Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I ACa 624/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Lublinie z 2014-12-18

Sygn. akt I ACa 624/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia

SA Jerzy Nawrocki (spr.)

Sędzia:

Sędzia:

SA Walentyna Łukomska-Drzymała

SA Ewa Popek

Protokolant

sekr. sądowy Agnieszka Pawlikowska

po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2014 r. w Lublinie na rozprawie

sprawy z powództwa(...)reprezentowanego (...)w W. zastępowanego przez (...)

przeciwko Gminie M.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia
28 maja 2014 r., sygn. akt I C 1/12

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od Gminy M. na rzecz (...) – Prokuratorii Generalnej (...) kwotę 2700 (dwa tysiące siedemset) zł tytułem zwrotu kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt. I ACa 624/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 28 maja 2014 r. Sąd Okręgowy w L. w sprawie z powództwa (...) reprezentowanego przez (...) w W. przeciwko Gminie M. - zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 100.376,02zł z ustawowymi odsetkami od dnia 20 kwietnia 2011 roku do dnia zapłaty, oraz kwotę 3.600zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Ponadto nakazał pobrać od pozwanej Gminy M. na rzecz (...) – Sądu Okręgowego w (...) kwotę 5019zł tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu.

Sąd Okręgowy ustalił, że droga krajowa (...)jest położona w granicach administracyjnych Gminy M., w tym w miejscowości R. jako ul. (...) i rondo (...).

(...)zrealizowała plan inwestycyjny związany z wybudowaniem w/w odcinka drogi wraz z urządzeniami towarzyszącymi, w tym z zakresu branży energetycznej.

Odległości pomiędzy słupami oświetleniowymi wynikają z przyjętych przez projektanta wartości natężenia oświetlenia oraz grupy sytuacji oświetleniowych. W tym przypadku zaliczona została do grupy sytuacji oświetleniowej A1, a odległości zostały wygenerowane przez program komputerowy przy założonych parametrach oświetlenia. Średnie natężenie oświetlenia wynosi 17,6lx, odległość pomiędzy słupami, na których zamontowane są oprawy oświetleniowe wynosi 28,3m. Do oświetlenia zastosowano oprawy z lampami sodowymi, których moc może być zmniejszona o 30% w stosunku do zainstalowanych co może przyczynić się do zmniejszenia kosztów eksploatacyjnych i nie wpłynie na zmniejszenie bezpieczeństwa w ruchu, istnieje też możliwość wymiany opraw z lampami sodowymi na oprawy z lampami LED ( opinia biegłego k. 252-261, zeznania M. K. k. 204v-205v ).

W dniu 5 marca 2008 roku (...)w L. zawarła z (...)Spółką Akcyjną w L. umowę kompleksową sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji Nr (...) w zakresie oświetlenia drogowego dotyczącego ul. (...) w M. oraz w dniu 1 stycznia 2009r. umowę kompleksową sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji Nr (...) w zakresie oświetlenia drogowego dotyczącego ul. (...) w M. (umowa k. 8-12 i k. 13-19).

W okresie obowiązywania powyższych umów powód pokrywał z własnych środków koszty oświetlenia na odcinkach dróg objętych umowami zawartymi z(...)w L..

Sąd Okręgowy ustalił, że w dniu 14 lutego 2011 roku (...)wystawiła dwie noty księgowe:

- nr (...), którą obciążyła pozwaną Gminę kwotą 32.597,50zł tytułem poniesionych kosztów energii elektrycznej oświetlenia ulicznego ul. (...) (rondo) w R., wynikających z faktur VAT, stanowiących załącznik do noty wystawionych przez (...) Spółkę Akcyjną, Zakład (...), zgodnie z umową Nr (...) z dnia 5 marca 2008 roku, i wezwała do zapłaty w terminie 7 dni od otrzymania noty;

- nr (...), którą obciążyła pozwaną Gminę kwotą 67.778,52zł tytułem poniesionych kosztów energii elektrycznej oświetlenia ulicznego ul. (...), wynikających z faktur VAT stanowiących załącznik do noty wystawionych przez (...) Spółkę Akcyjną, Zakład (...), zgodnie z umową Nr (...) z dnia 1 stycznia 2007r. i wezwała do zapłaty w terminie 7 dni od otrzymania noty ( nota księgowa k. 20 i k. 79, kserokopie faktur VAT )

W dniu 8 kwietnia 2011 roku powód wysłał pozwanej ostateczne wezwania do zapłaty kwoty w łącznej wysokości 100.376,02zł tytułem zwrotu poniesionych przez (...) kosztów za oświetlenie ul. (...) w M. oraz ul. (...) w miejscowości R..

Pozwana w dniu 11 kwietnia 2011 roku zwróciła bez realizacji noty księgowe nr (...) wskazując, iż część kosztów dotyczących lat 2008 i 2009 uległa przedawnieniu, jednocześnie wyrażając gotowość rozważenia kwestii zapłaty należności za rok 2010 w ratach, jednakże dopiero po dokonaniu zmian w budżecie. Natomiast w piśmie z dnia 9 sierpnia 2010 roku pozwana zadeklarowała przejęcie utrzymania i finansowania punktów świetlnych występujących w omawianych lokalizacjach w przyszłości. Jednocześnie pozwana zobowiązała się do zawarcia umowy kompleksowej na świadczenie usług dystrybucji i sprzedaży energii energetycznej ( pismo k. 143).

Sąd Okręgowy wskazał, że zadania własne, które finansować ma Gmina określa art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ( tekst jednolity Dzi U. Nr 142 poz. 1591 z 2001 r. z póź. zmianami ).

Z literalnej wykładni powołanego wyżej przepisu nie wynika wprost, iż ustawodawca nałożył na Gminę obowiązek finansowania oświetlenia dróg krajowych skoro przepis ten odwołuje się jedynie do „dróg gminnych”. Obowiązek nie wynikający wprost z treści wyżej cytowanego przepisu, na samorząd gminny nakłada między innymi art. 18 ustawy w z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne ( t.j. Dz.U z 2006r., Nr 89 poz. 625 z 2007 r. z późniejszymi zmianami ).

Sąd Okręgowy przytoczył treści przepisu art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku prawo energetyczne (tj. Dz. U. z 2006 roku, Nr 89, poz. 625) wskazując, że dla prawidłowej wykładni tegoż przepisu należy przytoczyć również jego brzmienie sprzed nowelizacji, która weszła w życie w dniu 1 kwietnia 2004 roku.

Sąd Okręgowy porównując te regulacje w sposób jednoznaczny stwierdził, że od daty wejścia w życie nowelizacji tegoż przepisu (1 kwietnia 2004 r.) obowiązek finansowania oświetlenia dotyczy wszystkich dróg publicznych znajdujących się na terenie gminy, czyli także dróg powiatowych, wojewódzkich i krajowych, które nie pozostają w zarządzie gminy. Pogląd taki jest również akceptowany przez przedstawicieli doktryny (Prawo energetyczne. Komentarz. pod redakcją Z. Moras, M. Swora wyd. Lex 2010).

Sąd Okręgowy wskazał, że przedmiotowe odcinki drogi krajowej nr (...) bez wątpienia znajdują się na terenie gminy M.. Obowiązek finansowania oświetlenia powyższego odcinka drogi spoczywał na pozwanej Gminie, gdyż znajdował się on na jej terenie. (...)ponosiła wydatki związane z oświetleniem tych odcinków drogi krajowej, które w okresie objętym żądaniem wyniosły kwotę dochodzoną pozwem.

Powód jest podmiotem, który w imieniu (...) sprawuje profesjonalny zarząd między innymi drogami krajowymi. (...) zawarła dwie umowy sprzedaży energii elektrycznej oraz świadczenia usług dystrybucji dotyczące oświetlenia drogowego ul. (...) w M. oraz w zakresie oświetlenia drogowego dotyczącego ul. (...) (rondo) w M..

Sąd Okręgowy nie uwzględnił zarzutów pozwanej, iż odległości pomiędzy słupami oświetleniowymi posadowionymi są zbyt małe i generują przez to wysokie koszta zużycia energii, nie zasługują na uwzględnienie, gdyż odległości pomiędzy słupami oświetleniowymi wynikają z przyjętych przez projektanta wartości natężenia oświetlenia oraz grupy sytuacji oświetleniowych. W tym przypadku zaliczona została do grupy sytuacji oświetleniowej A1, a odległości zostały wygenerowane przez program komputerowy przy założonych parametrach oświetlenia. Średnie natężenie oświetlenia wynosi 17,6lx, odległość pomiędzy słupami na których zamontowane są oprawy oświetleniowe wynosi 28,3m. Do oświetlenia zastosowano oprawy z lampami sodowymi, których moc może być zmniejszona o 30% w stosunku do zainstalowanych co może przyczynić się do zmniejszenia kosztów eksploatacyjnych i nie wpłynie na zmniejszenie bezpieczeństwa w ruchu, istnieje też możliwość wymiany opraw z lampami sodowymi na oprawy z lampami LED.

Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z art. 20 pkt 4 w związku z art. 4 pkt 20 i art. 19 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych (tj. Dz. U z 2007 roku, Nr 19, poz. 115 ze zm.) (...)jako zarządca drogi krajowej ma obowiązek dbania o bezpieczeństwo i wygodę ruchu na tej drodze. Wprawdzie (...) była zobowiązana do podjęcia działań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa i wygody na drogach krajowych, w tym na drodze krajowej - ul. (...) w M. oraz ul. (...) ( rondo ) w M. jednakże podkreślenia wymaga, że do jej obowiązków nie należało finansowanie oświetlenia tych dróg, który to obowiązek spoczywał na pozwanej Gminie. Nie można bowiem uznać, aby zapewnienie bezpieczeństwa i wygody na drogach krajowych obejmowało również zawarcie umowy oświetlenia drogi i następnie w jej wykonaniu finansowanie oświetlenia.

Sąd Okręgowy uznał, że powód zawierając umowy i finansując oświetlenie powyższego odcinka drogi nie działał w wykonaniu swoich obowiązków ustawowych, gdyż obowiązek ten we wskazanym zakresie (jako zadanie własne) spoczywał na pozwanej Gminie.

Powód nie był także uprawniony z innego tytułu do zawarcia umów i finansowania oświetlenia powyższego odcinka drogi krajowej pozostającej na terenie pozwanej. Powód zawierając umowę i ponosząc koszty finansowania oświetlenia tych odcinków drogi krajowej działał zatem za pozwaną Gminę, nie będąc do tego uprawniony, ani zobowiązany i mając świadomość braku podstaw do podjęcia takich czynności, prowadził zatem sprawę pozwanej Gminy („cudzą sprawę”), co wypełnia dyspozycję art. 752 k.c.

Sąd Okręgowy powołując się na treść przepisu art. 754 k.c, stwierdził że w okolicznościach niniejszej sprawy zachodziły określone w nim przesłanki wyłączające możliwość dochodzenia przez powoda zwrotu wydatków poniesionych na oświetlenie dróg krajowych.

Z ustaleń faktycznych zdaniem Sądu Okręgowego wynika, że powód dopiero w nocie księgowej wzywającej do zapłaty, zawiadomił pozwaną o prowadzeniu jej sprawy polegającej na oświetleniu drogi krajowej na wskazanych odcinkach. Nie można jednak przyjąć, że powód działał wbrew jej woli. Pozwana miała bowiem świadomość, że inny podmiot wykonuje za nią obowiązek finansowania oświetlenia wskazanych w pozwie odcinków krajowych. Sąd Okręgowy miał na względzie, że od dnia 1 kwietnia 2004 roku obowiązek finansowania oświetlenia dróg publicznych dotyczy wszystkich dróg znajdujących się na terenie gminy, czyli także dróg powiatowych, wojewódzkich i krajowych, które nie pozostają w zarządzie gminy (art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne (tj. Dz. U. z 2006r., Nr 89, poz. 625).

Pozwana wiedziała, że zawarte zostały umowy dotyczące oświetlenia dróg krajowych na wskazanych odcinkach, skoro odcinki te były oświetlone, co można łatwo było zauważyć. Sąd Okręgowy wskazał, że Gmina M. jako gospodarz terenu, wiedząc, że objęte żądaniem odcinki drogi krajowej są oświetlone, musiała mieć świadomość, że pomimo ciążącego na niej obowiązku ustawowego, inny podmiot wykonuje należący do niej obowiązek finansując oświetlenie powyższych odcinków dróg. Pozwana Gmina przez ten okres czasu w żaden sposób nie wyraziła jednak, sprzeciwu wobec prowadzenia w jej imieniu przez powoda sprawy polegającej na oświetleniu dróg krajowych. Ponosząc koszty oświetlenia dróg krajowych na wskazanych odcinkach, które zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku prawo energetyczne powinna ponosić pozwana, powód zachował się prawidłowo (w trosce o bezpieczeństwa na drogach), z korzyścią dla pozwanej.

Wyrażana następnie wola pozwanej Gminy co do nie pokrycia wydatków na oświetlenie sprzeciwia się treści art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy prawo energetyczne, a zatem pozostaje w sprzeczności z ustawą nakładająca na Gminę obowiązki z tego przepisu wynikające, wedle którego do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną należy finansowanie ulic, placów i dróg publicznych znajdujących się na terenie gminy.

Sąd Okręgowy wskazał, że powód prowadząc cudzą sprawę działał zgodnie ze swoimi obowiązkami, zaś wydatki poniesione na oświetlenie ulicy ul. (...) w M. oraz ul. (...) (rondo) w M. były uzasadnione. Powód jest zatem uprawniony na podstawie przepisu art. 753 § 2 k.c. dochodzić zwrotu tych wydatków.

Sąd Okręgowy uznał za zasadne żądanie powoda zapłaty kwoty dochodzonej pozwem wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20 kwietnia 2011 roku. Sąd Okręgowy rozstrzygnięcie o odsetkach oparł na treści art. 481 § 1 i 2 zd. 1 k.c. i art. 455 k.c..

Za nieuzasadniony Sąd Okręgowy uznał zarzut przedawnienia podniesiony przez pozwaną. Stosownie do treści art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Sąd Okręgowy wskazał, że żądanie pozwu nie jest przedawnione, nie jest to bowiem świadczenie okresowe ani związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, przepis szczególny nie przewiduje w tym przypadku innego niż dziesięcioletni terminu przedawnienia. W sprawie nie znajduje również uzasadnienia zarzut przedawnienia z art. 554 k.c. tj z upływem 2 lat, bowiem dochodzone roszczenie nie dotyczy sprzedaży dokonanej w zakresie przedsiębiorstwa sprzedawcy. Skarb Państwa nie jest bowiem ani producentem ani sprzedawcą energii elektrycznej, nie wywodzi też swoich roszczeń jako należności w związku ze sprzedażą i dystrybucją energii elektrycznej.

Ponadto Sąd Okręgowy wskazał, iż w przypadku uznania, że przepisy dotyczące prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia nie mają zastosowania w niniejszej sprawie, to żądanie powoda znajduje uzasadnienie w przepisie art. 405k.c

Powołująca się na treść przepisu art. 405 kc uznał, że wzbogacenie polega na uzyskaniu jakiejkolwiek korzyści majątkowej w dowolnej postaci, może ono także polegać na zaoszczędzeniu wydatków. W niniejszej sprawie powód nie będąc do tego zobowiązanym ponosił koszty oświetlenia dwóch odcinków drogi krajowej, który to obowiązek spoczywał na pozwanej Gminie. Na skutek działania (...)polegającego na wykonaniu poprzez zapłatę ceny sprzedaży umów dotyczących oświetlenia Gmina M. zaoszczędziła wydatki w wysokości odpowiadającej kwocie poniesionej na ten cel przez powoda. Sąd Okręgowy wskazał, iż zapewnienie oświetlenia dróg publicznych na rondach, skrzyżowaniach, mostach, itp. ma na celu podniesienie poziomu bezpieczeństwa na drogach publicznych, co jest problemem szczególnie istotnym w obecnym czasie, wobec tragicznie wysokiej liczby wypadków na polskich drogach. Stąd też pozwana nie może czuć się zwolniona z tego obowiązku.

Mając na uwadze powyższe ustalenia i rozważania Sąd Okręgowy uwzględnił powództwo w całości ( punkt I wyroku ).

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie w art. 98 k.p.c. i 99 k.p.c. w zw. z art. 11 ustawy z dnia 8 lipca 2005r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa( Dz. U 2013. 1150), a na podstawie art. 113 ust.1ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, nakazał pobrać od pozwanej nieuiszczone koszty sądowe.

Z rozstrzygnięciem tym nie zgodziła się pozwana Gmina M. zaskarżając wyrok w całości i zarzucając Sądowi pierwszej instancji :

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 752 kc przez błędne jego zastosowanie i przyjęcie, że powód zawierając z (...) Spółką Akcyjną w L. umowę kompleksowej sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucyjnych Nr (...) i Nr (...) i pokrywając w okresie obowiązywania tych umów koszty oświetlenia dróg objętych umowami prowadził sprawę pozwanej Gminy ( „cudzą sprawę” ) w sytuacji, gdy to na powodzie, jako zarządcy przedmiotowego odcinka drogi, zgodnie z art. 20 pkt 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych spoczywa obowiązek utrzymaniu nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, a zatem powód działał we „własnej sprawie” i nie uzewnętrzniał swojego zamiaru działania w cudzym interesie;

2.  naruszenie przepisów postępowania tj. art. 233 kpc i 328 § 2 kpc przez wadliwą ocenę materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i przyjęcie, że w niniejszej sprawie powód prowadząc cudzą sprawę działał zgodnie ze swoimi obowiązkami i należytą starannością, a w konsekwencji przysługuje mu uprawnienie do zwrotu uzasadnionych wydatków w sytuacji, gdy powód dopiero w nocie księgowej wzywającej do zapłaty zawiadomił pozwaną o prowadzeniu jej spraw polegających na oświetleniu drogi krajowej na wskazanych odcinkach, a nadto działał wbrew woli pozwanej;

3.  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 405 kc przez błędne jego zastosowanie i przyjęcie, że żądania powoda znajdują uzasadnienie w przepisie art. 405 kc, w sytuacji, gdy powód zawierając z (...) Spółką Akcyjną w L. umowę kompleksowej sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucyjnych nr (...) i Nr (...) i pokrywając w okresie obowiązywania tych umów koszty oświetlenia dróg objętych tymi umowami działał we własnej sprawie, a podstawę prawną ewentualnego przysporzenia po stronie pozwanej Gminy stanowią w/w umowy usprawiedliwiające wzbogacenie, a tym samym czyniące je zgodnym z porządkiem prawnym.

Mając na uwadze powyższe zarzuty pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości, oraz o zasadzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przewidzianych. ( apelacja k. )

W odpowiedzi na apelację powód (...)zastępowany przez (...)wniósł o oddalenie apelacji strony pozwanej oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz (...)kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym. ( odpowiedź na apelację ).

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Nie jest uzasadniony zarzut naruszenia art. 233 kpc i 328 § 2 kpc przez wadliwą ocenę materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie przez Sąd Okręgowy i przyjęcie, że powód prowadził cudzą sprawę bez zlecenia, co prowadziło do uznania roszczenia powoda za uzasadnione co do zasady.

Podnosząc powyższy zarzut Gmina akcentuje przede wszystkim, że na powodzie, (...) ciążył obowiązek utrzymania urządzeń oświetleniowych na drodze krajowej w miejscowości R. i w celu realizacji tego obowiązku zawarł umowy kompleksowej sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji.

Z taką oceną niesposób się zgodzić. Sąd Apelacyjny w całości podziela ocenę Sądu Okręgowego, co do tego, że od dnia 1 kwietnia 2004r. powyższy obowiązek ciążył na Gminie. To stanowisko reprezentowane było przez Sąd Apelacyjny także we wcześniejszych orzeczeniach, w których kwestia ta była szczegółowo uzasadniana. Sąd Apelacyjny w sprawie niniejszej tę ocenę podziela (I A Ca 319/13 i I A Ca 187/12).

Z kolei twierdzenie, że powód zawierając umowy nie działał zgodnie ze swoimi obowiązkami, co powinno prowadzić do oddalenia jego żądania, nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Pamiętać należy, że po 1 kwietnia 2004r. istniał spór co do tego kogo obciąża obowiązek w zakresie oświetlenia na terenie gmin dróg nie będących w ich zarządzie. Zawieranie umów przez (...)było usprawiedliwione interesem publicznym wyrażającym się w zapewnieniu bezpieczeństwa na drogach. Zakładając nawet, że (...)zawierając umowy i świadcząc na podstawie tych umów uznawał, że realizuje swój obowiązek, nie podważa w ocenie Sądu Apelacyjnego, zasadności roszczenia (...) o zwrot zapłaconych kwot od podmiotu zobowiązanego z ustawy do ich poniesienia .

W doktrynie przyjęty jest pogląd, że w ramach stanów faktycznych pozwalających się zakwalifikować jako prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia, szczególną kategorią jest tzw. niewłaściwe (w rozumieniu: nieprawidłowe) prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia. Obejmuje ono m.in. przypadki wyrażające się tym, że prowadzący sprawę działa w dobrej wierze, w przekonaniu, że prowadzi sprawę własną, a w istocie była to sprawa obiektywnie cudza. Nie stosuje się wówczas przepisów art. 752-757 k.c. o prowadzeniu cudzych spraw bez zlecenia z uwagi na brak woli prowadzenia cudzej sprawy (K. Kołakowski (w:) G. Bieniek, Komentarz, t. II, 2006, s. 411; W. Ludwiczak, Prowadzenie..., s. 82 i n.; M. Nesterowicz (w:) J. Winiarz, Komentarz, t. II, 1989, s. 693; A. Szpunar (w:) System prawa cywilnego , t. III, cz. 2, s. 680). W takim przypadku do wzajemnych rozliczeń stron zastosowanie znajdą przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu (art. 405 i n. k.c.).

Nie należy jednak zapominać o treści art. 756 kc który stanowi, że potwierdzenie osoby, której sprawa była prowadzona, nadaje prowadzeniu sprawy skutki zlecenia. W doktrynie przyjmuje się, że również w razie tzw. niewłaściwego prowadzenia cudzej sprawy bez zlecenia, potwierdzenie prowadzenia sprawy w rozumieniu art. 756 kc jest dopuszczalne, a co za tym idzie skuteczne.

W sprawie niniejszej do takiego potwierdzenia czynności doszło w piśmie pozwanej z dnia 11 kwietnia 2011r. [k. 142]. Gmina w piśmie tym, skierowanym do (...) odmówiła zapłaty żądanych kwot, nie kwestionując samej zasady odpowiedzialności jej wobec (...), lecz podnosząc wyłącznie zarzut przedawnienia części roszczeń [bezzasadnie] i deklarując zapłatę roszczeń nieprzedawnionych „po dokonaniu zmian w budżecie”. Uzasadniony, zdaniem Sądu Apelacyjnego jest zatem wniosek, że skoro Gmina nie zakwestionowała w swoim piśmie zasady swojej odpowiedzialności wobec (...) i uznawała jako swoje zobowiązanie do zapłaty ceny wynikające z zawartych przez Skarb Państwa umów sprzedaży , to tym samym potwierdziła zawarcie przez Skarb Państwa w imieniu Gminy tych umów, tym samym przekształcając z mocy art. 756 kc wiążący strony stosunek obligacyjny w umowę zlecenia [por.: K. Kopaczyńska-Pieczniak. Komentarz do art. 756 kc, teza 8 Lex, powołując się na M. Nesterowicz (w:) J. Winiarz, Komentarz, t. II, 1989, s. 696; A. Szpunar (w:) System prawa cywilnego, t. III, cz. 2, s. 694)].

W tym stanie sprawy roszczenie powoda uzasadnione jest treścią art. 742 kc, który stanowi, że dający zlecenie powinien zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia.

Skoro zatem (...)zapłacił cenę z tytułu zawartych umów sprzedaży działając na zlecenie Gminy, jego roszczenie do Gminy o zwrot zapłaconej ceny jest uzasadnione. Ponieważ zaś dochodzone przez (...)roszczenia nie są roszczeniami przewidzianym w art. 751 kc, dla których ustawodawca przewidział krótszy termin przedawnienia, przedawniają się z upływem ogólnego , przewidzianego w art. 118 kc, 10 letniego terminu przedawnienia. Mając zaś na uwadze, że umowy zawarte zostały w 2008r. i 2009r. , a pozew wniesiony został w grudniu 2011r. przewidziany w art. 118 kc dla roszczeń majątkowych termin przedawnienia do daty wniesienia pozwu nie upłynął.

Gdyby natomiast nie podzielić powyższej argumentacji i uznać, że czynności (...) nie można uznać, za prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia, a w konsekwencji nie można zastosować art. 756 kc , to - zgodnie z wcześniej przedstawionym stanowiskiem doktryny – roszczenie powoda co do zasady znajduje podstawę prawną w przepisach o bezpodstawnym wzbogaceniu, w przepisach art. 405 kc do 409kc. Niewątpliwie bowiem wskutek zapłacenia przez (...)ceny sprzedaży wynikającej z umów kompleksowej sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji [Nr (...) i Nr (...)] , do których zawarcia zobowiązana była Gmina w celu wykonania swojego obowiązku wynikającego z art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym w zw. z art. 18 ustawy w z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne ( t.j. Dz.U z 2006r., Nr 89 poz. 625 z 2007 r. z późniejszymi zmianami ), Gmina wzbogaciła się kosztem (...) wobec zmniejszenia swoich wydatków, które powinna była ponieść [pasywów]. Z powyższych względów także stawiane w apelacji zarzuty naruszenia prawa materialnego nie są uzasadnione.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 kpc oddalił apelację pozwanej Gminy i na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc w zw. z art. 99 kpc i art. 108 § 1 kpc oraz na podstawie § 2 ust. 2 , § 6 pkt 6 i § 13 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenie przez (...)kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu [ Dz.U. 163, poz.1348] zasądził od pozwanej na rzecz (...) (...) 2 700zł tytułem zwrotu kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Hanna Kwiatkowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Jerzy Nawrocki,  Walentyna Łukomska-Drzymała ,  Ewa Popek
Data wytworzenia informacji: