Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Lublinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia	SA Jerzy Nawrocki (spr.)
Sędzia: Sędzia:	SA Walentyna Łukomska-Drzymała SO (del.) Elżbieta Koszel
Protokolant	st.sekr.sądowy Izabela Lipska

po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 2012 r. w Lublinie na rozprawie

sprawy z powództwa Syndyka masy upadłości (...) spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej w L.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w L.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 26 czerwca 2012 r. sygn. akt IX GC 73/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że powództwo oddala, zasądza od Syndyka masy upadłości (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej w L. na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w L. 7 217 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście) tytułem zwrotu kosztów procesu
i uchyla punkt III wyroku;

II.  zasądza od Syndyka masy upadłości (...) spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej w L. na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w L. 55 000 zł (pięćdziesiąt pięć tysięcy) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

I A Ca 541/12

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 28 czerwca 2012r. Sad Okręgowy w Lublinie po rozpoznaniu sprawy z powództwa Syndyka masy upadłości (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej w L. przeciwko (...) Sp. z o.o. w L. o zapłatę - zasądził od pozwanej na rzecz powoda 992 000zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 września 2011r. do dnia zapłaty oraz 7 217zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz nakazał pobrać od pozwanej Spółki na rzecz Skarbu Państwa 49 600zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, od uiszczenia której powód był zwolniony.

Sąd ustalił, że pozwana - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. prowadzi działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży hurtowej materiałów budowlanych i wyposażenia sanitarnego (dowód: odpis pełny KRS - k. 25-27).

W 2010 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L., w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, realizowała roboty budowlane na rzecz (...) Spółki Akcyjnej w L. (okoliczność bezsporna).

W pismach z dnia 01 marca i 19 marca 2010 roku (...) Sp. z o.o. w L. skierowała pod adresem (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. propozycję zawarcia umowy. Jej przedmiotem miały być, materiały budowlane potrzebne do wybudowania budynków mieszkalnych wielorodzinnych w L. przy ul. (...) na zlecenie (...) Spółki Akcyjnej w L.. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L. wskazała, iż zamówienia cząstkowe będą w jej imieniu składane bezpośrednio, telefonicznie lub faksem przez osoby umocowane na 3 dni przed terminem dostawy, zaś płatności będą dokonywane z odroczonym 45 dniowym terminem wymagalności na rachunek bankowy sprzedawcy w wysokościach i terminach określonych w fakturach VAT (dowód: pismo z dnia 01 marca 2010 roku - k. 62, pismo z dnia 19 marca 2010 roku - k. 60).

W ocenie Sądu pierwszej instancji do zawarcia pomiędzy stronami pierwszej umowy sprzedaży materiałów budowlanych doszło w dniu 08 października 2010 roku. Z tego tytułu (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. wystawiła, w tym samym dniu, fakturę VAT(...)opiewającą na kwotę 34.685,24 zł.

(...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w L. wobec pozwanej, z tytułu nieuregulowanych należności wynikających z faktur wystawionych od dnia (...)roku do dnia (...)roku opiewał na kwotę 1 786 039,03 zł (dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 02 lutego 2011 roku - k. 57-59; uznanie długu z dnia 01 lutego 2011 roku - k. 41-44).

W dniu 14 lutego 2011 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. złożyła w Sądzie Okręgowym w Lublinie pozew o zapłatę wymagalnych należności wraz z odsetkami i kosztami procesu.

Nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia (...)roku, w sprawie IX GNc(...)Sąd Okręgowy w Lublinie zobowiązał (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w L. do zapłaty, w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu, na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. kwoty 1.786.039,03 zł z ustawowymi odsetkami oraz kosztami procesu w kwocie 29.543,00 zł (dowód: nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 16 lutego 2011 roku - k. 17-19).

Po otrzymaniu nakazu zapłaty w dniu 18 lutego 2011 roku dłużnik przelał na rachunek bankowy wierzyciela kwotę 980.000,00 zł, zaś w dniu 02 marca 2011 roku kwotę 120.000,00 zł (okoliczność bezsporna).

W dniu 21 lutego 2011 roku został złożony wniosek o upadłość (...) Sp. z o.o. Sąd Rejonowy (...)w Ś.. Postanowieniem z dnia (...)roku w sprawie IX GU(...), Sąd ogłosił upadłość (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością obejmującą likwidację majątku dłużnika (dowód: postanowienie Sądu Rejonowego (...)w Ś. z dnia (...)roku - k. 20-21).

Pismem z dnia 10 sierpnia 2011 roku Syndyk masy upadłości (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w L. wezwał prezesa zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. do zwrotu kwoty 992.000,00 zł (dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 10 sierpnia 2011 roku - k. 9).

W dniu 1 września 2011r. profesjonalny pełnomocnik (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L., działający na podstawie umocowania do występowania w imieniu tej spółki w postępowaniu upadłościowym toczącym się wobec (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, uznał roszczenie powoda co do zasady, jak również co do wysokości i zaoferował zawarcie ugody, zobowiązując zaspokoić roszczenie strony powodowej w 24 miesięcznych ratach. Następnie w dniu 05 września 2011 roku pełnomocnik pozwanej spółki potwierdził wcześniej uznane roszczenie i podtrzymał swoje stanowisko w tym zakresie, jednakże do zawarcia ugody nie doszło (dowód: pismo z dnia 01 września 2011 roku - k. 11; pismo z dnia 05 września 2011 roku - k. 13; pełnomocnictwo - k. 12; zeznania powoda - k. 114-115).

D. W. od 2010 roku do stycznia 2011 roku pełnił funkcję wiceprezesa zarządu (...) Sp. z o.o. w L. i posiadał 50 % udziałów w tej spółce. Jednocześnie pełnił funkcję prezesa zarządu w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L., w której do dnia 21 lutego 2011 roku posiadał 705 udziałów (dowód: odpis pełny KRS k. 25-27, 28-30).

Powyższy stan faktyczny w ocenie Sądu Okręgowego nie był sporny, za wyjątkiem ustalonej przez Sąd daty zawarcia umowy sprzedaży materiałów budowlanych. .

Na podstawie art. 479 ¹² § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy oddalił wnioski dowodowe zgłoszone przez powoda w piśmie z dnia 16 marca 2012r. [k.81]:

-

o przesłuchanie adw. M. P. na okoliczność zakresu udzielonego pełnomocnictwa,

-

o przesłuchanie stron na okoliczność negocjacji prowadzonych przez strony w przedmiocie terminów spłaty dochodzonej kwoty;

-

i dokumentów załączonych do pisma [ k.86, 87, k.88, ].

Zgodnie z treścią wskazanego przepisu powód obowiązany był podać je w pozwie pod rygorem utraty prawa ich powoływania w dalszym toku postępowania. Strona powodowa nie wykazała, aby powołanie niniejszych dowodów w pozwie nie było możliwe, albo że potrzeba ich powołania wynikła później.

Sąd Okręgowy uznał roszczenie za uzasadnione.

Sąd wskazał na art. 134 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2009 roku, Nr 175, póz. 1361 ze zm.), który stanowi, że jeżeli czynność upadłego jest bezskuteczna z mocy prawa lub została uznana za bezskuteczną, to co wskutek tej czynności ubyło z majątku upadłego lub do niego nie weszło, podlega przekazaniu do masy upadłości, a gdy przekazanie w naturze jest niemożliwe, do masy upadłości powinna być wpłacona równowartość w pieniądzach.

W ocenie Sądu rozstrzygnięciu podlegały zatem dwie kwestie :

-

po pierwsze - czy dokonane przez upadłego czynności objęte są z mocy prawa sankcją bezskuteczności,

-

po drugie - czy na skutek takich czynności jakieś wartości z majątku upadłego ubyły albo do niego nie weszły.

Z mocy art. 128 p.u.n. za bezskuteczne uznać należy czynności prawne odpłatne, zdziałane przez upadłego w terminie sześciu miesięcy przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości z określonym kręgiem podmiotów. U podstaw art. 128 i 134 p.u.n., a także innych przepisów działu trzeciego ustawy, jest ochrona wszystkich wierzycieli upadłego. Przepis ma na celu to, aby czynności prawne zdziałane przez upadłego z określonym kręgiem podmiotów nie wpływały negatywnie na możliwość zaspokojenia w postępowaniu upadłościowym wszystkich wierzycieli.

Zdaniem powoda, z uwagi na bezskuteczność umów o sprzedaż materiałów budowlanych, zawartych pomiędzy tymi spółkami kwota 992.000,00 zł „wyegzekwowana” z tytułu należności ze wskazanych umów powinna zostać zwrócona przez pozwaną spółkę.

Sąd Okręgowy uznał, iż stan faktyczny wyżej ustalony odpowiada regulacji zawartej w art. 128 ust. 2 p.u.n.

W ocenie Sądu Okręgowego do zawarcia umowy pomiędzy (...) a Spółką (...) nie doszło w marcu 2010r. Pozwana spółka wskazywała, iż umowa została zawarta w marcu 2010r. w oparciu o dwa zamówienia - pierwsze z dnia 1 marca 2010 roku, drugie z dnia 19 marca 2010 roku złożone w trybie w trybie art. 68 ² k.c.

W ocenie Sądu pierwszej instancji analiza treści pism z dnia 1 marca 2010 roku i 19 marca 2010[ k. 60 i 62] wskazuje, iż stanowiły one jedynie propozycję zawarcia umowy. Art. 66 k.c. stanowi, iż oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy. Przez „istotne postanowienia" rozumieć należy elementy przedmiotowo istotne proponowanej umowy, charakteryzujące i indywidualizujące umowę. Natomiast brak określenia istotnych postanowień umowy sprawia, że propozycja zawarcia umowy może być uważana, co najwyżej, za zaproszenie do rozpoczęcia rokowań. Tymczasem zamówienia z dnia 1 marca 2010 roku i z dnia 19 marca 2010 roku zawierają jedynie bardzo ogólne, nieskonkretyzowane propozycje dotyczące zawierania w przyszłości umów sprzedaży materiałów budowlanych pomiędzy stronami. Treść przedmiotowych pism nie spełnia cech oferty w rozumieniu art. 66 k.c., ponieważ nie sprecyzowano w nich wszystkich istotnych postanowień umowy. Z tych względów wskazane zamówienia nie mogły stanowić podstawy do zawarcia umowy w trybie art. 68 ²k.c.

Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy uznał, iż do zawarcia pierwszej umowy sprzedaży materiałów budowlanych doszło w dniu 08 października 2010 roku tj. w dniu wykonania umowy przez spółkę (...). Bezspornym jest, iż we wskazanej dacie spółka dostarczyła pierwszą partię materiałów budowlanych i z tego tytułu wystawiła fakturę nr (...) na kwotę 34.685,24 zł.

Sąd Okręgowy uznał, że na podstawie art. 128 ust. 2 p.u.n. umowy sprzedaży zawarte pomiędzy stronami od dnia 08 października 2010 roku do 17 grudnia 2010 roku dokonywane były w terminie 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości tj. 6 miesięcy przed dniem 21 lutego 2011 roku.

Spełniona została również kolejna przesłanka omawianego przepisu tj. wskazane czynności prawne odpłatne dokonywane były przez upadłego ze spółką, z którą w ocenie Sądu Okręgowego pozostawał w stosunku powiązania w rozumieniu art. 4 § 1 pkt 5 ksh.

Art. 128 ust. 2 p.u.n. stanowi, iż przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio do czynności upadłego, będącego spółką dokonanej ze spółkami powiązanymi.

Spółki powiązane to takie spółki, w których upadły dysponuje bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 20% głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik lub użytkownik, albo na podstawie porozumień z innymi osobami, lub w których upadły posiada bezpośrednio co najmniej 20% udziałów albo akcji. W związku z faktem, iż stosunek powiązania wiąże w obie strony, spółką powiązaną jest także taka, która dysponuje bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 20% głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu upadłego, także jako zastawnik lub użytkownik, albo na podstawie porozumień z innymi osobami, lub która posiada bezpośrednio co najmniej 20% udziałów albo akcji upadłego (art. 4 § 1 pkt 5 k.s.h.).

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie bezsporny był fakt, iż pomiędzy spółkami (...) i (...), ich udziałowcami oraz członkami ich organów istniały powiązania personalne i korporacyjne. D. W. od 2010 roku do stycznia 2011 roku pełnił funkcję wiceprezesa zarządu spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w L. i posiadał 50 % udziałów w tej spółce. Jednocześnie pełnił funkcję prezesa zarządu w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L., w której do dnia 21 lutego 2011 roku posiadał 705 udziałów.

W tym stanie sprawy Sąd Okręgowy uznał, że spełnione zostały przesłanki z art. 128 ust. 2 pun w związku z czym roszczenie o zapłatę uzasadnione jest na podstawie art. 134 ust. 1 pun.

Sąd Okręgowy wskazał ponadto, że roszczenie jest uzasadnione także z tego względu, że zostało uznane przez pełnomocnika pozwanego w dniu 1 i 5 września 2011r. W ocenie Sądu pełnomocnictwo dla adw. M. P. [ k. 12 i 15] zostało udzielone przez pozwaną Spółkę do reprezentowania spółki w postępowaniu upadłościowym (...) sp. z o.o. w L. we wszystkich instancjach. Mając na uwadze, że zakres pełnomocnictwa odpowiadał zakresowi, który wskazuje art. 91 kpc , uznanie roszczenia o zwrot kwoty 92 000zł mieściło się w granicach umocowania i było prawnie skuteczne.

Uznając, że na podstawie art. 128 pun czynność prawna jest bezskuteczna z mocy samego prawa wskutek ogłoszenia upadłości, odsetki ustawowe od zasądzonej kwoty 92 000zł Sąd zasądził od momentu wezwania dłużnika do zapłaty zgodnie z art. 481 § 1 kc w zw. z art. 455 kc . Ponieważ wezwanie do zapłaty zostało doręczone pozwanemu w dniu 25 sierpnia 2011r. uzasadnione było zadanie zasądzenia odsetek od tej daty, jednakże powód żądał zasądzenia odsetek od daty późniejszej – 1 września 2011r. Z tych względów Sąd zasądził odsetki ustawowe od dnia 1 września 2011r.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc i na podstawie art. 113 ust. 1 uksc.

Apelację od tego wyroku wniosła pozwana Spółka zaskarżając wyrok w całości i zarzucając mu :

1) Naruszenie prawa materialnego w szczególności art. 65 k.c., art. 66 k.c., art. 68 ² k.c. w zw. z art. 535 i n. k.c. w sytuacji, gdy strony pozostawały w stałych stosunkach gospodarczych, poprzez ich błędne zastosowanie i przyjęcie, że oświadczenia woli wyrażone przez Spółkę (...) Sp. z o.o. w pismach z dnia 01 marca oraz 19 marca 2010 r. nie stanowią oferty w rozumieniu przepisów prawa cywilnego, mimo że z ich treści jednoznacznie wynika, że zawierają one istotne postanowienia umowy sprzedaży materiałów budowlanych.

2)  naruszenie przepisów postępowania, w szczególności art 91 k.p.c. poprzez przyjęcie, że treść pełnomocnictwa procesowego udzielonego adwokatowi M. P. w postępowaniu upadłościowym (...) Sp. z o.o. z dn. 01 września 2011 r.
obejmuje swym zakresem umocowanie do złożenia oświadczenia o uznaniu długu będącego przedmiotem niniejszego postępowania tj. w sprawie o sygn. akt IX GC 73/12; stanowiącego oświadczenie o charakterze materialnoprawnym, w sytuacji kiedy Syndyk jako wierzyciel jeszcze nie wytoczył powództwa o to roszczenie.

3)  Naruszenie prawa materialnego tj. art. 103 k.c. poprzez jego niezastosowanie, mimo że oświadczenie o uznaniu długu, stanowiące element umowy o uznaniu długu, zostało złożone przez rzekomego pełnomocnika, w sytuacji gdy podmiot, w imieniu którego
rzekomy pełnomocnik działał, czyli pozwana (...) sp. z o.o. odmówiła potwierdzenia tej czynności.

4)  Sprzeczność z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego ustaleń określanych przez Sąd jako istotne, polegająca na przyjęciu przez Sąd I Instancji, że pierwsza umowa pomiędzy Spółką (...) Sp. z o.o. a pozwaną została zawarta w dniu 08
października 2011 r. mimo że przyczyną zawarcia umów łączących (...) sp. z o.o. z pozwaną była realizacja umów łączących (...) sp. z o. o. z (...) S. A. zawartych jeszcze w lutym 2010 r. co było okoliczność bezsporną.

5)Naruszenie art 128 ust l p.u.n. w zw. z art. 128 ust. 2 p.u.n. Oraz art. 134 p.u.n. przez ich nieprawidłowe zastosowanie polegające na przyjęciu, że powód wykazał przesłanki wynikające z tego przepisu, niezbędne do stwierdzenia bezskuteczności czynności prawnej w stosunku do masy

Apelujący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa, ewentualnie jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania z uwzględnieniem kosztów postępowania odwoławczego. Ponadto wnosił o zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego.

Powód wnosił o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja jest uzasadniona. Na samym początku wskazać należy, że sprawa niniejsza była rozpatrywana w trybie przepisów o postępowaniu w sprawach gospodarczych, aktualnie nieobowiązujących ze względu na wejście w życie z dniem 3 maja 2012r. ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw z dnia 16 września 2011r. [ Dz.U. 2011.233.1381]. Zgodnie z art. 9 ustawy nowelizującej przepisy nowe stosuje się do postępowań wszczętych po dniu jej wejścia w życie [ 3 maja 2012r,] . Pozew w sprawie niniejszej został wniesiony 6 lutego 2012r., w związku z czym w sprawie zastosowanie miały przepisy art. 479 ¹ kpc i n.

Zgodnie z art. 479 ¹² § 1 kpc powód w pozwie był zobowiązany podać wszystkie twierdzenia oraz dowody na ich poparcie pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku postępowania, chyba że wykazałby, że ich powołanie w pozwie nie było możliwe, albo że potrzeba ich powołania wynikła później.

Powód w pozwie winien zatem wskazać roszczenie, jego podstawę faktyczną oraz zgłosić wnioski dowodowe w celu udowodnienia podstawy faktycznej roszczenia.

Sąd Okręgowy uwzględnił roszczenie powoda na podstawie z art. 134 puin w zw. z art. 128 puin. Art. 134 puin stanowi podstawę do żądania zasądzenia na rzecz Syndyka masy upadłości świadczenia dokonanego przez upadłego na podstawie bezskutecznej czynności prawnej. Natomiast art. 128 puin wskazuje przesłanki jakie muszą być spełnione aby czynność prawna, w wykonaniu której świadczył podmiot upadły, była bezskuteczna w stosunku do masy upadłości.

Na potrzeby niniejszej sprawy wystarczające jest wskazanie, że zgodnie z art. 128 puin czynność prawna, na podstawie której świadczył upadły jest bezskuteczna o ile :

-

została dokonana w terminie sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości [ust. 1] ;

-

została dokonana przez spółkę upadłą ze spółką powiązaną [ust.2]; bądź z inną spółką o ile , którakolwiek z tych spółek jest spółką dominującą [ust.3].

Definicje spółki powiązanej i spółki dominującej zawiera art. 4 § 1 pkt 4 i 5 ksh.

Zgodnie ze wskazanymi wyżej przepisami prawa upadłościowego i naprawczego oraz przepisami prawa procesowego powód w pozwie winien wskazać czynność prawną, na podstawie której świadczył upadły pozwanemu i przedstawić dowody na okoliczność, że czynność ta spełniała przesłanki bezskuteczności w rozumieniu art. 128 puin. Powoda bowiem zgodnie z art. 6 kc obciążał dowód na okoliczności uzasadniające roszczenie.

Tymczasem jak wynika z pozwu powód wnosił o zasądzenie 992 000zł uzasadniając żądanie uznaniem roszczenia przez pełnomocnika pozwanego dokonanym w pismach z dnia 1 i 5 września [ k11 i 13]. Uznanie miało uzasadniać żądanie wydania nakazu zapłaty.

Natomiast w wypadku nie uwzględnienia przez Sąd wniosku o wydanie nakazu zapłaty powód wskazywał jako podstawę faktyczną żądania przelewy z dnia 18 lutego 2011r. i 2 marca 2011r. dokonane przez upadłego w wykonaniu nakazu zapłaty wydanego w dniu(...). w sprawie IX GNc(...)

Jedyne wnioski dowodowe jakie w pozwie zgłosił powód - poza dowodami z dokumentów dołączonymi do pozwu, dotyczyły przesłuchania świadków – jednego na okoliczność „realizacji przelewów” w wykonaniu wskazanego „nieprawomocnego nakazu zapłaty”, drugiego świadka na okoliczność potwierdzenia niewypłacalności upadłej spółki jak i powiązań osobowych pomiędzy nimi.

Z uwagi na treść art. 479 ¹² § 1 kpc wszelkie twierdzenia powoda podniesione w późniejszym terminie Sąd winien pominąć jako sprekludowane. Tym samym jako sprekludowane uznać należało stanowisko powoda co do daty zawarcia umowy przez Spółkę (...) ze Spółką (...) z pisma z dnia 16 marca 2011r. [ k. 81]. Tym samym uznać należało, że powód w sprawie nie przedstawił dowodów na okoliczność istnienia przesłanek bezskuteczności umowy, w szczególności daty zawarcia umowy sprzedaży.

Zgodzić się należy z apelującym, że Sąd Okręgowy dopuścił się niekonsekwencji z jednej strony oddalając wnioski dowodowe zawarte w piśmie z dnia 16 marca 2012r. jako sprekludowane [ postanowienie k. 97]; z drugiej strony rozpatrując roszczenie powoda w oparciu o stanowisko strony powodowej dotyczące daty zawarcia tych umów, zawarte dopiero w tym piśmie. Ostatecznie Sąd Okręgowy, mimo że strona powodowa nie przedstawiła żadnych dowodów na okoliczność daty zawarcia umowy sprzedaży przez Spółkę (...) ze Spółką (...) dopiero w październiku 2010r. – uznał , że umowa sprzedaży zawarta została dopiero w dniu 8 października 2010r.

Zgodzić należy się także ze stanowiskiem strony pozwanej, że podstawą faktyczną roszczenia powoda o zapłatę 992 000zł nie mogło być stwierdzenie bezskuteczności przelewów z dnia 18 lutego i 2 marca 2011r., gdyż przelew kwoty pieniężnej nie jest za czynnością prawną, a jedynie czynność faktyczną, dokonaną w wykonaniu umowy zawartej przez Spółkę (...) ze Spółką (...) .

Dokonanie przelewów w wykonaniu nakazu zapłaty wydanego w sprawie IX GNc (...) również nie mogło stanowić podstawy żądania pozwu, gdyż nakaz zapłaty także nie może być uznany za czynność prawną dokonaną przez upadłego, gdyż jest orzeczeniem sądu.

W związku z powyższym uznać należy, że nie zostały wykazane przez powoda w pozwie okoliczności uzasadniające zastosowanie art. 128 puin. Powód nie wskazał bowiem jaka czynność prawna miałaby być uznana za bezskuteczną. W tym stanie sprawy roszczenie o zapłatę oparte na podstawie art. 134 puin uznać należało za nieuzasadnione.

Nie mógł stanowić podstawy faktycznej roszczenia akt uznania roszczenia przez Spółkę (...).

Zgodnie z treścią pełnomocnictwa [ k.12 i 15] Spółka (...) udzieliła umocowania adwokatowi M. P. do prowadzenia sprawy cywilnej w postępowaniu upadłościowym (...) Spółki z o.o.

Spółka (...) jako wierzyciel upadłego była uczestnikiem postępowania upadłościowego w związku z czym zakres pełnomocnictwa ograniczał się wyłącznie do reprezentowania wierzyciela jakim była spółka (...) w postępowaniu upadłościowym dotyczącym Spółki (...).

Roszczenie o zapłatę z jakim Syndyk masy upadłości wystąpił wobec Spółki (...) nie wchodziło w zakres postępowania upadłościowego. Gdyby tak było roszczenie Syndyka rozpatrywane byłoby w postępowaniu upadłościowym, podczas gdy Syndyk masy upadłości musiał wytoczyć nową sprawę o zapłatę. Zatem niewątpliwie uznanie roszczenia przez adw. M. P. dokonane zostało z przekroczeniem umocowania, co skutkowało nieważnością uznania z mocy art. 104 kc, gdyż uznanie roszczenia jest jednostronną czynnością prawną.

Niezależnie od powyższego stwierdzić należy, że samo uznanie roszczenia nie kreuje zobowiązania. Nie może zatem stanowić samoistnej podstawy dla uznania roszczenia za uzasadnione.

Zgodnie z art. 123 § 1 pkt 2 kc skutkiem uznania roszczenia jest wyłącznie przerwanie biegu przedawnienia, wskutek czego od momentu uznania roszczenia termin przedawnienia zaczyna bieg na nowo.

Uznanie roszczenia może w toku procesu przyjąć formę uznania powództwa, co skutkuje z mocy art. 213 § 2 kpc wydaniem przez sąd wyroku uwzględniającego powództwo. Uznanie powództwa z mocy art. 91 pkt 4 kpc może być dokonane przez pełnomocnika, któremu udzielone zostało ogólne pełnomocnictwo procesowe do występowania w procesie, którego przedmiotem jest to roszczenie . Uznanie roszczenia przez adw. M. P. nie mogło stanowić uznania powództwa w rozumieniu art. 213 § 2 kpc z tego względu, że pełnomocnictwo udzielone adw. P. nie było udzielone do reprezentowania Spółki (...) w sprawie niniejszej, a jedynie do reprezentowania Spółki (...) w postępowaniu upadłościowym dotyczącym Spółki (...) . Ponadto zgodnie z art. 213 § 2 kpc uznanie powództwa może być dokonane dopiero po wniesieniu pozwu do sądu, natomiast pisma adw. M. P. zostały złożone 1 i 5 września 2011r., a pozew w sprawie został wniesiony 8 lutego 2012r.

Uzasadniona jest również apelacja pozwanej Spółki w zakresie w jakim kwestionuje ocenę materiału dowodowego dokonaną przez Sąd pierwszej instancji w zakresie ustalenia daty zawarcia umowy sprzedaży materiałów budowlanych przez Spółkę (...) spółce (...) .

Przypomnieć należy, że powód nie zgłaszał żadnych wniosków dowodowych na okoliczność daty zawarcia umowy sprzedaży, co było konsekwencją uzasadnienia roszczenia bezskutecznością przelewu, a nie bezskutecznością umowy. Dopiero po wskazaniu przez pozwanego w odpowiedzi na pozew, że art. 128 puin nie może mieć zastosowania do przelewów bankowych, a wyłącznie do umowy sprzedaży, powód zakwestionował stanowisko pozwanej Spółki, że umowa pomiędzy stronami została zawarta w marcu 2010r. Przy czym na poparcie swego stanowiska nie przedstawił żadnych dowodów.

W ocenie Sądu Apelacyjnego przedstawiony przez pozwaną materiał dowodowy potwierdza stanowisko pozwanej, że umowa sprzedaży została zawarta w marcu 2010r.

Pozwana prowadziła działalność handlową polegającą na sprzedaży materiałów budowlanych. Natomiast Spółka (...) wykonywała roboty budowlane. Spółki współpracowały ze sobą , co uzasadniały powiązania personalne pomiędzy nimi. Z dołączonych do odpowiedzi na pozew pism z 1 i 19 marca 2010r. [ k. 60 i 62] wynika, że w pismach tych (...) dokonał zamówienia materiałów budowlanych w oparciu o ustalone wcześniej przez strony – odpowiednio 26 lutego i 14 marca - warunki umowy sprzedaży. W obydwu pismach strony potwierdzały, że „zamówienia cząstkowe będą składane bezpośrednio telefonicznie lub faksem przez osoby umocowane do tych czynności na 3 dni przed terminem dostawy”. Ponadto określały warunki płatności za zamówienia cząstkowe.

Zgodnie z art. 535 kc przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Umowa sprzedaży jest umowa konsensualną. Ważność umowy zależy więc wyłącznie od zgodnych oświadczeń woli stron, a wydanie rzeczy czy też zapłata ceny są zdarzeniami będącymi wyłącznie przejawami jej wykonania.

W ocenie Sądu Apelacyjnego pisma z 1 i 19 marca 2010r. nie były ofertami lecz pismami dotyczącymi realizacji wcześniej zawartej umowy sprzedaży. Na powyższe wskazuje odesłanie w pismach do wcześniejszych ustaleń dokonanych przez strony umowy. Przedmiotem umowy sprzedaży były materiały budowlane. Dostawy poszczególnych partii materiałów budowlanych miały być realizowane zgodnie z zamówieniami cząstkowymi składanymi faxem lub telefonicznie. Ustalono także warunki zapłaty. Powód nie przedstawił żadnych dowodów podważających treść i datę sporządzenia pism z 1 i 19 marca 2010r.

Treść pism koresponduje z zeznaniami świadków przesłuchanych w sprawie. S. K. zeznał, że umowy dotyczyły sprzedaży materiałów budowlanych w celu realizacji przez (...) budowy przy ul. (...). Spółka (...) otrzymała komplet dokumentów dotyczących budowy budynku i wiedziała jakie materiały ma dostarczyć. Ponadto Spółka (...) zawarła z firmą (...) umowę na realizację budynków przy ul. (...). Spółka (...) miała zabezpieczyć materiały także na tę budowę. Umowa była realizowana. Dopiero w październiku powstał zator płatniczy, który w konsekwencji doprowadził do niepłacenia przez (...) za dostarczone przez Spółkę (...) materiały budowlane [ zezn. świadka k. 95]. W konsekwencji Spółka (...) wystąpiła do Sądu o wydanie nakazu zapłaty za niezapłacone faktury. Jak wynika z nakazu zapłaty [ k.17], uznania roszczenia przez Spółkę (...) [k.41], wezwania do zapłaty [k. 57] pierwszą niezapłaconą fakturą była faktura z dnia 8 października 2010r. opiewająca na kwotę 34 685,24zł . Była to ta faktura w związku , z którą Sąd Okręgowy w sprawie niniejszej wiązał zawarcie umowy sprzedaży.

W ocenie Sądu Apelacyjnego przyjęcie przez Sąd Okręgowy daty 8 października 2010r. jako daty zawarcia umowy sprzedaży jest dowolne i sprzeczne z przedstawionym materiałem dowodowym. Ustalenie to wynika z daty wystawienia pierwszej niezapłaconej faktury przez Spółkę (...). Data wystawienia pierwszej niezapłaconej faktury nie może stanowić podstawy do przyjęcia, że umowa sprzedaży materiałów budowlanych zawarta została w tej dacie.

Przedstawione przez pozwaną spółkę dowody z dokumentów, zeznania świadków oraz zasady doświadczenia życiowego nakazują uznać, że umowa sprzedaży materiałów budowlanych pomiędzy Spółką (...) i Spółką (...), w oparciu o którą został wydany nakaz zapłaty w sprawie IX GNc (...)zasądzający należności z tytułu niezapłaconych faktur, zawarta została w marcu 2010r. Od marca 2010r. do września 2010r. umowa była realizowana. Spółka (...) dostarczała materiały budowlane, za które Spółka (...) płaciła należności zgodnie z przedstawionymi fakturami. Dopiero wskutek powstania zatoru finansowego w październiku 2010r. Spółka (...)” wstrzymała płatności. Faktura z dnia 8 października 2010r. jest wyłącznie dokumentem rozliczeniowym określającym cenę jakiej sprzedawca ma prawo się domagać, a kupujący ma obowiązek zapłacić za towar dostarczony zgodnie z warunkami uprzednio zawartej między stronami umowy.

Skoro do zawarcia umowy sprzedaży doszło w marcu 2010r., a wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony w lutym 2011r., brak jest podstaw do uznania bezskuteczności umowy sprzedaży na podstawie art. 128 puin , gdyż pomiędzy datą zawarcia umowy a złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości minęło ponad 6 miesięcy.

Mając powyższe okoliczności na uwadze Sad Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 kpc zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że powództwo oddalił i na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc zasądził od powoda na rzecz pozwanego koszty procesu, na które złożyły się koszty zastępstwa procesowego w kwocie 7 217zł ustalone zgodnie z § 2 ust. 2, § 6 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu [ Dz. U. Nr 163, poz. 1349] wraz z opłatą od pełnomocnictwa.

Na podstawie art. 108 § 1 kpc w zw. z art. 98 § 1 i 3 kpc oraz w zw. z § 2 ust. 2, § 6 pkt 7 i § 12 ust. 1 pkt 2 wyżej cytowanego rozporządzenia Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego koszty postępowania odwoławczego, na które złożyły się opłata od apelacji w kwocie 49 600zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 5 400zł , co łącznie stanowi kwotę 55 000zł.