Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Lublinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia	SA Alicja Surdy
Sędzia: Sędzia:	SA Ewa Lauber-Drzazga (spr.) SA Ewa Popek
Protokolant	st.sekr.sąd. Izabela Lipska

po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2012 r. w Lublinie na rozprawie

sprawy z powództwa J. P.

przeciwko Skarbowi Państwa - (...) L. zastępowanemu przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 28 maja 2012 r. sygn. akt I C 660/10

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powoda J. P. na rzecz Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa 2700 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem kosztów procesu za II instancję.

I ACa 532/12

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 28 maja (...). Sąd Okręgowy w Lublinie oddalił powództwo J. P., który w pozwie wniesionym przeciwko Skarbowi Państwa - (...)w L. domagał się zasądzenia na jego rzecz kwoty 100.000zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie jego dóbr osobistych w postaci godności, czci, prawa do intymności i zdrowia.

Wyrok Sądu Okręgowego został oparty na następujących ustaleniach:

Od dnia 24 listopada 2006r. do dnia 13 kwietnia 2007r. powód odbywał karę pozbawienia wolności w Areszcie Śledczym w L.. W dniu 13 kwietnia 2007r. został przetransportowany do Zakładu Karnego w H., gdzie przebywał do 10 września 2007r.

Powód jest osobą niepełnosprawną, pozbawioną obu kończyn, porusza się na wózku inwalidzkim.

Sąd Okręgowy szczegółowo ustalił w jakich warunkach powód odbywał karę i uznał, iż pozwany, na którym spoczywał ciężar dowodu wykazał, że jednostki penitencjarne w których powód odbywał karę funkcjonowały prawidłowo i nie doszło do bezprawnego naruszenia jego dóbr osobistych.

Twierdzenia powoda, iż karę odbywał w warunkach poniżających godność, żadna z placówek nie była przystosowana do umieszczenia w niej osoby niepełnosprawnej, w celach panował zaduch i przeludnienie, osadzeni spali w przejściach na podłodze, wąskie drzwi bardzo utrudniały lub wręcz uniemożliwiały powodowi poruszanie się na wózku, uznał za nieudowodnione.

Sąd Okręgowy ustalił, iż w celach, w których okresowo panowało przeludnienie powód przebywał niecały miesiąc, od dnia 24 listopada 2006r. do dnia 21 grudnia 2006r., przy czym miało to miejsce w czasie gdy obowiązywał art. 248 § 1 kkw zgodnie z którym w szczególnie uzasadnionych wypadkach dyrektor zakładu karnego lub aresztu śledczego mógł umieścić osadzonych, na czas określony, w warunkach, w których powierzchnia w celi na jedną osobę wynosi mniej niż 3 m ². Zarządzenia w trym przedmiocie zostały wydane o czym powiadomiono sędziego penitencjarnego. Od 21 grudnia 2006r. powód został umieszczony w celi w nowooddanym pawilonie przystosowanym dla osób niepełnosprawnych, w tym poruszających się na wózkach inwalidzkich gdzie przebywał do 13 kwietnia 2013r.

W okresie przebywania w Areszcie Śledczym w L. powód zwracał się do administracji zakładu z prośbami dotyczącymi umożliwienia mu posiadania określonych przedmiotów, korzystania z dodatkowych kąpieli czy widzeń z członami rodziny, na co wyrażano zgodę. Miał zapewnioną opiekę medyczną i wielokrotnie korzystał z porad lekarzy. Po przetransportowaniu do Zakładu Karnego w H. powód został osadzony w celi przeznaczonej dla inwalidów.

Niezależnie od powyższego Sąd Okręgowy stwierdził, iż roszczenie powoda dotyczące zdarzeń sprzed ponad trzech lat od dnia wniesienia powództwa ( 2 września 2010r) tj. za okres do dnia 2 września 2007r. uległy przedawnieniu.

Od tego wyroku powód złożył apelację zarzucając:

1.  naruszenie art. 448 kc przez uznanie, że podstawową przesłanką odpowiedzialności przewidzianej w treści tego przepisu jest wykazanie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, które pozostawałoby w adekwatnym związku przyczynowym z określonym zdarzeniem wywołującym szkodę;

2.  naruszenie art. 233 § 1 kpc przez naruszenie zasady swobodnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego;

3.  naruszenie art. 328 § 2 kpc polegające na podnoszeniu w uzasadnieniu wyroku kwestii pozajurydycznych;

4.  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że przebywanie przez powoda w celi z osobą sprawną fizycznie jest równoznaczne z zapewnieniem mu opieki tej osoby;

5.  naruszenie art. 121 pkt 4 kc w zw. z art. 5 kc polegający na błędnej wykładni tych przepisów prowadzącej do uznania, że nastąpiło przedawnienie roszczeń powoda, w sytuacji gdy powód mógł skutecznie dochodzić zadośćuczynienia dopiero po opuszczeniu jednostek penitencjarnych.

Wskazując na powyższe powód wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Sąd Apelacyjny podziela stanowisko Sądu Okręgowego, iż roszczenia powoda dotyczące zdarzeń za okres do dnia 2 września 2007r. uległy przedawnieniu.

Wbrew zarzutom apelacji Sąd Okręgowy nie naruszył art. 121 pkt 4 kc w zw. z art. 5 kc albowiem osadzenia powoda w jednostce penitencjarnej nie można uznać za siłę wyższą. Sam fakt osadzenia powoda w zakładzie karnym nie stanowił żadnej przeszkody w dochodzeniu roszczeń przed sądem. Stosownie do art.102 pkt 11 kkw odbywając karę pozbawienia wolności powód ma prawo do prowadzenia korespondencji, bez jej cenzurowania, z organami ścigania, wymiaru sprawiedliwości i innymi organami państwowymi, samorządowymi oraz z Rzecznikiem Praw Obywatelskich. Ponadto należy zauważyć, iż powód opuścił zakład karny 10 września 2007r. i przez prawie trzy lata nie podjął żadnych kroków zmierzających do ochrony swoich interesów. Z pozwem wystąpił dopiero we wrześniu 2010r. nie podając żadnych przyczyn usprawiedliwiających takie opóźnienie.

O szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia powód wiedział w momencie kiedy jego zdaniem dobra osobiste były naruszane.

W związku z powyższym ewentualne roszczenia powoda powstałe przed dniem 10 sierpnia 2007r. uległy przedawnieniu na podstawie obowiązującego wówczas art. 442 § 1 kc, zaś powstałe po tej dacie do dnia 2 września 2007r. na podstawie art. 442 ¹ § 1 kc.

W tej sytuacji ocenie Sądu Apelacyjnego podlega jedynie okres od 2 do 10 września 2007r. Powód przebywał wówczas w Zakładzie Karnym w H., w celi przystosowanej dla osób niepełnosprawnych. Biorąc pod uwagę, że jest to tylko 9 dni należy stwierdzić że nawet gdyby w tym okresie doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda, jakkolwiek powód żadnych konkretnych zarzutów dotyczących tego okresu nie precyzuje, to jest to tak krótki okres, że w ocenie Sądu Apelacyjnego nie uzasadniałby zasądzenia na rzecz powoda zadośćuczynienia na podstawie art. 448 kc.

Z tych względów i na podstawie art. 385 kpc i art. 108 § 1 kpc Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.