III AUa 247/13 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Lublinie z 2013-04-24

Sygn. akt III AUa 247/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 kwietnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia

SA Barbara Hejwowska

Sędziowie:

SA Marcjanna Górska

SA Elżbieta Czaja (spr.)

Protokolant: sekr. sądowy Maciej Mazuryk

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2013 r. w Lublinie

sprawy F. W.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o ustalenie podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników

na skutek apelacji pozwanego Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

od wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach

z dnia 6 lutego 2013 r. sygn. akt IV U 581/12

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 247/13

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia 29 czerwca 2012 roku organ rentowy Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego stwierdził ustanie ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego oraz emerytalno – rentowego F. W. od dnia 1 kwietnia 2012 r. oraz ustanie obowiązku opłacania składek za ubezpieczonego od wymienionego dnia.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że ubezpieczony został wyłączony z ubezpieczenia społecznego rolników od 1 kwietnia 2012 r. z uwagi na nieopłacenie składki.

Od decyzji tej odwołanie złożył F. W. wnosząc o jej zmianę i kontynuację ubezpieczenia. Podał, iż w lutym 2012r. złamał nogę, co uniemożliwiło mu terminowe opłacenie składki. Wpłaty dokonał 2 lipca 2012 r. Gospodarstwo rolne jest jego głównym źródłem dochodu i nadal chce podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie. W uzasadnieniu wskazano, że na wniosek ubezpieczonego decyzją z dnia 24 kwietnia 2012 r. odroczono mu termin płatności składki za II kwartał 2012 roku w kwocie 366 zł do dnia 29 czerwca 2012 r. W decyzji tej F. W. został poinformowany, że w razie niedotrzymania terminu płatności odroczenie stanie się nieważne, a płatność będzie natychmiast wymagalna.

Wyrokiem z dnia 6 lutego 2013 roku Sąd Okręgowy w Siedlcach zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że F. W. podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników od dnia 1 kwietnia 2012 r.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny i zważył, co następuje:

F. W. podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników na wniosek od dnia 13 maja 2004 r.

W dniu 19 kwietnia 2012 r. ubezpieczony złożył wniosek o odroczenie terminu płatności składek za II kwartał 2012 r. Decyzją z 24 kwietnia 2012 r. organ rentowy odroczył termin płatności składki za II kwartał 2012r. do dnia 29 czerwca 2012 r. informując jednocześnie, że w przypadku niedotrzymania terminu płatności należność wraz z odsetkami będzie natychmiast wymagalna.

Do 29 czerwca 2012r. wnioskodawca nie uiścił składki na ubezpieczenie społeczne rolników za II kwartał 2012r.

F. W. wyjaśnił, iż zwłoka w opłaceniu składki nastąpiła, ponieważ został pozbawiony środków do życia; od 7 lutego 2012 r. był na zwolnieniu lekarskim. Aby opłacić składkę, pożyczył pieniądze od sąsiada. Mieszka sam, przez pół roku przebywał na zwolnieniu lekarskim. Pomagali mu sąsiedzi.

Zgodnie z art. 3 ust 4 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291 ze zm.) równoznaczne z odstąpieniem od ubezpieczenia na wniosek jest nieopłacenie w terminie składki, chyba że rolnik obowiązany do jej opłacenia, przed upływem terminu płatności, wystąpił o jego odroczenie albo nieopłacenie składki w terminie było skutkiem siły wyższej.

Stosownie do art. 41a ust. 1 pkt. 1 cytowanej ustawy prezes Kasy lub upoważniony przez niego pracownik Kasy, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem zainteresowanego, na jego wniosek, uwzględniając możliwości płatnicze wnioskodawcy oraz stan finansów funduszów emerytalno-rentowego i składkowego, może odroczyć termin płatności należności z tytułu składek na ubezpieczenie, rozłożyć ich spłatę na raty lub umorzyć w całości lub w części.

W uzasadnieniu wyroku z dnia 15 września 2011 r. (sygn. akt I SA/Ke 350/11) Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że ważny interes charakteryzuje się nieprzewidywalnością i niezależnością od sposobu postępowania podatnika. Występuje w sytuacjach szczególnych, w których niemożność uregulowania należności spowodowana jest przypadkami losowymi, takimi jak: klęski żywiołowe powodujące utratę majątku, trwała niezdolność zarobkowania wywołana chorobą, kalectwo. Przez ważny interes podatnika należy rozumieć nadzwyczajne względy, które mogłyby zachwiać podstawami egzystencji podatnika.

Sąd Okręgowy uznał, że choroba ubezpieczonego była przypadkiem losowym, który wystąpił niezależnie od jego woli, na który nie miał on wpływu. Co za tym idzie, nieopłacenie składki w terminie było skutkiem siły wyższej i nie może zostać potraktowane jako odstąpienie od ubezpieczenia, zwłaszcza, że przekroczenie terminu było nieznaczne.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na mocy art. 477 14 § 2 kpc orzekł jak w wyroku.

Od powyższego wyroku apelację wniósł organ rentowy - Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w S. zaskarżając wyrok w całości

Wyrokowi zarzucił:

- naruszenie przepisów prawa materialnego - art. 3 ust 4 ustawy z dnia 20.12.1999 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tj. Dz. U. z 2008 r. Nr 50 poz. 291 ze zm.) poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że nieopłacenie składki i na ubezpieczenie społeczne rolników było skutkiem siły wyższej i nie może zostać potraktowane jako odstąpienie od ubezpieczenia

Skarżący wnosił o zmianę wyroku i oddalenie odwołanie lub o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności zauważyć należy, że na wniosek ubezpieczonego z dnia 19 kwietnia 2012 roku , decyzją z 24 kwietnia 2012 r. organ rentowy odroczył termin płatności składki za II kwartał 2012r. do dnia 29 czerwca 2012 roku. Tymczasem już w dniu 29 czerwca 2012 roku ( piątek ), a więc przed upływem terminu, organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję stwierdzającą ustanie ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego oraz emerytalno – rentowego dla F. W. od dnia 1 kwietnia 2012 r. oraz ustanie obowiązku opłacania składek za ubezpieczonego od wymienionego dnia.

Być może motywem wydania decyzji w tej dacie była okoliczność, że w następnych dwóch dniach jej wydanie byłoby utrudnione ( dni wolne od pracy ) , to jednak nie zmienia to faktu, że została ona wydana wadliwie - jeszcze przed upływem oznaczonego terminu na opłacenie składki. Nie może to pozostać bez wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy. Mieć też należy na uwadze również i to , że F. W. wpłaty należności dokonał już w dniu 2 lipca 2012 roku (poniedziałek). Jak wyjaśniał wnioskodawca złamał on nogę, co uniemożliwiło mu terminowe opłacenie składki, aby ją opłacić pożyczył pieniądze od sąsiada, mieszka sam, a gospodarstwo rolne jest jego głównym źródłem dochodu.

Okoliczności te nie były kwestionowane w toku postepowania przed sądem I instancji. W szczególności organ rentowy nie kwestionował okoliczności złamania nogi przez wnioskodawcę , czego skutkiem jest zaaprobowanie stanowiska sądu I instancji , że w niniejszej sprawie nieopłacenie przez niego składki w terminie było skutkiem siły wyższej w rozumieniu art. 3 ust 4 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291 ze zm.).

W konsekwencji brak było podstaw do stwierdzenia przez organ rentowy ustania ubezpieczenia społecznego rolników wobec wnioskodawcy.

W tym stanie rzeczy nie są zasadne postawione w apelacji zarzuty naruszenia prawa materialnego, a wydany przez Sąd I instancji wyrok jest słuszny, sprawiedliwy i odpowiada prawu.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny oddalił apelacje na podstawie art. 385 k.p.c.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewa Sidor
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Barbara Hejwowska,  Marcjanna Górska
Data wytworzenia informacji: