Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Lublinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 sierpnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia	SA Krystyna Smaga
Sędziowie:	SA Bogdan Świerk (spr.) SA Elżbieta Czaja
Protokolant: st. prot. sądowy Krzysztof Wiater

po rozpoznaniu w dniu 14 sierpnia 2012 r. w Lublinie

sprawy Trzeciego Urzędu Skarbowego w L.

z udziałem zainteresowanego R. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o wysokość podstawy wymiaru składek

na skutek apelacji wnioskodawcy Trzeciego Urzędu Skarbowego w L.

od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 19 kwietnia 2012 r. sygn. akt VIII U 240/12

oddala apelację.

III AUa 585/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 lutego 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. ustalił podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i na ubezpieczenie zdrowotne R. S. z tytułu jego zatrudnienia w Trzecim Urzędzie Skarbowym w L. za niżej wymienione miesiące w wysokości:

- za czerwiec 2009 r. na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w kwocie 3 782,59 zł.

na ubezpieczenie wypadkowe i chorobowe w kwocie 3 782 zł.

na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 3 264,00 zł.

- za lipiec 2009 r. na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w kwocie 60 348,85 zł.

na ubezpieczenie wypadkowe i chorobowe w kwocie 145 142,17 zł,

na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 134 790,91 zł.

Odwołanie od tej decyzji złożył Trzeci Urząd Skarbowy w L. kwestionując jej poprawność. Według odwołującego się przychód R. S. otrzymany od tego urzędu w czerwcu i lipcu 2009 r. tytułem odszkodowania nie stanowi podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Po jego rozpoznaniu Sąd Okręgowy w Lublinie wyrokiem z dnia 19 kwietnia 2012 r. oddalił odwołanie Trzeciego Urzędu Skarbowego w L.. Swoje rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na poniższych ustaleniach faktycznych oraz ich ocenie prawnej:

Od dnia 1 stycznia 1995 r. R. S. pracował na stanowisku Naczelnika Trzeciego Urzędu Skarbowego w L.. W dniu 30 kwietnia 2006 r. został z tej funkcji odwołany przez Ministra Finansów. Został on poinformowany, że nowe warunki pracy i płacy zostaną mu odrębnie ustalone.

Wyrokiem z dnia 25 maja 2009 r. wydanym w sprawie sygn. akt VII P 507/06 Sąd Rejonowy w Lublinie – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zasądził od Trzeciego Urzędu Skarbowego w L. na rzecz R. S. kwotę 148 924,76 zł odszkodowania. W dniu 2 września 2010 r. R. S. wystąpił do pozwanego organu rentowego z wnioskiem o ustalenie i naliczenie należnych składek emerytalno – rentowych do wysokości obowiązujących limitów w celu przekazania ich na jego konto. Ubezpieczony ten wskazał, że w dniu 3 lipca 2009 r. pracodawca wypłacił mu zasądzone odszkodowanie ale nie odprowadził należnych od niego składek. Korespondencja prowadzona między organem rentowym a płatnikiem składek nie doprowadziła do realizacji obowiązku składkowego bo strony tej korespondencji prezentowały odmienne poglądy w zakresie istnienia obowiązku zapłaty składek.

Decyzją z dnia 8 lutego 2011 r. pozwany organ rentowy orzekł o wysokości podstawy wymiaru składek z tytułu odszkodowania wypłaconego R. S..

Analizując przepisy art. 4 pkt. 9, art. 18 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, § 1 i § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz art. 12 ust.1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych Sąd Okręgowy uznał, że odszkodowanie wypłacone R. S. jest jego przychodem nie wyłączonym z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne i co za tym idzie z obowiązku zapłaty składek zarówno na ubezpieczenia społeczne jaki i na zdrowotne. Dlatego odwołanie Trzeciego Urzędu Skarbowego w L. sąd oddalił jako bezzasadne.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego wywiodła w imieniu wnioskodawcy jego pełnomocnik radca prawny R. W. wnosząc o jego zmianę w części rozstrzygającej o podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne przez uwzględnienie odwołania w tym zakresie, ewentualnie o uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania oraz orzeczenie o zwrocie przez pozwany organ rentowy na rzecz odwołującego się kwoty 14 585,94 zł uiszczonych już składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Skarżąca zarzuciła naruszenie prawa materialnego – przepisu art. 83 ust.3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych (dalej podawanej jako ustawa zdrowotna) w związku z art. 21 ust.3 pkt.3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym polegające na jego nie zastosowaniu w sytuacji gdy przychód R. S. z tytułu odszkodowania podlegał zwolnieniu od podatku dochodowego i w związku z tym nie była odprowadzana zaliczka na taki podatek.

W uzasadnieniu apelacji jej autorka wskazała, że podstawą zasądzenia odszkodowania dla R. S. były przepisy art. 417 kc w związku z art. 300 kp. W jej ocenie omawiany wyżej przychód R. S. był zwolniony od obowiązku uiszczania od niego podatku dochodowego. Dlatego nie było obowiązku odprowadzania od tego przychodu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje: w pierwszej kolejności należy rozważyć kwestię zakresu zaskarżenia apelacją wyroku Sądu Okręgowego. Autorka apelacji wskazała wprawdzie ( str. 2 apelacji), że zaskarżony jest cały wyrok ale już w zarzucie i wnioskach w apelacji zawartych a także w jej uzasadnieniu ograniczyła się wyłącznie do kwestionowania rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji o podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. Ponieważ o zakresie zaskarżenia decyduje nie tyle werbalne określenie ile cały wywód apelacji, tym bardziej, że została ona sporządzona przez profesjonalnego pełnomocnika, to stało się oczywiste, że zakres zaskarżenia obejmuje wyłącznie rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji o podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Błędny jest pogląd skarżącej, że odszkodowanie zasądzone od wnioskodawcy na rzecz R. S. jest jego przychodem wyłączonym od obowiązku opodatkowania. Żaden z przepisów prawa obowiązującego nie daje najmniejszej choćby podstawy do wyciągania takiego wniosku, a w szczególności wskazywane przez skarżącą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym przedmiocie sąd drugiej instancji w pełni podziela argumentację przedstawioną przez Sąd Okręgowy. Nie ma więc potrzeby jej powtarzania. Zauważyć przy tym należy, że gdyby wnioskodawca prawidłowo wykonywał swoje obowiązki płacowe w stosunku do R. S. i wypłacał mu w terminie należne mu wynagrodzenie za pracę to obowiązek odprowadzenia od tego wynagrodzenia składek, także na ubezpieczenie zdrowotne, ze względu na jego oczywistość nie podlegałby nawet dyskusji.

W związku z tym nie ma naruszenia przepisu art. 83 ust.3 ustawy zdrowotnej, w jego brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r., bo nie znajdował on zastosowania do sytuacji R. S. i zarzut apelującego jest zupełnie chybiony. Także wszystkie wnioski apelacyjne są nietrafne. Wobec zgodności z prawem wyroku Sądu Okręgowego, w zaskarżonej części, nie ma żadnych podstaw do zmiany tego wyroku a tym bardziej do jego uchylenia. Istota postępowania odrębnego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych polega na tym, że o roszczeniach ubezpieczonych i płatników składek w pierwszej kolejności orzekają organy rentowe. Od wydawanych przez nie decyzji przysługują odwołania do sądu ubezpieczeń społecznych. Postępowanie sądowe prowadzone przez sąd pierwszej instancji ma charakter kontrolny, a zakres możliwych rozstrzygnięć jest wskazany w przepisie art. 477 ¹⁴ kpc. Dlatego gdyby nawet podzielić argumenty apelacji to sąd drugiej instancji nie jest władny orzekać w tym stadium procesu o zwrocie składek już uiszczonych przez ich płatnika.

W tej sytuacji apelacji należało odmówić słuszności i jako całkowicie bezzasadna podlegała ona oddaleniu.

Z tych zatem względów i z mocy art. 385 kpc Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku.