 lat (15 lat, 7 miesięcy i 2 dni). Niekwestionowane pozostawało także, iż S. R. urodził się po dniu 31 grudnia 1948 roku (tj. w dniu (...)), osiągnął wiek wynoszący co najmniej (...) lat dla mężczyzn, legitymuje się łączyn stażem pracy (okresami składkowymi i nieskładkowymi) wynoszącym co najmniej 25 lat, nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy. Powyższe fakty zostały uwzględnione przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji. Stosownie do art. 229 k.p.c. nie wymagają natomiast dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości.

W ocenie Sądu zgromadzony materiał dowodowy i przedstawiona powyżej analiza prawna nie pozwalały na uznanie, że S. R. będąc zatrudnionym w (...) w O. stale w i pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał czynności uznawane jako prace w warunkach szczególnych w rozumieniu powołanych przepisów art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, wskazaną w załączniku nr 1 pkt 28 do ustawy o emeryturach pomostowych tj. prace bezpośrednio przy spawaniu łukowym lub cięciu termicznym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze, z utrudnioną wentylacją (podwójne dna statków, zbiorniki, rury itp.). Sąd wskazał również, że S. R. po dniu 31 grudnia 2008 roku nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Zdaniem Sądu na podstawie przeprowadzonego postępowania brak jest również podstaw, aby uwzględnić do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia wnioskodawcy w Krajowej Spółce (...) S.A. w T. Oddział (...) w O. od dnia 6 maja 1991 roku do dnia 15 lutego 2007 roku oraz od dnia 24 marca 2007 roku do dnia 30 kwietnia 2007 roku . Zdarzało się, że wnioskodawca wykonywał spawanie w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze z utrudnioną wentylacją ale nie była to praca wykonywana stałe, w pełnym wymiarze czasu pracy, a zaoferowane w toku procesu dowody nie pozwalają na precyzyjne oznaczenie stałych okresów pracy wnioskodawcy pracy wykonywanej w w/w warunkach, by można było uznać, iż wnioskodawca spienił art. 4 pkt 6 lub art. 49 pkt 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Środowisko pracy ubezpieczonego oraz rodzaj wykonywanych przez niego prac w żadnej mierze nie odpowiada opisanemu w załączniku do ustawy o emeryturach pomostowych środowisku pracy i rodzajowi prac. Krótkotrwałe wykonywanie czynności, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, nie stanowi wykonywania pracy w szczególnych warunkach w pełnym wymiarze czasu pracy w rozumieniu art. 3 ust. 4 tej ustawy (I UK 269/15). Sąd podniósł, że choć ubezpieczony posiada co najmniej 15-letni okres pracy w warunkach szczególnych (w rozumieniu art. 32 ust. 2 ustawy emerytalnej), to jednak nie można jej tak zaklasyfikować na gruncie przepisu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych. Na wskazany okres pracy w warunkach szczególnych składają się bowiem również okresy, w których wykonywał pracę mającą cechy pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 32 ustawy emerytalnej, lecz niebędącą taką pracą w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych. Zatem wnioskodawca nie spełnił warunku nabycia prawa do emerytury pomostowej w myśl art. 4 pkt 6, art. 49 pkt 3 ustawy o emeryturach pomostowych, gdyż nie pracował w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych po 31 grudnia 2008 roku.

Mając powyższe na względzie, na mocy art. 477 14 § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy w Lublinie oddalił odwołanie ubezpieczonego jako bezzasadne.

Z wyrokiem tym nie zgodził się wnioskodawca. Wniósł apelację. Zaskarżył wyrok w całości zarzucając:

I. naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na treść wyroku, tj.

1.art. 233 § 1 kpc poprzez zaniechanie wszechstronnej oceny materiału zgromadzonego dotychczas w sprawie, a w konsekwencji ustalenie faktów istotnych dla sprawy niezgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy, tj. przyjęcie, że S. R. będąc zatrudnionym w (...) w O. stale w i pełnym wymiarze czasu pracy nie wykonywał czynności uznawanych jako prace w warunkach szczególnych w rozumieniu powołanych przepisów art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, wskazaną w załączniku nr 1 pkt 28 do ustawy o emeryturach pomostowych tj. prace bezpośrednio przy spawaniu łukowym lub cięciu termicznym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze, z utrudnioną wentylacją, podczas gdy:

a)jak zeznał ubezpieczony na rozprawach w dniu 1 września 2020 roku i 10 grudnia 2020 roku pomieszczenia, w których wykonywał prace bez wątpienia miały małą kubaturę i utrudnioną wentylację:

- „Spawałem rurociągi, które były zlokalizowane pomiędzy warnikiem a wyparkami, pomiędzy ogrzewaczami a wyparkami, rurociągi znajdowały się w pomieszczeniach (...). Pomieszczenie było 10/10 metrów o wysokości 3 metrów gdzie znajdowały się skrzynie, zbiorniki, pompy, które zajmowały większość pomieszczenia/'

- „Ja wykonywałem prace polegająca na spawaniu elementów w środku warnika. Warnik miał 5-6 metrów wysokości, a sama komora grzewcza w której ja pracowałem miała 3 metry na 70 cm i klapę włazowa która ja się wsuwałem."

- „Wykonywałem też pracę polegającą na tym że wchodziłem do środka do warnik, gdzie była wysokość około 4-5 metrów o szerokości 3 metrów, wykonywałem spawanie elektryczne dna zbiornika."

- „Pracowałem przy remontach zbiorników, przy powiększeniu dekantatora o wysokości około metra, szerokości około 3 metrów, wchodziło się przez właz."

-„Wykonywałem również pracę spawacza w innych miejscach niż te które wymieniłem. Np. przy prasach błota. Prasy te znajdowały się w tunelu o wielkości 2 metry na półtorej metra i ja tam musiałem wejść i abym się tam wszedł trzeba było odkręcić płytę i zabezpieczyć legarami."

- „Pracowałem na wirówkach, 80cm na metr wysokości."

- „Spawałem w środku zbiorników: mieszadle pionowym, zbiorniku flukuanta, płuczkach gazowych, w tunelu kubełkowym podnoszącym buraki do silosów, w płuczkach buraków, i na łapaczach piasku i kamienia. Kubełki do podnoszenia buraków szły ze ślimaka, były pionowo podnoszone do góry. Kubełka były w tunelu, szły od góry do dołu."

- „Wykonywałem też prace w kotle parowym. Wchodziłem do kotła."

- Wentylację zapewniał jedynie otwarty właz zwornikach. Było mi bardzo ciężko oddychać w takich warunkach. (...) Nie mieliśmy masek ani aparatury tlenowej."

b)jak zeznał ubezpieczony na rozprawach w dniu 1 września 2020 roku i 10 grudnia 2020 roku, jego podstawowym zadaniem było spawanie w pomieszczeniach o małej kubaturze z utrudnioną wentylacją, zaś sporadycznie wykonywał prace w innych warunkach:

- „Ja na spawalni byłem w miesiącu jeden dzień, lub w ogóle. Pracownicy sami robili robotę którą mieli robić, ja tylko rozdzielałem im prace"

Ja spawałem bez poprawek. Miałem duże doświadczenie, wykonywałem takie same czynności przez okres mojego zatrudnienia, pracowaliśmy w systemie 12 godzinnym."

- „W większości wykonywałem prace spawacza. Wykonywałem ponadto czynności związane z montażem rur czy innych urządzeń. Zajmowało mi to od 10 do 15 minut. Wykonywałem to bardzo rzadko."

c) jak zeznał świadek K. M. na rozprawie w dniu 1 września 2020 roku: „Wnioskodawca wykonywał prace w pomieszczeniach o małej kubaturze. Dyfuzor jest to zbiornik 20 m długości 5 m szerokości, który był zamknięty. Były tylko włazy które się otwierało aby wejść przewietrzyć. Przeważnie wykonywane były prace na terenie hali, zbiorniki były blisko siebie. Czasami wnioskodawca wykonywał prace w pomieszczeniach o dużej kubaturze i na placu. Sporadycznie była praca na zewnątrz obiektu":

d) jak zeznał świadek D. D. (1) na rozprawie w dniu 10 grudnia 2020 roku: „Taśmociąg wchodził dopiero później do pomieszczenia tak to był na zewnątrz. Taśmociąg cukru był w łączniku tam też pracowaliśmy. Miał 3 metry wysokości na 2,5 metra długości. Łącznik miał około 100 m. praktycznie nie było tam żadnej wentylacji. (...) Wnioskodawca pracował tam gdzie było naiciaśniei i najtrudniej było wejść bo był naiszczupleiszy. (...) Mieliśmy zbiorniki leżące, stojące, jedne miały wysokość 10 m a średnicy 5-6 m. bvłv i mniejsze zbiorniki 2,5 m wysokości o średnicy 3 m. W zbiornikach nie było wentylacji. Miały dekle które się otwierało. Na wapniami mogły być zbiorniki otwarte. Warnik miał 10 m wysokości 5-6 metrów średnicy. Mieszadła były przy sodzie kaustycznej, mieszadła były w zbiornikach o pojemności 2500 litrów. Było to półtora metra przy średnicy około 2 metrów. W rurach nie spawaliśmy w środku, bo były zbyt małe aby tam wejść. Wnioskodawca wykonywał spawanie w zbiornikach o których powiedziałem wcześniej";

2.art. 233 § 1 kpc poprzez wybiórczą ocenę dowodu w postaci zeznań świadka W. K. (1) złożonych na rozprawie w dniu 1 września 2020 roku przejawiającą się w oparciu ustaleń faktycznych orzeczenia na krótkim fragmencie wyrwanym z kontekstu zeznań świadka, podczas gdy całość fragmentu zeznań świadka brzmi: „W czasie kampanii często bywały awarie wymagające pracy spawacza, praktycznie codziennie. Pracowaliśmy w systemie trzy zmianowej. Pomieszczenia produkcyjne w cukrowni były ciasne, nie było luzu pomiędzy zbiornikami. Nie można tam było hasać nie były to wygodne miejsca do pracy. Przez gro czasu wnioskodawca pracował w zbiornikach o różnej kubaturze. Może 80% czasu pracował w tych zbiornikach. Niewiele było zbiorników o małej kubaturze w których pracowałby wnioskodawca. W zbiornikach o dużej kubaturze wentylacja była poprzez otwarcie włazów by był przewiew powietrza, trudno się oddychało. W pomieszczeniach o małej kubaturze podobnie wentylację zapewniano przez otwarcie zbiorników. Oddychało się nie najlepiej" - co wskazuje na to, że według świadka zbiorniki nie miały małej kubatury, co jest kwestią ocenną, w szczególności że świadek nie podał szczegółowych wymiarów tych zbiorników, a inni świadkowie (K. M., D. D. (1)) wskazywali, że zbiorniki znajdujące się w (...) miały małą kubaturę;

3.art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 227 kpc poprzez pominięcie wniosku pełnomocnika ubezpieczonego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka W. K. (2), podczas gdy jest to świadek posiadający obszerną wiedzę co do warunków pracy ubezpieczonego, ponadto wiedzę z własnych obserwacji, bowiem - jak wynika z zeznań ubezpieczonego - świadek pracował wraz z nim jako spawacz i obaj mieli ten sam zakres obowiązków;

II.naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 4 pkt 1 - 5 w zw. z art. 49 pkt 1 - 3 ustawy o emeryturach pomostowych poprzez ich niewłaściwe zastosowanie, skutkujące odmową przyznania ubezpieczonemu prawa do emerytury pomostowej w sytuacji, gdy ubezpieczony spełnił wymogi wskazane w przywołanych przepisach, gdyż:

urodził się po dniu 31 grudnia 1948 roku, tj. w (...),

na dzień 1 stycznia 2009 roku udowodnił okres pracy w szczególnych warunkach wynoszący 15 lat, w rozumieniu zarówno przepisów obowiązujących w czasie zatrudnienia, jak i przepisów ustawy o emeryturach pomostowych,

w dniu (...) osiągnął wiek co najmniej (...) lat,

ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat, tj. ponad 31 lat 8 miesięcy i 25 dni,

przed dniem 1 stycznia 1999 roku wykonywał prace w szczególnych warunkach w rozumieniu zarówno przepisów obowiązujących w czasie zatrudnienia, jak i przepisów ustawy o emeryturach pomostowych.

Mając na uwadze powyższe zarzuty skarżący wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie odwołania ubezpieczonego w całości, tj. zmianę zaskarżonej decyzji w całości poprzez przyznanie S. R. prawa do emerytury pomostowej z dniem złożenia wniosku oraz zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego według norm prawem przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje

Apelacja jest bezzasadna. Sąd Apelacyjny podziela ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego i przyjmuje je za własne. Sąd I instancji dokonał wszechstronnej i rzetelnej oceny zgromadzonych dowodów, prawidłowo ustalił na ich podstawie stan faktyczny, a następnie dokonując subsumcji trafnie uznał, że wnioskodawca nie spełnił przesłanek do nabycia prawa do emerytury pomostowej, o których mowa w art.4 i 49 ustawy 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych.

Zarzut naruszenia przez Sąd art.233 k.p.c., czyli przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów jest całkowicie chybiony. Spór w sprawie koncentrował się na kwestii, czy prace wnioskodawcy można zakwalifikować jako prace bezpośrednio przy spawaniu łukowym lub cięciu termicznym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze z utrudnioną wentylacją. Apelujący w kontekście tej podstawowej okoliczności zamieścił fragmenty zeznań świadków oraz samego wnioskodawcy, z których rzekomo na wynikać stałe wykonywanie tej pracy. Rzecz w tym, że świadkowie nie kwestionowali, że w pewnych okresach czasu wnioskodawca wykonywał prace spawacza w zbiornikach o bardzo małej kubaturze. Wskazali jednak - a te fragmenty zeznań skarżący już przemilcza - że w znacznej części swego czasu pracy wykonywał spawanie poza takimi zbiornikami. Z zeznań tych wynika - co trafnie podniósł Sąd I instancji - że znaczna część wykonywanych przez wnioskodawcę czynności wykonywana była w warsztacie, w pomieszczeniach (...)przy naprawie urządzeń (...)oraz poza pomieszczeniami (...) (na zewnątrz obiektu); że w (...) znajdowały się zbiorniki leżące oraz stojące o różnych pojemnościach i wielkościach. W ramach swoich obowiązków wnioskodawca pracował przy naprawie tych zbiorników oraz spawał elementy konstrukcji tych zbiorników. Nie wszystkie natomiast ze wskazanych zbiorników można uznać jako zbiorniki o małej kubaturze. Sąd podniósł także, że w ramach swoich obowiązków wnioskodawca poza pracą wewnątrz warników, mieszadeł pionowych, wykonywał również prace remontowe, które odbywały się także poza zbiornikami czy całkowicie poza pomieszczeniami (...). Skarżący w znacznej części wykonywał prace spawalnicze m.in. przy remontach pojazdów, łyżek, beczek, wykonywaniu ogrodzeń (...)oraz przy budowie nowych konstrukcji znajdujących się na terenie (...). Swoje obowiązki wnioskodawca wykonywał również w warsztacie samochodowych oraz na placu na zewnątrz (...) przy urządzeniach, które służyły do transportu buraków. Remonty urządzeń przy których pracował wnioskodawca wykonywane były na ternie całej (...). W czasie kampanii wnioskodawca pracował w tzw. brygadzie ruchu, która miała za zadanie usunięcie na bieżąco wszelkich awarii na terenie całego obiektu. Sąd wskazał, że w zakładzie pracy wnioskodawcy, kampania cukrownicza trwała w okresie od października do marca. Poza kampanią wnioskodawca wykonywał prace związane z przeróbką, modernizacją i dorabianiu urządzeń (...) także spawanie lemieszy - tj. łyżki w ładowarce typu F.. Z dokonanych ustaleń wynika, że faktycznie w okresie zimowym od stycznia do kwietnia znaczna część prac wykonywana była w spawalni, zaś ilość pracy wykonywanej poza spawalnią nasilała się dopiero w okresie letnim przed kampanią cukrową.

Wszystkie powyższe ustalenia mają pełne oparcie w materiale dowodowym i wynikają z zeznań świadków D. D. (2), A. B., W. K. (1) i K. M..

Apelacja ma związku z powyższym po pierwsze charakter wybitnie polemiczny i cechuje się tym – co sama zarzuca sądowi: wybiórczą oceną dowodów i eksponowaniem jedynie części materiału dowodowego, po to aby wykazać z góry założoną acz nieprawdziwą tezę, że wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał czynności spawania w zbiornikach o bardzo małej kubaturze z ograniczoną wentylacją. Po wtóre apelacja jest w istocie prezentacją własnej wersji stanu faktycznego i zawiera własną ocenę dowodów, a to stanowczo zbyt mało(bez wykazania braków w logicznym rozumowaniu i sprzeczności z wiedzą doświadczeniem życiowym) aby postawić skuteczny zarzut przekroczenia granic o którym mowa w art.233 k.p.c. i wzruszyć sędziowską ocenę dowodów.

Zauważyć należy, że wszyscy przesłuchani świadkowie byli współpracownikami wnioskodawcy, a świadkowie A. B. i W. K. (1) dodatkowo jego przełożonymi. Mieli oni zatem pełną wiedzę na temat rodzaju czynności wykonywanych przez wnioskodawcę na stanowisku spawacza. W związku z powyższym trafnie Sąd I instancji uznał, że na podstawie zgromadzonych dowodów zostały już ustalone fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy i pominął dowód z zeznań świadka W. K. (2). Te same względy zadecydowały o nie prowadzeniu dalszego postępowania dowodowego przez Sad Apelacyjny.

Skoro zatem stan faktyczny został ustalony prawidłowo, a wynika z niego że wnioskodawca nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze pracy bezpośrednio przy spawaniu łukowym lub cieciu termicznym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze z utrudnioną wentylacją, to nie jest zasadny zarzut naruszenia wskazanych w apelacji przepisów prawa materialnego.

-

Mając na względzie powyższe rozważania Sąd Apelacyjny na podstawie art.385 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

-

Rozstrzygnięcie dotyczące zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego uzasadnia treść art. art. 98 § 1i § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. oraz § 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewa Sidor
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Jacek Chaciński
Data wytworzenia informacji: