I AGa 135/20 - wyrok Sąd Apelacyjny w Lublinie z 2022-09-15
- Tytuł:
- Sąd Apelacyjny w Lublinie z 2022-09-15
- Data orzeczenia:
- 15 września 2022
- Data publikacji:
- 12 października 2022
- Data uprawomocnienia:
- 15 września 2022
- Sygnatura:
- I AGa 135/20
- Sąd:
- Sąd Apelacyjny w Lublinie
- Wydział:
- I Wydział Cywilny
- Przewodniczący:
- Mariusz Tchórzewski
- Protokolant:
- starszy protokolant sądowy Anna Kłos
- Hasła tematyczne:
- Odpowiedzialność członka zarządu
- Podstawa prawna:
- art.299 k.s.h
- Teza:
- a. Oceniając zasadność powództwa opartego na normie art. 299 § 1 k.s.h. i skuteczność egzoneracji lub ekskulpacji pozwanych w świetle dalszych przesłanek z § 2, Sąd ma obowiązek ustalenia „właściwego czasu" dla zgłoszenia wniosku o upadłość spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i dokonanie ustaleń w przedmiocie prawidłowości czasowej złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości może wymagać opinii biegłego, ale brak jest takiego nakazu normatywnego w sytuacji, gdy stosownych ustaleń Sąd może dokonać w oparciu o inne dowody zebrane w sprawie z zastrzeżeniem, że podstawą tych ustaleń nie może być wyłącznie bilans, stanowiący jedynie księgowe zestawienie aktywów i pasywów na dzień kończący bieżący i poprzedni rok obrotowy (art. 46 ust. 1 ur.), gdyż informacje te są irrelewantne dla wskazania momentu w roku obrotowym, w którym spółka stała się niewypłacalna; b. „Czasem właściwym" jest czas, w którym wprawdzie spółka spłaca niektóre swoje długi, ale wiadomo jest już (obiektywnie, a nie w oparciu o subiektywne przekonania członków zarządu), że ze względu na sytuację faktyczną spółki (abstrahując od przyczyny, która ją wywołała), nie będzie w stanie zaspokoić wszystkich swoich wierzycieli, z uwagi na stosunek długów do wartości posiadanego majątku; c. Ustalenie dnia, w którym spółka stała się niewypłacalna wymagało od pozwanych bieżącego orientowania się w stanie interesów i majątku spółki, gdyż stan, w którym spółka nie wykonuje zobowiązań odnosi się do całości przysługujących przeciwko niej wierzytelności i nie niweczy (nie przerywa) go fakt wykonywania jednej, lub kilku z nich, jeżeli nie jest on połączony z kompleksowym, realnym planem realizacji cyklicznej i systematycznej spłaty całości zadłużenia; d. O ile w świetle art. 299 § 1 k.s.h. członkowie zarządu odpowiadają zarówno za te zobowiązania, które powstały przed zaistnieniem przesłanek do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki, jak i za te, które powstały dopiero po wystąpieniu tych przesłanek — „zobowiązania ex post", o tyle odszkodowawczy charakter odpowiedzialności członków zarządu oraz przesłanki egzoneracyjne z art. 299 § 2 k.s.h. sprawiają, że co do zasady nigdy nie są objęte tą odpowiedzialnością zobowiązania upadłej spółki powstałe już po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości; e. Zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości, które poprzedza powstanie zobowiązania jest dokonane we „właściwym czasie" w tym sensie, że uzasadnia stwierdzenie braku związku przyczynowego pomiędzy sprawowaniem funkcji przez członków zarządu, a szkodą doznaną przez „późniejszego" wierzyciela spółki. Wyjątek od wskazanej zasady czyni się tylko dla wierzytelności związanych ściśle z długiem istniejącym wcześniej, na przykład dotyczących zapłaty odsetek; f. Rozmiarem szkody powoda (wierzyciela upadłej spółki) jest różnica między tym, co wierzyciel mógł potencjalnie uzyskać w wyniku wszczęcia postępowania we właściwym czasie, a rzeczywistym stanem zaspokojenia jego roszczeń. Oznacza to, że pojęcie szkody na tle regulacji omawianego przepisu należy odnosić do obniżenia potencjału majątkowego dłużnej spółki. Pozwany członek zarządu musi, zatem udowodnić, poprzez odwołanie do stanu majątkowego spółki istniejącego w czasie właściwym dla zgłoszenia upadłości oraz przewidzianej w postępowaniu upadłościowym kolejności zaspokajania z masy upadłości, faktyczną niemożność uzyskania przez wierzyciela zaspokojenia jego wierzytelności; g. Z mocy art. 6 k.c. pozwany musi udowodnić albo to, że nawet przy złożeniu wniosku o upadłość we właściwym czasie na zaspokojenie powoda nie starczyłyby środki wchodzące w skład masy upadłości, albo wierzyciel uzyskałby zaspokojenie jedynie w części. W tej ostatniej sytuacji członek zarządu uzyskałby zwolnienie z odpowiedzialności odszkodowawczej tylko w tej części, w której wierzyciel i tak nie zyskałby zaspokojenia.
- Istotność:
Dodano:
,
Opublikował(a):
Magdalena Szymaniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację: Mariusz Tchórzewski
Data wytworzenia informacji:
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację: Mariusz Tchórzewski
Data wytworzenia informacji: